تکرار الگوی غزه در ایران: بیمارستان‌ها هدف حمله قرار می‌گیرند
فصل جدیدی از جنگ اسرائیل علیه زیرساخت‌های درمانی در ایران آغاز شده است. تا امروز ۳ بیمارستان و شش آمبولانس در ایران مورد هدف قرار گرفته‌اند. یک متخصص زنان و یک متخصص اطفال به همراه فرزندش، جان خود را از دست داده‌اند.
بخش خبر
تجاوز نظامی به بیمارستان فارابی کرمانشاه، ۲۵ خرداد ۱۴۰۴
در حالی‌که جنگ در خاورمیانه وارد فاز تازه‌ای شده، نشانه‌های روشنی از گسترش دایره حملات به زیرساخت‌های غیرنظامی، به‌ویژه مراکز درمانی، در حال نمایان شدن است. حمله مستقیم یا غیرمستقیم به بیمارستان‌ها، آمبولانس‌ها و پرسنل بهداشتی نه‌تنها نقض آشکار حقوق بین‌الملل بشردوستانه است، بلکه نشانه‌ای نگران‌کننده از رنگ باختن اصول اخلاقی و انسانی در منازعات مسلحانه به شمار می‌آید.
محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت ایران، اعلام کرده است که دست‌کم سه بیمارستان و شش آمبولانس در جریان حملات اسرائیل به خاک ایران هدف قرار گرفته‌اند. به گفته‌ی او، در این حملات تاکنون ۱۴ نفر از نیروهای بهداشتی و درمانی مجروح شده‌اند.
یک متخصص زنان و یک متخصص اطفال به همراه فرزندش، جان خود را از دست داده‌اند.
از غزه تا ایران: الگویی تکرارشونده
این نخستین‌بار نیست که اسرائیل زیرساخت‌های درمانی را هدف قرار می‌دهد. تجربه‌ی حمله به غزه تصویری روشن از استراتژی نظامی‌ای به دست می‌دهد که در آن، مرز میان اهداف نظامی و زیرساخت‌های انسانی به‌طرز نگران‌کننده‌ای از میان رفته است.
نخستین نشانه‌های هدف‌گیری بیمارستان‌ها را باید در بیمارستان الشفاء، بزرگ‌ترین مجتمع درمانی در نوار غزه، جست‌وجو کرد. این مرکز درمانی در نوامبر ۲۰۲۳ توسط ارتش اسرائیل به محاصره درآمد، با این ادعا که زیر آن مقر فرماندهی حماس قرار دارد. این محاصره با حمله دوم ارتش اسرائیل در مارس ۲۰۲۴ ادامه یافت.
در جریان جنگ غزه، فقط در هفته‌ی نخست، ۹۴ حمله به مراکز درمانی در غزه و اسرائیل ثبت شد که به کشته شدن ۲۹ نفر از کارکنان درمانی و زخمی شدن ۲۴ تن انجامید.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، ۴۲۷ حمله به مراکز درمانی در کرانه باختری و غزه ثبت شد که باعث ۵۶۶ کشته و ۷۵۸ مجروح شد. این رقم تا ژوئن ۲۰۲۴ به ۹۰۶ حمله به مراکز درمانی در سراسر منطقه شامل غزه، کرانه باختری، اسرائیل و لبنان رسید. در همین بازه، اسرائیل ۴۶۴ مرکز درمانی را هدف قرار داده، ۷۲۷ پرسنل درمانی را کشته و ۹۳۳ تن را زخمی کرده است. همچنین، ۱۱۳ آمبولانس آسیب دیده یا نابود شده‌اند.
از ادعاهای سیاسی تا حقوق بین‌الملل
مقام‌های اسرائیلی همواره ادعا کرده‌اند که نیروهای حماس از بیمارستان‌ها به عنوان سنگر یا انبار اسلحه استفاده می‌کنند، اما منابع مستقل بین‌المللی این ادعاها را رد کرده‌اند. در دسامبر ۲۰۲۴، اندرو کایلی، دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی، گفته بود که «ادعاهای اسرائیل در مورد استفاده حماس از بیمارستان‌ها به‌شدت اغراق‌شده است.»
در گزارش هیئت تحقیق سازمان ملل در مارس ۲۰۲۵، آمده است که اسرائیل با تخریب سیستم سلامت باروری در غزه، مرتکب اعمالی با قصد و نیت نسل‌کشی شده است. این گزارش تاکیدی است بر تغییر ماهیت جنگ از منازعه‌ای متعارف به شکلی از جنگ ویرانگر علیه امکانات حیاتی انسان‌ها.
حمله اخیر اسرائیل به ایران، به‌ویژه در مناطقی که بیمارستان‌ها مستقر هستند، نشان‌دهنده‌ی تداوم سیاستی است که پیش‌تر در غزه آزموده شده بود.
در مقابل، ایران نیز به اهداف غیرنظامی حمله کرده است. موشک بالستیک سپاه پاسداران نیز به بیمارستان «سوروکا» در بئرشبع نیز برخورد کرده است.
اما برخلاف مورد ایران که حمله به بیمارستان در خاک اسرائیل تا امروز یک مورد استثنایی به نظر می‌رسد، اقدامات اسرائیل علیه مراکز درمانی به شکل تکرار شونده رخ داده است. به نظر می‌رسد که حمله به زیرساخت‌های سلامت در سیاست نظامی اسرائیل تبدیل به ابزاری برای فشار حداکثری شده است.
بر اساس کنوانسیون چهارم ژنو و اصول حقوق بشردوستانه بین‌المللی، بیمارستان‌ها، آمبولانس‌ها و کارکنان درمانی دارای «حمایت ویژه» هستند. نقض این حمایت‌ها، در صورت هدف‌گیری عمدی، می‌تواند مصداق جنایت جنگی تلقی شود. کارشناسان حقوق بین‌الملل بارها تأکید کرده‌اند که جنگ علیه خدمات درمانی، جنگی علیه انسانیت است.
بر اساس ماده ۱۸ کنوانسیون چهارم ژنو، حمله به بیمارستان‌های غیرنظامی تحت هر شرایطی ممنوع است و طرف‌های درگیر موظف‌اند این مراکز را با نمادهای مشخص حفاظتی علامت‌گذاری کنند تا به‌وضوح قابل شناسایی باشند. ماده ۲۰ نیز تأکید دارد که کارکنان درمانی از حمایت ویژه‌ای برخوردارند.
نظرها
نظری وجود ندارد.