کنفرانس اقلیمی گلاسکو: توافق ناامیدکننده

حاضران در کنفرانس اقلیمی گلاسکو شامگاه شنبه ۱۳ نوامبر/ ۲۲ آبان به توافق رسیدند؛ توافقی که برخی ناظران اشاره مستقیم به زغال‌سنگ در متن نهایی آن‌را یک گام رو به جلو توصیف می‌کنند. فعالان محیط زیست اما محدود ماندن سوخت‌های کربنی به زغال‌سنگ در متن توافق را، نادیده گرفتن سایر سوخت‌های فسیلی که نقش پررنگی در تولید گازهای گلخانه‌ای دارند، می‌دانند و معتقدند که توافق غیرالزام‌آور نمی‌تواند راهی برای نجات زمین باشد.

در لحظات آخر هند با حمایت چین توانست «کاهش تدریجی» زغال سنگ را جایگزین «حذف تدریجی» کند. تغییری که با اعتراض شدید نمایندگان چند کشور روبرو شد. آلوک شارما، رئیس کنفرانس اقلیمی گلاسکو در واکنش به خشم نمایندگان معترض به تغییر واژه «حذف تدریجی» به «کاهش تدریجی» در متن نهایی توافقنامه گفت که «عمیقا متاسف است» و تنها می‌تواند بگوید که «رقم ۱,۵ درجه را زنده نگه داشتیم اما نبض آن ضعیف است و تنها در صورتی زنده خواهد ماند که ما به تعهدات خود عمل کنیم و تعهدات را به اقدام سریع تبدیل کنیم.»

وزیر محیط زیست هند اما پس از این تغییر گفت که این تجدیدنظر منعکس کننده شرایط اقتصادهای نوظهور است. او افزود: هند در حال تبدیل شدن به صدای اقتصادهای نوظهور است.

دبیر اجرایی صلح سبز نیز در دفاع از توافقنامه گفت که این توافق یعنی پایان زغال سنگ: «آنها فقط یک کلمه را تغییر دادند اما اگر شما رئیس یک شرکت زغال سنگ هستید این توافق خبر بدی است برای شما.»

دبیر کل سازمان ملل هم توافق نهایی را یک «مصالحه» توصیف کرد که به گفته او «منعکس کننده منافع، وضعیت، تضادها و وضعیت اراده فعلی سیاسی در جهان است». او گفت: «متاسفانه اراده سیاسی جمعی برای غلبه بر مشکلات کافی نبوده و تضادها عمیق است».

دبیرکل سازمان ملل ادامه داد:

توافق اقلیمی گلاسکو به باور فعالان محیط زیست پاسخگوی نگرانی ها بابت افزایش درجه گرمایش زمین نیست. دانشمندان در سال‌های قبل هشدار داده بودند که گرمایش زمین باید به رقم ۱,۵ درجه سانتیگراد محدود بماند. هرچند که در این نشست نیز توافق بر سر این رقم حاصل شد اما آنچه که موجب انتقاد فعالان محیط زیست شد، غیرالزام‌آور بودن توافق است.

سارا شار از مؤسسه بین‌المللی دوستداران زمین در این‌باره گفت: این چیزی کمتر از یک رسوایی نیست. فقط اشاره به رقم ۱,۵ درجه بی معنی است، چنانچه قدمی در توافق برای رسیدن به آن طراحی نشده.

جبران خسارت کشورهای در حال توسعه یا توسعه نیافته از سیاست‌های مرتبط با توافقنامه اقلیمی از دیگر مواردی بود که بر سر آن اختلاف نظر وجود داشت. کشورهای فقیر از اجرا نشدن تعهدات کشورهای ثروتمند در ارتباط با بودجه انطباق ناراضی‌اند.

با وجود افزایش تعهدات کشورهای ثروتمند برای کمک به کشورهای فقیر اما هیچ تضمینی برای پرداخت این خسارت ها وجود ندارد. کشورهای آفریقایی در روزهای پیشین کنفرانس خواستار تضمین در پرداخت کمک‌های جبران خسارت شده بودند.