برنامه رادیویی اکران
شتاب، یک فیلم خوش‌ساخت و سرگرم‌کننده
مجتبا یوسفی‌پور – نمایش عمومی «شتاب»، تازه‌ترین ساخته ران هاوارد در سینماهای جهان آغاز شده. منتقدان از این فیلم به عنوان فیلمی خوش‌ساخت و سرگرم‌کننده یاد کرده‌اند.
مجتبا یوسفی‌پور
این هفته نمایش جهانی فیلم «شتاب» تازه‌ترین ساخته ران هاوارد٬ فیلمساز شناخته‌شده آمریکایی به شکل گسترده در سینماهای کشورهای جهان آغاز شده است. در اکران این هفته می‌پردازیم به معرفی این فیلم.
نخستین پیش‌نمایش فیلم «شتاب» در دوم سپتامبر ۲۰۱۳ در لندن برگزار شد و سپس در جشنواره فیلم تورنتو هم به نمایش درآمد.
«شتاب»، تازه‌ترین ساخته ران هاوارد یک اکشن زندگی‌نامه‌ای است که بر اساس ماجرایی واقعی ساخته شده و داستان بخشی از زندگی جیمز سایمون والیس هانت٬ راننده انگلیسی سرشناس مسابقات فرمول یک و قهرمانی او در مسابقات سال ۱۹۷۶ ژاپن در برابر نیکی لائودا٬ قهرمان اتریشی مسابقات اتوموبیل‌رانی را دستمایه خود قرار داده است.
پیتر برادشاو٬ منتقد گاردین: «شتاب»، فیلمی بسیار خوش‌ساخت و سرگرم‌کننده با داستانی خوب است.
پس از تصادفی شدید در مسابقه فرمول یک آلمان که باعث می‌شود نیکی لائودا تا مرز مرگ پیش رود٬ در مسابقات ژاپن بار دیگر این راننده جدی و منظم بازمی‌گردد که در کنار رقیبش والیس هانت٬ راننده‌ای که به خوشگذرانی شهرت دارد برای قهرمانی مبارزه کند. پیروزی در این مسابقه برای هر دو قهرمان بسیار مهم است.
فیلمنامه فیلم توسط پیتر مورگان٬ فیلمنامه‌نویس و نمایشنامه‌نویس سرشناس انگلیسی نوشته شده است. مورگان فیلمنامه‌نویسی است که در حدود ۲۵ سال سابقه کاری خود فیلمنامه کارهای تلویزیونی و سینمایی شناخته‌شده‌ای را نوشته و برای دو فیلمنامه خود برای فیلم‌های «کوئین» و «نیکسون/فراست» موفق به بردن جایزه اسکار شده است. یکی از ویژگی‌های مورگان، توجه و قدرت او در نوشتن آثار تاریخی و زندگی‌نامه‌ای چه به شکل فیلمنامه و یا نمایشنامه است.
پیتر مورگان درباره چگونگی رفتن به سوی این موضوع و نوشتن این فیلمنامه می‌گوید: «من در وین زندگی می‌کردم و نیکی لائودا یکی از دوستان همسرم بود. من در لندن بزرگ شده‌ام برای همین ایده یک مسابقه بین یک اتریشی و یک انگلیسی خیلی روی من تأثیر گذاشت. من با نیکی صحبت کردم که درباره این مسابقه خارق‌العاده در سال ۷۶ کاری کنیم و به او گفتم که به شکلی خودخواهانه می‌خواهم رقابت او با جیمز هانت را بسازم. به او گفتم که این موضوع در زندگی من هم اهمیت دارد. او این ایده را دوست داشت. پیش از آن اشخاص دیگری هم با نیکی درباره ساختن این داستان صحبت کرده بودند اما او هیچوقت نمی‌خواست این‌کار را بکند. فکر می‌کنم کارهای قبلی من را دیده بود و به من اعتماد کرد. به او گفتم ممکن است آنچه را که می‌خواهم انجام دهم دوست نداشته باشی چرا که معمولا‌ً آدم‌ها دوست دارند تصویر اصلاح‌شده و تمیزی از خودشان ببینند، اما تماشاگران این تصویر را دوست نخواهند داشت. گفتم می‌خواهم تو را همانگونه که هستی بنویسم و تو شخصیت بحث‌برانگیز و ستیزه‌جویی هستی. او به من اعتماد کرد و خیلی بزرگوارانه و با سخاوت با من همکاری کرد. شروع به نوشتن کردم و انتظار نداشتم که داستان به این شکل شود و اینقدر گسترش یابد.»
تاد مک‌کارتی، منتقد هالیوود ریپورتر: «شتاب، فیلمی خوش‌ساخت است با بازی‌ها و کارگردانی خوب و فیلمنامه‌ای ستودنی.»
رونالد ویلیام هاوارد٬ معروف به ران هاوارد تهیه‌کننده و کارگردان آمریکایی نیز در عرصه سینما نام شناخته‌شده‌ای است. هاوارد از فیلمسازانی است که کارنامه متنوعی دارد و معمولا‌ً ساخته‌هایش مورد استقبال تماشاگران عام و منتقدان قرار گرفته. هاوارد در سال ۲۰۰۲ میلادی برای ساخت فیلم «یک ذهن زیبا» موفق شد دو اسکار بهترین کارگردانی و بهترین فیلم سال را از آن خود کند. او همچنین در سال ۲۰۰۹ برای فیلم «نیکسون/فراست» با فیلمنامه‌ای از پیتر مورگان باردیگر نامزد جایزه اسکار در بخش‌های کارگردانی و بهترین فیلم سال شد. از دیگر ساخته‌های شناخته‌شده این فیلمساز می‌توان به «رمز داوینچی»٬ «فرشتگان و شیطان» و «آپولو ۱۳» اشاره کرد که همه تقریبا‌ً از آثار موفق در برخورد با تماشاگران بوده و فروش خوبی داشته‌اند و ران هاوارد را به یکی از فیلمسازان مورد اعتماد هالیوود تبدیل کرده‌اند.
پیتر مورگان خود یکی از تهیه‌کنندگان فیلم نیز هست. او بعد از نوشتن فیلمنامه مقدمات تولید آن را آغاز کرد و ران هاوارد به عنوان کارگردان بعدتر به پروژه پیوست. ران هاوارد درباره دلیلش برای پیوستن به این پروژه می‌گوید: «بعد از صحبت با پیتر مورگان درباره فیلم و قصه بلافاصله فهمیدم این فیلمی است که من می‌خواهم آن را ببینم. فکر کردم کار تازه و بکری است و از نظر سینمایی نیز کار پرتنشی است و تماشاگران را جذب خود می‌کند. کاری بود که به خاطر جذابیت‌های تصویری‌اش می‌بایست بر روی پرده بزرگ تماشایش کرد. در عین حال باور دارم این شخصیت‌ها می‌توانند ما را به عنوان تماشاگر سرگرم کنند و به هیجان بیاورند و متعجبمان کنند. از آن کارهایی بود که دوست داشتم بر روی پرده ببینم و با خودم گفتم اگر بخت کارگردانی آن را داشته باشم حتماً بر روی آن کار می‌کنم.»
پیش‌پرده «شتاب»، تازه‌ترین ساخته ران هاوارد
پیتر مورگان اشاره می‌کند که در هنگام نوشتن فیلمنامه از آنجایی که فکر می‌کرده باید آن را با بودجه‌ای محدود بسازند٬ به جای پرداختن به صحنه‌های حادثه‌ای و ایجاد جذابیت با استفاده از مسابقات اتوموبیل‌رانی٬ سعی کرده است که بر روی شخصیت‌ها تمرکز کرده و حادثه و کشمکش را میان آنها ایجاد کند. به گفته او در نسخه اولیه فیلمنامه تنها چند صحنه اتوموبیل‌رانی وجود داشت و او گمان می‌کرد آنها را با استفاده از نماهای آرشیوی می‌توان تهیه کرد. اما پیوستن ران هاوارد به پروژه امکان گسترش ایده و تصویرسازی بهتر را فراهم کرد. هاوارد برای فیلمبرداری این فیلم از آنتونی داد منتل٬ فیلمبردار انگلیسی برنده جایزه اسکار که آثاری چون «میلیونر زاغه‌نشین» و «خلسه» را در کارنامه خود دارد، دعوت به همکاری کرد. منتل فیلمبرداری است که به تجربه‌گرایی شهرت دارد. کار او در فیلم «جشن» ساخته توماس وینتربرگ که از معروف‌ترین فیلم‌های جریان «دگما ۹۵» بود و منتل به تمامی آن را با دوربین روی دست و با استفاده از یک دوربین ویدیویی ساده فیلمبرداری کرد از نمونه‌های مشهور برای تجربه‌گرایی این فیلمبردار نامدار است که باعث شد کار او بسیار مورد توجه قرار گیرد. هاوارد اشاره می‌کند که در «شتاب» نیز منتل با ایده‌های نواش کمک بسیاری در ساخت فیلم و به اجرا در آوردن صحنه‌های خاص آن کرده است.
سر صحنه «شتاب»، تازه‌ترین ساخته ران هاوارد
ران هاوارد همچنین اشاره می‌کند که فیلمنامه فیلم با دیگر ساخته‌هایش تفاوت‌هایی داشته است. به گفته خود او «در این فیلم شخصیت خوب و یا بد وجود ندارد. وقتی از برخی از دوستانم در هالیوود خواستم که فیلمنامه را بخوانند و نظر بدهند٬ آنها همگی من را به این نکته توجه دادند و کمی نگرانم کردند٬ اما من فکر کردم این گونه‌ای داستان تنازع بقاست. چیزی که ما باید نشان دهیم این است که چگونه این شخصیت‌ها اینگونه قدرتمند و بزرگ شده‌اند. البته مسابقه‌ای هم وجود دارد اما مهم‌تر از آن این است که چه چیزی این نیاز را در این آدم‌ها ایجاد می‌کند که بخواهند یک قهرمان باشند و خودشان را به روشی ثابت کنند که می‌تواند حتی منتهی به مرگشان شود. جواب این سؤال شاید کمی تعجب‌برانگیز و خیلی شخصی باشد. البته ما می‌خواستیم در این فیلم تنش مسابقه و حال و هوای آن روزها در سال‌های دهه ۱۹۷۰ را نشان دهیم، اما همچنین به آن لحظه‌های خاموش و ناگفته زندگی این شخصیت‌ها هم نیاز داشتیم. برای مثال رابطه این مردان با زنان خیلی اهمیت داشت٬ چرا که این لحظات زمانی بود که آنها نقابشان را از چهره برمی‌داشتند و ما می‌توانستیم به بخشی از درونیاتشان پی ببریم.»
تا اینجا بیشتر منتقدان «شتاب» را پسندیده و نقدهای مثبتی بر آن نوشته‌اند. پیتر برادشاو٬ منتقد «گاردین» با دادن چهار ستاره به فیلم آن را اثری بسیار خوش‌ساخت و سرگرم‌کننده با داستانی خوب توصیف کرده است. تاد مک‌کارتی منتقد «هالیوود ریپورتر» نیز در نظری مشابه فیلم را اثری خوش‌ساخت و سرگرم کننده با بازی‌ها و کارگردانی خوب خوانده و فیلمنامه آن و موفقیت پیتر مورگان در پرداخت درست شخصیت‌ها را ستوده است. جیمز موترام، منتقد «توتال فیلم» نیز با دادن پنج ستاره کامل به فیلم آن را اثری خوش‌ساخت و درگیرکننده با بازی‌هایی خوب و فیلمنامه‌ای شایسته برای نامزدی جایزه اسکار امسال معرفی می‌کند.
«شتاب» با زمان ۱۲۳ دقیقه محصول سال ۲۰۱۳ کشورهای آمریکا٬ انگلستان و آلمان است.
نظرها
نظری وجود ندارد.