مذاکرات «بین‌افغان» بدون آتش‌بس از سرگرفته شد

گفت‌وگوهای بین‌افغان بار دیگر به جریان افتاده است. زلمی‌ خلیل‌زاد، نماینده ویژه ایالات متحده در مذاکرات صلح افغانستان با رئیس دفتر سیاسی طالبان در دوحه دیدار کرد. هیات مذاکره‌کنندگان دولت افغانستان نیز بار دیگر با نمایندگان طالبان بر سر میز مذاکره نشستند و قرار است برنامه پیشبرد گفت‌وگوها، موسوم به «اجندا» را بررسی کنند. کمیته‌ رهبری شورای عالی مصالحه‌ی ملی افغانستان هم با استقبال واشنگتن، نخستین نشست خود را برگزار کرد. نگرانی از چشم‌انداز مبهم مذاکره با طالبان همچنان بر زندگی زنان افغانستان سنگینی می‌کند.

طالبان از دیدار زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه‌ ایالات متحده امریکا در مذاکرات صلح افغانستان و ملا برادر، معاون سیاسی و رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر خبر داد.

محمدنعیم، سخن‌گوی دفتر سیاسی طالبان در قطر یکشنبه ۱۶ آذر/۶ دسامبر در توییتر این خبر را اعلام کرد و گفت: ‌در این دیدار مولوی عبدالحکیم، رییس هیأت مذاکره‌کننده‌ طالبان و هیأت همراه او نیز حضور داشته‌اند.

به گفته او دو طرف درباره «اهمیت توافق‌نامه‌ امریکا – طالبان» و همچنین «زندانیان باقی‌مانده‌ طالبان در زندان‌های دولت افغانستان»، «حذف نام‌های رهبران طالبان از لیست سیاه ایالات متحده» و «مذاکرات بین‌افغان» بحث و گفت‌وگو کرده‌اند.

به تایید رسانه‌های افغانستان مذاکرات میان هیات‌های مذاکره‌کننده دولت این کشور و گروه‌ طالبان، که نزدیک به ۸۰ روز به خاطر خودداری طالبان از پذیرفتن آتش‌بس به بن‌بست خورده بود، روز شنبه بار دیگر به جریان افتاده است.

پیش از این هیأت‌های مذاکره‌کننده‌ دولت افغانستان و گروه طالبان چهارشنبه ۱۲ آذر/۲ دسامبر به‌طور رسمی اعلام کردند که بر روی «دستورالعمل مذاکرات» به توافق رسیده‌اند. پس از آن احمدنادر نادری، سخن‌گوی هیأت مذاکره‌کننده «جمهوری اسلامی افغانستان» شنبه ۱۵ آذر/۵ دسامبر در توییتر اعلام کرد نخستین نشست کمیته‌ی مشترک کاری دو طرف برگزار شده و نمایندگان دولت و طالبان برروی نحوه پیشبرد مذاکرات و مسائل مرتبط با آن بحث و گفت‌وگو کرده‌اند. به گفته او این گفت‌وگوها روز یکشنبه (امروز) نیز ادامه خواهد داشت.

محمدنعیم، سخن‌گوی دفتر سیاسی طالبان در قطر نیز در توییتر برگزاری نشست مشترک را تایید کرد.

نشست کمیته‌ رهبری شورای عالی مصالحه‌ ملی افغانستان

روز شنبه همچنین نخستین نشست کمیته‌ رهبری شورای عالی مصالحه‌ ملی افغانستان با حضور محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری این کشور و چهره‌های سیاسی و رهبران احزاب در ارگ ریاست‌جمهوری برگزار شد.

شورای عالی مصالحه‌ی ملی افغانستان براساس توافق‌نامه‌ سیاسی میان اشرف غنی و عبدالله عبدالله ایجاد شده و ریاست آن را عبدالله بر عهده دارد. وزارت خارجه ایالات متحده در بیانیه‌ای از برگزاری این نشست استقبال کرده و این نهاد را به عنوان یک نهاد معتبر که به هیأت مذاکره‌کنندگان دولت درباره نقشه‌ راه سیاسی، تقسیم قدرت و آتش‌بس دائمی برای پایان دادن به جنگ طولانی مشورت می‌دهد، به رسمیت شناخت.

زلمی خلیل‌زاد هم برگزاری نخستین نشست کمیته‌ رهبری شورای عالی مصالحه‌ ملی یک گام مهم خواند.

در نشست فوق اشرف غنی گفت؛ گفت‌وگوها بر روی برنامه پیشبرد مذاکرات (موسوم به اجندا) که درحال انجام است، «مرحله دوم» مذاکرات محسوب می‌شود. طالبان و دولت برسر تعیین اولویت در برنامه مذاکرات اختلاف دارند. دولت از ابتدا پیشبرد مذاکرات را به آتش‌بس منوط کرده است اما طالبان هرگز از اعمال خشونت علیه نیروهای دولتی و شهروندان افغانستان دست نکشیده و می‌گوید آتش‌بس را نمی‌پذیرد و اولویت‌های دیگری دارد.

محمدامین احمدی، عضو هیأت مذاکره‌کننده دولت در دوحه، در یادداشتی در صفحه فیس‌بوکش «تفاوت عمیق و پرچالش دو روایت جمهوریت و امارت» را دلیل احتمالی تاخیر در نهایی کردن شیوه کار مذاکرات عنوان کرده است. به گفته او طالبان و دولت «ذره‌ای عقب‌نشینی از روایت‌شان را به مثابه از دست دادن مشروعیت و هویت خویش تلقی می‌کنند». او اما مدعی شده که طالبان در حال حاضر به دلایل مختلف، از جمله کسب امتیاز نسبی در موضوع توافق‌نامه دوحه، از بحث مذهب دست کشیده‌اند.

سایه سنگین مذاکرات صلح با طالبان بر درآمد اقتصادی زنان

به جریان افتادن مذاکرات دولت و طالبان باردیگر بیم از قربانی‌کردن حقوق زنان افغانستان برای بستن پیمان «صلح» و فشار مضاعف بر زندگی آن‌ها را زنده کرده است.

به نوشته روزنامه هشت صبح افغانستان نگرانی از چشم‌انداز مبهم این مذاکرات به دسترسی زنان به منابع اقتصادی نیز ضربه زده است. زنان شاغل در حوزه تولیدات صنایع دستی که پیش از این به خاطر همه‌گیری ویروس کرونا نیز کسب و کار خود را در معرض خطر می‌دیدند، اکنون به خاطر نامشخص بودن آینده گفت‌وگوهای صلح با طالبان، با رکود بازار مواجه شده‌اند.  

همه‌گیری ویروس کرونا در افغانستان و سایر نقاط جهان، به مسدود شدن راه‌های تجاری و توقف خرید و فروش محصولات در بازارهای خارجی و داخلی منجر شده و منابع درآمد زنان را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده است.  

براساس این گزارش برای برخی دیگر از زنان شاغل هم نگرانی بزرگ‌تری از رکود بازار پس از شوک همه‌گیری کرونا وجود دارد: این‌که با توافق احتمالی صلح و سهیم شدن طالبان در حکومت، نتوانند از خانه خارج شوند و در کنار مردان به کسب‌وکار و تجارت ادامه دهند.

برخی زنان شاغل در بخش صنایع دستی و آثار هنری از حکومت می‌خواهند که در بازاریابی و فراهم‌سازی زمینه فروش محصولات‌شان، آنان را پشتی‌بانی کند و اجازه ندهد کسب‌وکار صدها زن شاغل در این بخش با ورشکسته‌گی و زیان مالی دچار شود.

در همین زمینه: