«هشدار جدی» آژانس بینالمللی انرژی اتمی نسبت به برنامه هستهای ایران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است که ایران فعالیتهای هستهای را در سه مکان اعلامنشده مخفیانه انجام داده است. آژانس بهشکل جدی هشدار داده که ذخایر اورانیوم غنیشده کنونی ایران به سطح نگرانکنندهای رسیده است.

پرچم آژانس بینالمللی انرژی اتمی ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
بهگزارش رویترز، آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش محرمانه و جامعی به کشورهای عضو اعلام کرده که ایران فعالیتهای هستهای مخفیانهای با مواد اعلامنشده به آژانس در سه مکان که مدتها تحت نظارت بودند انجام داده است.
در حالی که بسیاری از یافتهها مربوط به فعالیتهای دهههای گذشته است و قبلاً نیز مطرح شدهاند، نتیجهگیریهای گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی قطعیتر است. این گزارش تحولات سالهای اخیر را خلاصه کرده و بهطور واضحتری به فعالیتهای هماهنگ و مخفیانه اشاره میکند که برخی از آنها مربوط به تولید سلاح هستهای بودهاند.
این گزارش همچنین تصریح کرده است که همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی از «جهات مختلف» همچنان «کمتر از سطح رضایتبخش» است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنان بهدنبال توضیحاتی برای آثار اورانیوم یافتشده سالها پیش در دو مورد از چهار سایتی است که در حال تحقیق درباره آنها بوده است. این گزارش دریافته است که در سه مورد از این سایتها آزمایشهای مخفیانه انجام شده است.
در این گزارش آمده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این نتیجه رسیده است که «این سه مکان و سایر مکانهای مرتبط احتمالی، بخشی از یک برنامه هستهای ساختاریافته اعلامنشده بوده است که توسط ایران تا اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی انجام میشده و در برخی از فعالیتها از مواد هستهای اعلامنشده استفاده کردهاند».
در این گزارش گفتهشده که مواد هستهای و یا تجهیزات بهشدت آلوده ناشی از آن برنامه، بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ در سایت چهارم، تورقوزآباد، نگهداری میشده است.
در گزارش آمده است:
آژانس به این نتیجه میرسد که ایران مواد هستهای و فعالیتهای مرتبط با [برنامه] هستهای را در سه مکان اعلامنشده در ایران، بهطور مشخص، لویزان-شیان، ورامین و تورقوزآباد، اعلام نکرده است.
در لویزان-شیان تهران، یک دیسک ساختهشده از فلز اورانیوم «دستکم دو بار در سال ۲۰۰۳ در تولید منابع نوترونی با انفجار قوی استفاده شده است»، فرآیندی که برای آغاز انفجار در یک سلاح هستهای طراحی شده است. این گزارش با افزودن اینکه این بخشی از آزمایشهای «در مقیاس کوچک» بوده، این موضوع را شرح داده است.
غنیسازی اورانیوم
در گزارش جداگانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی که روز شنبه ۱۰ خرداد / ۳۱ مه برای کشورهای عضو ارسال شد، اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران تا خلوص ۶۰ درصد، در قالب هگزافلوراید اورانیوم، نزدیک به حدود ۹۰ درصد مورد نیاز برای سلاح هستهای، ۱۳۳,۸ کیلوگرم افزایش یافته و به ۴۰۸,۶ کیلوگرم رسیده است. بر اساس معیارهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، این مقدار در صورت غنیسازی بیشتر برای ساخت ۹ سلاح هستهای کافی است.
هر دو گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کردند که غنیسازی تا چنین سطح بالایی «بهطور جدی نگرانکننده» است، زیرا ایران تنها کشوری است که بدون تولید سلاح هستهای به این سطح از غنیسازی رسیده است.
اسرائیل که مدتهاست خواستار اقدام قاطع علیه برنامه هستهای ایران است، اعلام کرد که گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که تهران مصمم به تکمیل برنامه تسلیحات هستهای خود است. دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، گفت که جهان باید اکنون برای جلوگیری از انجام این کار توسط ایران اقدام کند.
سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدتهاست بر این باورند که ایران برنامه تسلیحاتی هستهای مخفی و هماهنگ داشته که در سال ۲۰۰۳ آن را متوقف کرده است. ایران هرگونه داشتن چنین برنامهای را رد میکند.
رویترز بهنقل از دیپلماتها نوشته است که احتمالاً گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی منجر به ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل خواهد شد، اگرچه این امر احتمالاً در نشست بعدی شورای حکام آژانس رخ خواهد داد.
در کوتاه مدت، انتشار این گزارش احتمالاً منجر به این خواهد شد که ایران بار دیگر برنامه هستهای به سرعت در حال پیشرفت خود را تسریع یا گسترش دهد، همانطور که پس از توبیخهای قبلی در شورای حکام انجام داده است. این امر همچنین میتواند مذاکرات با ایالات متحده آمریکا با هدف مهار برنامه هستهای ایران را بیشتر پیچیده کند.
بهگفته دیپلماتها، چهار قدرت غربی با استفاده از یافتههای گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، قصد دارند پیشنویس قطعنامهای را برای تصویب در نشست بعدی شورا که از ۹ ژوئن آغاز میشود، ارائه کنند. این نخستین بار در نزدیک به ۲۰ سال گذشته خواهد بود که ایران رسماً به عدم پایبندی متهم میشود.
تهران میگوید فنآوری هستهای را برای اهداف صلحآمیز بهکار میبرد و مدتهاست اتهامات قدرتهای غربی مبنی بر تلاش برای ساخت سلاح هستهای را رد میکند.
نظرها
نظری وجود ندارد.