«آیا ایران به راستی در حال تولید سلاح هسته‌ای بود؟»
گزارشی از فایننشال تایمز
فشرده‌ی گزارش این است که علی‌رغم این برآورد که ایران به آستانه‌ی تولید سلاح اتمی رسیده، اما دست به این کار نزده و برای رسیدن از یک طرح احتمالی به تحقق آن، راهی پیچیده و احیاناً طولانی وجود دارد.
بخش سیاست
به دنبال حمله‌ی اسرائیل به ایران، آتش جنگ میان دو کشور هر روز تیزتر می‌شود. دونالد ترامپ در آستانه شرکتش در اجلاس گروه ۷ جنگ را عادی جلوه داده و گفته است که گاهی کشورها باید با هم بجنگند.
همزمان با گسترش جنگ، حمله‌ی تبلیغاتی علیه یکدیگر تشدید شده است. اسرائیل در این عرصه نیز نقش فعال‌تر و دست بازتری دارد. یک محور تبلیغاتی ثابت اسرائیل برای موجه جلوه دادن حمله‌اش به ایران برنامه‌ی هسته‌ای جمهوری اسلامی است.
به تازگی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، دولت ایران را متهم کرده است که به دنبال انتقال تسلیحات هسته‌ای به گروه حوثی در یمن است و این اقدام را نه تنها تهدیدی برای اسرائیل بلکه برای کل منطقه و جهان خوانده است. او در مصاحبه‌ای با شبکه آمریکایی فاکس نیوز در شامگاه یکشنبه (۱۵ ژوئن) گفته است:
اطلاعات اسرائیل تأیید می‌کند که تهران قصد داشته است نیروهای نیابتی منطقه‌ای خود ـ که مهم‌ترین آنها حوثی‌ها هستند ـ را به تسلیحات هسته‌ای مجهز کند.
نتانیاهو این اقدام را «بسیار خطرناک» خوانده و گفته که اسرائیل اطلاعات مربوط به آن را با ایالات متحده به اشتراک گذاشته است.
موضوع تلاش دولت ایران برای تولید سلاح هسته‌ای آنقدر در رسانه‌ها تکرار شده که دیگر دست کم در غرب جزئی از باور عمومی شده است. موضوع تلاش برای تولید سلاح هسته‌ای که گزارش‌های سنجیده آن را تا حد آزمایش‌هایی محدود در سال‌ها پیش می‌دانند، در تبلیغات کنونی به‌عنوان امری متحقق شده جلوه داده می‌شود. آنچه به این تبلیغات کمک کرده، انباشت اورانیوم با غلظت بالا در ایران و انتقادهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد اختلال‌ها در همکاری ایران برای کنترل فعالیت‌های هسته‌ایش طبق اصول پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) است.
روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی با عنوان «آیا ایران به راستی در حال تولید سلاح هسته‌ای بود؟» به بررسی پرونده‌ی دولت ایران در این زمینه و برداشت‌ها از آن پرداخته است.
گزارش فایننشال تایمز
گزارش این گونه آغاز می‌شود:
مسلح به یک نقاشی به سبک کارتونی از بمبی با فیوز روشن، بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۲ پشت تریبون مجمع عمومی سازمان ملل رفت تا جهان را در مورد تهدید برنامه هسته‌ای ایران متقاعد کند. نخست وزیر اسرائیل گفت که جمهوری اسلامی با سرعتی اورانیوم را غنی‌سازی می‌کند که ظرف چند ماه قادر به تولید مواد شکافت‌پذیر کافی برای ساخت یک سلاح هسته‌ای خواهد بود. او با یک ماژیک خط قرمزی روی بمب کشید تا مرحله‌ای از فرآیند را که ایران باید متوقف می‌شد، برجسته کند و هشدار داد که «آینده جهان» در خطر است. ۱۳ سال بعد، نتانیاهو می‌گوید تهران با ایجاد برنامه‌ای برای توسعه تسلیحات هسته‌ای، بسیار فراتر از خط قرمز او حرکت کرده است و از آن به‌عنوان بهانه اصلی خود برای حمله ویرانگر اسرائیل به ایران استفاده می‌کند.
فایننشال تایمز در ادامه می‌نویسد که نتانیاهو در حالی که اولین بمب‌های اسرائیل در ساعات اولیه جمعه بر روی ایران می‌ریخت مدعی شد: «در ماه‌های اخیر، ایران گام‌هایی برداشته است که قبلاً هرگز برنداشته بود ـ گام‌هایی برای تبدیل این اورانیوم غنی‌شده به سلاح.»
در گزارش فایننشال تایمز در مورد ادعای نتانیاهو ابراز شک شده است:
کارشناسان می‌گویند در حالی که ایران به طور چشمگیری ذخیره اورانیوم خود را که نزدیک به درجه تسلیحاتی است، افزایش داده، اما هیچ مدرکی دال بر تصمیم آن برای ساخت بمب هسته‌ای وجود ندارد.
فشرده‌ی گزارش این است که علی‌رغم این برآورد که ایران به آستانه‌ی تولید سلاح اتمی رسیده، اما دست به این کار نزده و برای رسیدن از یک طرح احتمالی به تحقق آن راهی پیچیده و احیانا دراز وجود دارد.
در این گزارش آمده است:
تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده، در ماه مارس به کنگره ایالات متحده گفت که جامعه اطلاعاتی آمریکا همچنان ارزیابی می‌کند که ایران در حال ساخت سلاح هسته‌ای نیست. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، که بازرسانی در ایران دارد که مرتباً از دو تاسیسات اصلی غنی‌سازی جمهوری در نطنز و فردو بازدید می‌کنند، نیز هیچ مدرکی دال بر توسعه برنامه تسلیحاتی توسط رژیم اسلامی پیدا نکرده است.
گزارش می‌گوید که «ایران بیش از دو دهه پیش کار اولیه خود را روی یک برنامه تسلیحاتی آغاز کرده بود. در آن زمان، این کشور هنوز در مراحل اولیه غنی‌سازی اورانیوم بود و این برنامه در سال ۲۰۰۳ متوقف شد.» گزارش سپس به بستن قرارداد برجام می‌پردازد و خاطرنشان می‌کند که «این توافق، که در ژانویه ۲۰۱۶ اجرا شد، فعالیت هسته‌ای ایران را با مکانیزم نظارتی سخت‌گیرانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در ازای لغو تحریم‌ها، به‌شدت محدود کرد.»
بنابر تحلیل فایننشال تایمز خروج آمریکا در دوره‌ی اول ریاست جمهوری ترامپ از پیمان «برجام» دولت ایران را تحریک کرد که از محدودسازی و پذیرش کنترل به غنی‌سازی اورانیوم در حدی بالا رو آورد.
فاننشال تایمز نوشته است:
در طول سال گذشته، با تشدید خصومت‌ها بین اسرائیل و ایران، مقامات ایرانی نیز هشدارهای مبهمی در مورد احتمال تغییر دکترین هسته‌ای تهران صادر کرده‌اند. گابارد [مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده] در ماه مارس به کنگره گفت: «در سال گذشته، شاهد فرسایش تابوی دهه‌ها در ایران در مورد بحث عمومی درباره سلاح‌های هسته‌ای بوده‌ایم، که احتمالاً به مدافعان سلاح‌های هسته‌ای در دستگاه تصمیم‌گیری ایران جسارت بخشیده است.» با این حال، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی در ماه گذشته اعلام کرد که «هیچ نشانه‌ی معتبری از یک برنامه هسته‌ای ساختارمند، اعلام نشده و در حال انجام» ندارد.
در پایان گزارش این هشدار داده شده که:
محاسبات خامنه‌ای می‌تواند تغییر کند، اگر رژیم معتقد باشد که اکنون با یک تهدید وجودی روبه‌رو است و برای بازگرداندن بازدارندگی به سلاح‌های هسته‌ای نیاز دارد. و حملات اسرائیل به این معنی است که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قادر به بازدید از نطنز و فردو نیستند و جهان تا زمانی که بمباران اسرائیل ادامه دارد، از فعالیت‌های ایران بی‌خبر می‌ماند.
نظرها
نظری وجود ندارد.