بحران میانمار: ۵۵۷ کشته و فرار مردم بی‌دفاع به مرزهای تایلند و هند

موسسه امدادرسانی به زندانیان سیاسی (Assistance Association for Political Prisoners) یکشنبه ۴ آوریل/۱۵ فروردین اعلام کرد شمار افرادی که از ابتدای اعتراضات تا کنون به‌دست نیروهای امنیتی کشته شده‌اند به ۵۵۷ نفر رسیده است. ۴۶ نفر از کشته‌شدگان کودک بودند.

ارتش میانمار اول فوریه مدعی تقلب در انتخابات هشتم نوامبر شد و با اقدام به کودتا قدرت را تصاحب کرد. همزمان نظامیان آنگ سان سوچی، رهبر حزب دموکراسی‌خواهان و برخی دیگر از اعضای حزب او را که در انتخابات پیروز شده بودند، بازداشت کردند. به‌دنبال این وقایع اعتراضات خیابانی آغاز شد.

ایالات متحده و سایر کشورهای غربی این کودتا را محکوم کرده و خواستار آزادی آنگ‌سان سوچی شده‌اند. نظامیان میانمار سوچی را به افشای اسرار دولتی متهم کرده‌اند که می‌تواند تا ۱۴ سال زندان به همراه داشته باشد.

در شرایطی که کودتاگران حاضر به ترک قدرت نیستند و دیروز شنبه دست کم ۴ نفر را در شهرهای باگو و مونیوا به قتل رساندند، معترضان روز یکشنبه نیز به خیابان‌ها آمدند. در ماندالای، معترضان سوار بر موتور و با در دست داشتن پرچم وارد خیابان شدند. همزمان با فرا رسیدن عید پاک، تعداد زیادی از آن‌ها تخم‌مرغ‌های مخصوص این عید را با پیام‌های سیاسی تزئین کرده و مقابل خانه‌ها آویزان کردند.

حداقل سه گروه مسلح از اقلیت‌های قومی میانمار ، که سابقه طولانی در جنگ‌های چریکی علیه دولت مرکزی دارند ، وعده داده‌اندکه در صورت ادامه سرکوب، به آنچه «انقلاب بهاری» خوانده‌اند، بپیوندند.

مخالفان کودتا همچنین در حال بررسی یک قانون اساسی موقت‌اند که یک «ارتش فدرال» را برای جایگزینی سیستم نظامی کنونی شامل می‌شود.

سیاست‌های مرگبار رژیم نظامی میانمار تنها به سرکوب اعتراضات پساکودتا محدود نمی‌شود و تنها در یک مورد، به‌راه انداختن کارزای نظامی در صحنه سیاسی این کشور که از سال ۲۰۱۷ آغاز شد، صدها هزار پناهنده روهینگایی را به برزخ اردوگاه‌های پناه‌جویان در بنگلادش کشاند.

سایه جنگ داخلی و تنش در مرزها

یک مقام ارشد سازمان ملل هفته گذشته هشدار داد اگر اقدام فوری برای حل بحران میانمار صورت نگیرد، در این کشورحمام خون به‌راه خواهد افتاد. بحرانی روبه‌وخامت که به مرزها کشیده شده است.

گزارش‌ها از فرار مردم به کشورهای همسایه خبر می‌دهند. تاکنون بیش از ۱۲ هزار نفر به دلیل حملات ارتش میانمار آواره شده‌اند. مقام‌های تایلند و هند اما از بیم وخیم‌ترشدن ناآرامی‌ها و سرازیرشدن سیل پناه‌جویان بیشتر تلاش کرده‌اند راه ورود مردم پناه‌جو را ببندند.

آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد با تاکید بر «سابقه ده‌ها ساله» همسایگان میانمار در حمایت از پناهندگان این کشور هشدار داد ممانعت از ورود پناهجویان بر اساس قوانین بین المللی غیرقانونی است.

جیلیان تریگز، دستیار کمیسر عالی حفاظت در کمیساریای عالی پناهندگان پناهندگان سازمان ملل گفت: «باید به همه کودکان، زنان و مردانی که برای نجات جانشان فرار می‌کنند پناه داده شود. با توجه به وخیم‌ترشدن اوضاع در میانمار، ما از کشورهای همسایه می‌خواهیم که به سنت انسان دوستانه نجات همه کسانی که مجبور به فرار شده‌اند، ادامه دهند.»

تایلند، هند و چین اما مایل به پذیرفتن پناه‌جویان نیستند. طبق گزارش‌ها هفته گذشته تایلند تلاش كرد هزاران نفر را كه پس از حملات هوایی ارتش به روستاهای تحت تسلط اقلیت قومی کارن، از میانمار فرار كرده‌اند، به مرز برگرداند.

براساس گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، پرایوت چان او چا، نخست وزیر تایلند اعتراف کرد این کشور خود را برای ورود پناه‌جویان بیشتر آماده کرده اما گفت: «ما نمی‌خواهیم مهاجرت توده‌ای به کشورمان داشته باشیم، اما حقوق بشر را نیز در نظر خواهیم گرفت. مکان‌هایی را آماده کرده ایم، اما در شرایط کنونی مایل نیستیم در مورد آماده‌سازی مراکز پذیرفتن پناهندگان صحبت کنیم. تا آنجا پیش نخواهیم رفت».

حرکت موج گسترده پناه‌جویان خطر ابتلا به ویروس کرونا را نیز تشدید کرده است. پناه‌جویان گریخته به مرزهای چین با شیوع کووید-۱۹ مواجه‌اند. مقام‌های شهر مرزی رویلی گفته‌اند که مواردی از ابتلا به کرونا را در میان افرادی که از میانمار وارد چین شده‌اند شناسایی کرده‌اند.

در هند دست کم یک ایالت مرزی از دستور «جلوگیری مودبانه» از ورود هر پناه‌جویی که قصد عبور از مرز را داشته باشد، سرپیچی کرده. وزیر کشور ایالت مانیپور در این رابطه گفت که دستورالعمل‌های داده شده به مرزبانان «سوءتفسیر» شده است.

ایالت میزورام هند اما به‌خاطر نزدیکی قومی با ساکنان مناطق همجوار در میانمار، با آغوش باز پناه‌جویان را پذیرفته‌ است. اعضای این قوم در میانمار «چین» و در هند «میزو» خوانده می‌شوند. به گفته مقام‌های این ایالت تعدادی از این پناه‌جویان پلیس‌هایی هستند که پس از سرپیچی از دستور شلیک به مردم در اعتراضات، از کشور گریخته‌اند.

حزب حاکم ملی گرای هندو در دهلی نو اما در روزهای اخیر بازگرداندن اجباری و رد پناه‌جویان را تشدید کرده است.