دولت قصد دارد نرخ بنزین آزاد را به ۷۵۰۰ تومان افزایش دهد

چند روز پس از اینکه سخنگوی دولت افزایش نرخ بنزین را تکذیب کرد، یک نماینده مجلس گفت دولت «به این فکر افتاده که بتواند یک تغییر قیمت داشته باشد».

فرهاد شهرکی، نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی صبح شنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۴ برنامه دولت برای افزایش احتمالی نرخ بنزین را «افزایش نرخ کارت آزاد جایگاه‌های سوخت» اعلام کرد. او گفت که دولت برای اجرای این طرح هنوز با نمایندگان مجلس مشورت نکرده است.

احتمال افزایش نرخ حامل‌های انرژی از چند ماه قبل بارها مطرح شده است. هر بار اما دولت گفته که برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین و سایر حامل‌های انرژی ندارد. آخرین مرتبه ۱۳ آبان ۱۴۰۴ فاطمه مهاجری، سخنگوی دولت در نشست خبری گفت: «دولت هیچ قصدی برای تغییر قیمت بنزین سهمیه‌ای، چه ۱۵۰۰ تومان و چه ۳۰۰۰ تومان، ندارد.»

مهاجرانی البته در ادامه با بیان اینکه دولت «روزانه چند میلیون دلار بنزین وارد می‌کند»، «ساماندهی منابع ارزی مرتبط با بنزین» را «ضروری» دانست تا تعیین نرخ سوم برای بنزین همچنان مبهم باقی بماند.

در پیوند با همین موضوعه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در روزهای اخیر از طرح تازه دولت برای سه نرخی شدن بنزین خبر داده‌اند. همشهری ۱۶ آبان به نقل از حسین سپهوند، دبیر کمیسیون انرژی مجلس نوشت طبق برنامه دولت «ضمن حفظ سهمیه‌های ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی، نرخ سومی برای بنزین ایجاد می‌شود ». سپهوند نرخ پیشنهادی دولت را ۷۵۰۰ تومان اعلام کرد.

یک روز بعد نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس هم طرح دولت برای اعلام نرخ سوم بنزین را تایید کرد. شهرکی گفت: «عملاً دولت ارزی برای وارد کردن حامل‌های انرژی، مخصوصاً بنزین ندارد» و «پولی که در بودجه امسال برای واردات حامل‌های انرژی، مخصوصا بنزین قرار گرفته بود در چند ماه اول سال تمام شد».

به گفته او دولت طبق قانون بودجه برای افزایش نرخ بنزین به مصوبه مجلس نیاز ندارد. شهرکی همچنین گفت که هنوز در باره این طرح با مجلس و کمیسیون انرژی مشورت نشده است.

سپهوند، دبیر کمیسیون انرژی هم گفت که در قانون بودجه امسال «برنامه‌ای برای افزایش نرخ بنزین وجود ندارد اما دولت برای سال آینده طرحی را بررسی می‌کند که در صورت تصویب از سال ۱۴۰۵ اجرایی می‌شود». به گفته او افزایش نرخ بنزین «هنوز نهایی نیست» و «باید در دولت یا شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا بررسی و تصویب شود.»

افزایش نرخ بنزین در ایران که هر سال همزمان با بررسی بودجه سالانه مطرح می‌شود به دلیل نگرانی از پیامدهای اجتماعی آن تا به حال تصویب نشده است. اعتراض‌های گسترده چند روزه در آبان ‍۱۳۹۸ واکنش جامعه به افزایش نرخ بنزین بود. در سالهای اخیر نیز مجلس شورای اسلامی به دلیل ترس از تکرار شورش افزایش نرخ بنزین را تصویب نکرده است.

محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس دولت ایران ۱۵ آبان ۱۴۰۴ هزینه تولید هر یک لیتر بنزین را برای پالایشگاه‌ها ۳۴ هزار تومان اعلام کرد و مدعی شد یارانه بنزین که توسط دولت پرداخت می‌شود «ماهیت تورم‌زا دارد».

در ایران روزانه حدود ۱۳۰ میلیون تا ۱۴۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌شود. برای تامین مصرف دولت باید روزانه ۹ میلیون تا ۱۲ میلیون لیتر بنزین وارد کند. در زمان بررسی بودجه مجلس واردات بنزین را ممنوع کرد اما خرداد ۱۴۰۴ رسانه‌ها از واردات بنزین خبر دادند.

کیفیت خودروهای داخلی که میانگین مصرف‌شان بالا است و ممانعت گروه‌های ذی‌نفع از کاهش تعرفه واردات خودروی کم مصرف و برقی از مهمترین عامل‌های مصرف زیاد بنزین است. علاوه بر این بنزین تولید داخلی هم کم کیفیت است.