انتقال صالح بهرامزهی، نوجوان بلوچ، از بازداشتگاه اطلاعات سپاه به کانون اصلاح و تربیت در زاهدان

صالح بهرامزهی، نوجوان ۱۶ ساله بلوچ، پس از ۲۱ روز بازداشت در بازداشتگاه اطلاعات سپاه شهرستان راسک، روز چهارشنبه ۱۴ خرداد ۱۴۰۴، به کانون اصلاح و تربیت کودکان در زندان مرکزی زاهدان منتقل شد. به گزارش کمپین فعالان بلوچ، این نوجوان در حالی به کانون اصلاح و تربیت منتقل شده که خانواده‌اش طی بیش از سه هفته بازداشت از وضعیت او بی‌اطلاع بودند.

صالح بهرامزهی، فرزند مولوی حبیب‌الرحمن، اهل روستای نصیرآباد از توابع شهرستان سرباز، در تاریخ ۲۴ اردیبهشت، زمانی که مشغول بازی با هم‌سن‌وسالان خود بود، بدون ارائه حکم قضایی یا اطلاع به خانواده‌اش، به شکل خشونت‌آمیزی بازداشت شد. شاهدان عینی گفته‌اند که مأموران امنیتی چشم‌های او را بسته و او را در صندوق عقب یک خودرو انداخته و به مکان نامعلومی منتقل کرده‌اند.

نزدیکان این نوجوان پیش‌تر گفته بودند که مأموران اطلاعات سپاه مدعی شده‌اند که حدود یک ماه تحت نظر بوده و سپس به زاهدان منتقل شده است. اما پس از پیگیری‌های محلی و تماس‌های متعدد، مقامات امنیتی ابتدا ادعا کردند که او در بازداشتگاه سپاه در راسک نگهداری می‌شود و گفته بودند که «تا روز شنبه ۲۷ اردیبهشت مهمان ماست». با این حال، وعده آزادی او در آن تاریخ عملی نشد و او همچنان در بازداشت باقی ماند.

پس از گذشت ۲۰ روز، صالح توانست تنها یک تماس تلفنی کوتاه سه‌دقیقه‌ای با مادرش برقرار کند. در این تماس، که صرفاً به احوال‌پرسی محدود شده، بهرامزهی اجازه نداشت در مورد وضعیت یا اتهامات احتمالی‌اش توضیحی بدهد.

خانواده صالح پیش‌تر نیز قربانی خشونت‌های امنیتی بوده‌اند. قاسم بهرامزهی، برادر بزرگ‌تر او، در آبان ۱۴۰۳ در راسک به دست نیروهای امنیتی کشته شد. پیکر او پس از یک هفته، تنها به شرط سکوت رسانه‌ای به خانواده تحویل داده شد. همچنین ایوب بهرامزهی، عموی صالح، در سال ۱۳۹۲ همراه با ۱۶ زندانی بلوچ دیگر، در اقدامی تلافی‌جویانه به دستور دادستان وقت زاهدان، محمد مرزیه، اعدام شد.

بازداشت خشونت‌آمیز و نگهداری طولانی‌مدت صالح بهرامزهی بدون حکم قضایی و در شرایط بی‌خبری مطلق، نقض آشکار اصول بنیادین حقوق بشر به شمار می‌رود. این موارد شامل نقض ماده ۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (حق آزادی و امنیت شخصی)، ماده ۳۷ کنوانسیون حقوق کودک (منع بازداشت غیرقانونی و رفتارهای تحقیرآمیز با کودکان)، و ممنوعیت شکنجه و رفتارهای بی‌رحمانه در اسناد بین‌المللی است که جمهوری اسلامی ایران به آن‌ها متعهد شده است.

بازداشت این نوجوان بلوچ، واکنش سازمان عفو بین‌الملل را نیز در پی داشته است. این سازمان با انتشار بیانیه‌ای نسبت به وضعیت و سرنوشت صالح ابراز نگرانی کرده و خواستار آزادی فوری و بی‌قیدوشرط او شده بود.