یافته‌های پژوهشی در هلند: زمین بیمار است، اما درمان‌شدنی است

آیا می‌توانیم فشاری را که به‌عنوان انسان بر روی زمین وارد می‌کنیم کاهش دهیم؟ تحقیقات جدید در هلند نشان می‌دهد که این امر امکان‌پذیر است، اما برای تحقق این امر باید کاری اساسی انجام شود.

مطالعه جدیدی در نشریه Nature به بررسی امکان توسعه جهانی در چارچوب مرزهای سیاره‌ای می‌پردازد. بر اساس این پژوهش، ثبات زمین در حال لرزش است. این مطالعه از مدل ارزیابی یکپارچه محیط جهانی (IMAGE) برای پیش‌بینی متغیرهای کنترل ۸ مورد از ۹ «مرز سیاره‌ای» تحت سناریوهای مختلف تا سال ۲۰۵۰ استفاده کرده است. ۹ به اصطلاح «مرز سیاره‌ای» جهان را در ده هزار سال گذشته به مکانی قابل سکونت تبدیل کرده است. اگر از این مرزها بگذریم، خطر فروپاشی سیستم و به همراه آن عملکردهای مهم زمین افزایش می‌یابد.

محققان می‌گویند تا کنون، از میان ۹ مرز، از ۶ مرز فراتر رفته‌ایم. این موارد شامل تغییرات اقلیمی، از دست دادن تنوع زیستی، در دسترس بودن آب شیرین، کاربری زمین، نیتروژن و آلودگی شیمیایی است. تغییرات اقلیمی و از دست دادن تنوع زیستی در وضعیت حساسی قرار دارند.

نیاز به همکاری جهانی بیشتر و سیاست‌های موثرتر

با سیاست‌های فعلی، سیاره تقریباً تا سال ۲۰۵۰ از تمام این مرزها فراتر خواهد رفت. دانشمندان در Nature به این موضوع پرداختند که چگونه می‌توان این پیشرفت‌ها را متوقف کرد و شاید حتی معکوس کرد. نویسنده اصلی این مطالعه پروفسور هلندی دتلف فان ورِن، Detlef van Vuuren از آژانس ارزیابی زیست محیطی هلند است.

به گفته فان فورِن حل این بحران ها تنها در صورت وجود همکاری جهانی امکان پذیر است. ابتکارات ملی یا محلی کافی نیست. در مجموع، پنج اقدام مشخص می‌تواند جریان را تغییر دهد: سیاست‌های اقلیمی، سیستم غذایی گیاهی‌تر و سازگار با محیط‌ زیست، ضایعات کمتر مواد غذایی، استفاده کارآمدتر از آب و انتشار کمتر نیتروژن.

همه این اقدامات در کنار هم می‌تواند فشاری را که مردم بر محیط‌ زیست وارد می‌کنند تا سطحی که ده سال پیش دیده شده بود، کاهش دهد. در مورد اقلیم و تنوع زیستی، برای رسیدن به مرزهای ایمن به تلاش‌های بیشتری نیاز داریم. فان فورِن می‌گوید: «برای تضمین یک سیاره قابل زندگی در درازمدت، پس از سال ۲۰۵۰ اقدامات قوی‌تری لازم است.»

به گفته این پروفسور تغییر یک‌شبه اتفاق نمی‌افتد: «سیاره به‌شدت بیمار است اما مطمئناً بیمار لاعلاج نیست.»

بر اساس این پژوهش مداخلات هدفمند، مانند اجرای توافق‌نامه اقلیمی پاریس، تغییر به رژیم غذایی سالم‌تر، بهبود کارایی استفاده از غذا، آب و مواد مغذی، می‌تواند به‌طور مؤثری میزان نقض مرزهای سیاره‌ای را کاهش دهد و بشریت را به سوی مسیری پایدارتر هدایت کند. 

تا سال ۲۰۱۵، چهار مرز سیاره‌ای شامل تغییرات اقلیمی، جریان‌های بیوژئوشیمیایی (جریان و تبادل مواد شیمیایی میان موجودات زنده، زمین، آب و هوا در طبیعت)، تغییرات سیستم‌های زمینی و یکپارچگی زیست‌کره فراتر رفته‌اند.

اگر دست به‌کار شویم می‌توانیم از وقوع فاجعه‌ای بزرگ جلوگیری کنیم. با وجود این، به گفته این پژوهش، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که با روندهای فعلی و بدون اقدامات سیاست‌گذارانه موثرتر، به جز کاهش در تخریب لایه اوزون، وضعیت این مرزها تا سال ۲۰۵۰ بدتر خواهد شد. 

این مطالعه نشان می‌دهد که با اقدامات سیاستی هدفمند و هماهنگ، می‌توان فشارهای زیست‌محیطی جهانی را تا سال ۲۰۵۰ به سطح سال ۲۰۱۵ بازگرداند. با این حال، برای دستیابی به این هدف، تغییرات اساسی و سیستماتیک در سیاست‌ها و رفتارهای انسانی ضرورت دارد. این تحقیق چارچوبی علمی برای ارزیابی و هدایت سیاست‌ها به‌سوی توسعه پایدار در چارچوب مرزهای سیاره‌ای فراهم می‌کند.