عبدالواحد ریگی، ۱۸ ساله، در جریان تعقیب‌و‌گریز نیروهای نظامی جان باخت

بامداد دوشنبه ۵ خرداد، تعقیب‌وگریز نیروهای نظامی در حوالی شهر راین (استان کرمان) به مرگ یک سوخت‌بر جوان انجامید. به گزارش شبکه حال‌وش، این سوخت‌بر که «عبدالواحد ریگی» یا «عبدالواحد براهویی» نام داشت، حدود ۱۸ سال داشت و ساکن نجف‌آباد شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان بود.

بر اساس این گزارش، خودروی حامل سوخت متعلق به عبدالواحد دچار نقص فنی شده و در کنار جاده متوقف بود. با حضور نیروهای نظامی در محل، تلاش برای انتقال خودرو به پارکینگ با یدک‌کش آغاز شد، اما عبدالواحد خودرو را روشن کرده و از صحنه دور می‌شود. نیروهای نظامی بلافاصله اقدام به تعقیب او می‌کنند و در جریان این تعقیب، خودرو واژگون می‌شود و جان او را می‌گیرد.

مرگ در حاشیه فقر ساختاری

مرگ عبدالواحد ریگی تنها یک مورد از ده‌ها حادثه مرگبار مشابه است که طی سال‌های اخیر در استان‌های مرزی، به‌ویژه سیستان و بلوچستان، رخ داده است. سوخت‌بری یکی از معدود راه‌های درآمد برای ساکنان محروم این منطقه است. فقر مزمن، بیکاری، تبعیض‌های ساختاری و نبود زیرساخت‌های توسعه‌ای موجب شده تا بسیاری از نوجوانان و جوانان بلوچ، به‌ناچار به جابه‌جایی غیررسمی سوخت بین استان‌های جنوبی و مرزهای شرقی کشور روی آورند.

نیروهای نظامی و انتظامی اما در بسیاری از موارد، به‌جای مدیریت این پدیده به‌عنوان یک بحران اجتماعی، با خشونت مسلحانه و سرکوب پاسخ داده‌اند. طبق گزارش سالانه مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا)، شمار سوخت‌برانی که در فاصله سال‌های اخیر بر اثر تیراندازی‌های بدون ضابطه کشته شده‌اند، از پنج نفر در سال به ۴۳ نفر افزایش یافته است.

تیراندازی‌ها، تعقیب‌وگریز و مرگ‌های خاموش

در بسیاری از موارد، شلیک مستقیم به خودروهای سوخت‌بر بدون هشدار قبلی انجام می‌شود؛ برخی از این درگیری‌ها به واژگونی خودرو و آتش‌سوزی‌های مرگبار منجر شده‌اند. کشته‌شدن سوخت‌بران عمدتاً خارج از روندهای قانونی و بدون مسئولیت‌پذیری رسمی از سوی نهادهای امنیتی رخ می‌دهد.

عبدالواحد ریگی نه اولین قربانی این سیاست مرگبار است و نه به‌احتمال، آخرین. در غیاب تغییر رویکرد ساختاری نسبت به مسائل اجتماعی و اقتصادی استان سیستان و بلوچستان، و در نبود نظارت و شفافیت در عملکرد نیروهای امنیتی، کشتار سوخت‌بران همچنان به‌عنوان یکی از جلوه‌های خشونت دولتی در ایران ادامه دارد.