اعدام ۴۶ افغانستانی در میان ۸۰۰ مورد اعدام در ایران طی کمتر از هشت ماه

در حالی که کمتر از هشت ماه از سال ۲۰۲۵ گذشته است، موجی بی‌سابقه از اعدام‌ها در ایران نگرانی‌های گسترده‌ای درباره حقوق بشر، روند دادرسی عادلانه و وضعیت زندانیان خارجی به‌ویژه افغانستانی‌ها برانگیخته است.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو روز دوشنبه، ۲۷ مرداد اعلام کرد که ایران طی این مدت دست‌کم ۸۰۰ اعدام انجام داده است؛ یعنی به طور میانگین ماهانه ۱۰۰ اعدام. در میان این افراد، ۴۶ شهروند افغانستانی نیز اعدام شده‌اند.

این گزارش جزئیات بیشتری درباره هویت یا نوع اتهام‌های واردشده به افغانستانی‌های اعدام‌شده منتشر نکرده است. با این حال، فعالان حقوق بشر می‌گویند بسیاری از زندانیان افغانستانی در ایران به اتهام‌های سنگینی چون قاچاق مواد مخدر محاکمه می‌شوند، اما روند دادرسی آنان شفافیت کافی ندارد و اغلب از دسترسی به وکیل و دفاع عادلانه محرومند.

خطر قریب‌الوقوع اعدام هفت افغانستانی

حال‌وش، یک رسانه حقوق بشری دیگر نیز روز یکشنبه، ۲۶ مرداد گزارش داد که هفت زندانی افغانستانی در معرض خطر قریب‌الوقوع اعدام قرار دارند. این افراد در زندان مرکزی بندرعباس به سلول انفرادی منتقل شده‌اند تا در انتظار اجرای حکم باشند.

خانواده‌های این زندانیان تاکنون از تاریخ دقیق اعدام یا حتی امکان ملاقات آخر اطلاعی نیافته‌اند. تاکنون تنها دو نفر از این محکومان شناسایی شده‌اند: عبدالرئوف نورزی از ولایت نیمروز و عبدالرحمان اسحاق‌زی از ولایت فراه.

هویت پنج نفر دیگر هنوز فاش نشده است. مقام‌های قضایی جمهوری اسلامی نیز هیچ بیانیه‌ای درباره پرونده این افراد منتشر نکرده‌اند.

نهادهای ناظر بر حقوق بشر یادآور شده‌اند که پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در سال ۲۰۲۱، شمار اعدام‌های افغانستانی‌ها در ایران به شکل چشمگیری افزایش یافته است.

بر اساس گزارش‌ها در سال ۲۰۲۴، دست‌کم ۸۰ شهروند افغانستانی در ایران اعدام شدند؛ آماری که نسبت به سال ۲۰۲۳ حدود سه برابر افزایش نشان می‌دهد.

مدافعان حقوق بشر هشدار می‌دهند که گسترش استفاده از مجازات اعدام در ایران، به‌ویژه علیه مهاجران، روندی خطرناک و بخشی از سیاست ضدمهاجران  است. آنان تأکید می‌کنند که نبود شفافیت، محرومیت از محاکمه عادلانه و استفاده گسترده از مجازات مرگ، نه تنها حقوق اساسی زندانیان را نقض می‌کند بلکه وظیفه انسانی و سیاسی سنگینی برای جامعه بین‌المللی ایجاد خواهد کرد.

فعالان بین‌المللی از سازمان ملل و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته‌اند تا به‌سرعت وارد عمل شوند و مانع تداوم روندی شوند که می‌تواند صدها نفر دیگر را به کام مرگ بفرستد.