ایران سیسیل کولر و ژاک پاریس، دو شهروند فرانسه را آزاد کرد

رئیس‌جمهوری فرانسه آزادی دو شهروند این کشور را که اردیبهشت ۱۴۰۱ همراه با شمار زیادی از اعضای تشکل‌های صنفی معلمان و سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران بازداشت شدند، تایید کرد.

ژاک پاریس و سیسیل کولر اردیبهشت ۱۴۰۱ در سفر به تهران و دیدار با چند تن از اعضای تشکل‌های صنفی بازداشت شدند.

امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه در شبکه اجتماعی ایکس آزادی آنها را تایید کرد و گفت که تلاش‌ها برای بازگشت سریع آنها به فرانسه ادامه دارد.

ایران این دو تبعه فرانسه را به جاسوسی در ایران متهم و آنها را به اعتراف مقابل دوربین‌ها مجبور کرده بود. اتهامی که هم از جانب آنها و هم از جانب اعضای تشکل‌های صنفی که در ارتباط با این پرونده بازداشت شدند بارها تکذیب شد.

مکرون چهارم نوامبر در شبکه اجتماعی ایکس ضمن استقبال از آزادی آنها گفت که از سفارت فرانسه در تهران و تمام عوامل دولتی که برای آزادی آنها تلاش کرده‌اند تشکر می‌کند.

ژان نوئل بارو وزیر امور خارجه فرانسه نیز آزادی این دو را تایید کرد. او گفت که آنها به مکانی امن در اقامتگاه سفیر فرانسه در تهران انتقال داده شده‌اند و منتظر آزادی کامل خود هستند.

او در گفت‌وگوی دیگر خبر داد که با همتای ایرانی خود تماس گرفته و از او تقدیر کرده است.

وکلای این دو تبعه فرانسه هم آزادی آنها رو روزی نو در زندگی‌شان توصیف کردند و گفتند: «این گام پایانی است بر بازداشت خودسرانه‌ای که ۱۲۷۷ روز به طول انجامید».

ایران اعلام کرد آزادی کولر و پاریس را مشروط و به قید وثیقه است. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت: «این دو تبعه فرانسوی که مدتی است به دلیل ارتکاب جرایم امنیتی در زندان به سر می‌بردند، با حکم قاضی پرونده به قید وثیقه آزاد شده و تا مرحله بعدی قضایی تحت نظر خواهند بود.»

قوه قضاییه ایران سیسیل کولر را به ۲۰ سال و ژاک پاریس را به ۱۷ سال زندان محکوم کرده بود. میزان، رسانه وابسته به قوه قضاییه ایران پیش از این نوشته بود این دو تبعه فرانسه به «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور»، «جاسوسی به نفع سرویس اطلاعاتی فرانسه» و «همکاری اطلاعاتی با رژیم اشغالگر صهیونیستی» محکوم شده‌اند.

همزمان با بازداشت این دو تبعه فرانسه شماری از اعضای سندیکای اتوبوسرانی از جمله رضا شهابی و به دنبال آن تعدادی از اعضای تشکل‌های صنفی معلمان در سراسر ایران بازداشت شدند.

رسانه‌های حکومتی ایران در پی بازداشت زنجیره‌ای فعالان صنفی در اردیبهشت ۱۴۰۱ بارها مدعی شدند که این دو تبعه فرانسه در دیدار با اعضای کانون‌های صنفی معلمان و سندیکای اتوبوسرانی تهران به دنبال ایجاد اعتراض‌های کارگری بوده‌اند. این اتهام را هم اعضای تشکل‌های صنفی در ایران و هم این دو شهروند فرانسوی بارها تکذیب کردند.

آنیشا اسداللهی مترجم رسمی سندیکای کارگران شرکت واحد که در ارتباط با این پرونده بازداشت شده بود همچنان در زندان حبس است. رضا شهابی و حسن سعیدی دو تن از اعضای سندیکای اتوبوسرانی و همچنین داوود رضوی دیگر عضو این سندیکا که امروز آزاد شد، نیز در ارتباط با همین پرونده بازداشت شده بودند.

علاوه بر آنها کیوان مهتدی مترجم و پژوهشگر نیز در ارتباط با همین پرونده بازداشت و به حبس طولانی مدت محکوم شد. او به همراه حسن سعیدی و رضا شهابی چند ماه قبل با پایان دوره محکومیتش آزاد شد.

رسول بداقی، سوران لطفی، جعفر ابراهیمی و شمار دیگری از اعضای تشکل‌های صنفی معلمان در سراسر ایران نیز از جمله بازداشت شدگان در پیوند با این پرونده‌سازی که آن را «سناریوی امنیتی نخ‌نما شده» برای فعالان صنفی خواندند، بودند.

سیسل کولر و ژاک پاریس به فاصله چند روز پس از اینکه در فرانسه با آزادی مشروط مهدیه اسفندیاری، تبعه ایران که فوریه ۲۰۲۵ بازداشت شده بود، موافقت شد، آزاد شدند. اسفندیاری یک آبان ۱۴۰۴ به رغم مخالفت دادستان پاریس، با حکم قضات از رندان بیرون آمد.

اسفندیاری در فرانسه به «تبلیغ تروریسم» متهم شده است و با تصمیم قضات تا زمان محاکمه‌اش که ۱۳ تا ۱۶ ژانویه ۲۰۲۶ خواهد بود، اجازه ندارد فرانسه را ترک کند.

خبرگزاری فرانسه گزارش کرده است مهدیه اسفندیاری به اتهام «تبلیغ و تحریک به تروریسم در فضای مجازی»، «توهین نژادپرستانه» و «عضویت در گروه مجرمانه» محاکمه خواهد شد. او به دلیل ایجاد گروه‌ و کانال در پیام‌رسان تلگرام با عنوان «محور مقاومت» بازداشت و به تحریک و تبلیغ تروریسم، نژادپرستی و عضویت در گروه‌های مجرمانه متهم شده است.

مقام‌های فرانسه گفته‌اند که اسفندیاری پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ گروه‌های فلسطینی به شهرک‌های نزدیک به باریکه غزه مطالبی در حمایت از این حمله منتشر کرده است.

ایران بازداشت اسفندیاری را ادامه سیاست‌های دوگانه دولت‌های اروپایی در باره آزادی بیان و همچنین سرکوب مدافعان فلسطین توصیف کرده بود.

مقام‌های ایرانی و فرانسوی هر دو پیش از این تبادل زندانیان را تایید کرده و گفته بودند در این باره رایزنی می‌کنند.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، شهریور ۱۴۰۴ گفته بود «توافقی» برای مبادله «زندانیان فرانسوی» در ایران با یک زن ایرانی در فرانسه در مرحله نهایی است. حدود یک ماه بعد هم همتای فرانسوی او «چشم‌اندازهای جدی» برای بازگشت کولر و پاریس را تایید کرد.