ایران از آغاز قریب‌الوقوع مرحله دوم اخراج مهاجران افغانستانی خبر داد

محمد صادق معتمدیان، استاندار تهران، اعلام کرده که مرحله دوم بازگرداندن مهاجران افغانستانی در ایران به زودی آغاز و این روند با «قاطعیت و جدیت» دنبال خواهد شد.

او در بازدید از منطقه پیشوا در ورامین گفت که اخراج مهاجران افغانستانی در ماه‌های گذشته به نتایجی رسیده که از دید مقامات، از نظر اجتماعی و اقتصادی مفید بوده‌اند؛ کاهش جرایم، کاهش مصرف آرد به مقدار ۵ هزار تن و رفع تراکم در نانوایی‌ها از جمله این دستاوردهای ادعایی بوده‌اند.

معتمدیان افزوده که بازگرداندن مهاجران موجب آزاد شدن ظرفیت بیش از ۳هزار کلاس درس و کاهش تراکم دانش‌آموزان در مدارس استان تهران شده و به گفته او فرصت‌های شغلی بیشتری برای شهروندان ایرانی به وجود آمده است. رسانه‌های نزدیک به حکومت این اقدام را «تعدیل فشارهای داخلی» و «رویه اصلاحی» توصیف کرده‌اند.

اما همزمان تعدادی از روزنامه‌ها و فعالان محلی گزارش داده‌اند که کارخانه‌ها و کارگاه‌ها با کمبود نیروی کار مواجه شده‌اند و فعالیت برخی کسب‌وکارها که به صورت عمده از مهاجران افغانستانی با کم‌ترین حقوق ممکن و به شکلی استثمارگونه استفاده می‌کردند، متوقف شده‌ است.

مطابق گزارش رسانه‌های داخلی در ایران و اظهارات مقام‌‌های وزارت کشور، طی ماه‌های اخیر بیش از ۱٫۱ میلیون افغانستانی از ایران اخراج شده‌اند.

سازمان بین‌المللی مهاجرت و دفتر کمیسر عالی سازمان ملل برای پناهندگان هشدار داده‌اند که این بازگشت‌ها، چه داوطلبانه و چه به اجبار، یک بحران انسانی جدی را در افغانستان ایجاد کرده‌اند.

تقریبا نیمی از افغانستانی‌ها که در بازه زمانی اخیر از ایران بازگشته‌اند، تحت اجبار و با فشار نیروهای امنیتی و پلیس از ایران رانده شده‌اند و بخشی از آن‌ها دارای مدارک معتبر اقامتی بوده‌اند.

سازمان‌های حقوق بشری در ماه‌های گذشته بارها این سیاست را محکوم کرده‌اند. آن‌ّا می‌گویند که بازگرداندن مهاجران افغانستانی بدون تضمین دسترسی آنها به خدمات پایه‌ای نظیر آموزش، درمان، مسکن و محافظت قانونی، می‌تواند زندگی هزاران نفر را به خطر اندازد. آنها هشدار داده‌اند که شرایط اقتصادی و امنیتی افغانستان، بخصوص تحت حکومت طالبان، هنوز برای بازگشت امن مناسب نیست.

همچنین گزارش شده است که کودکان جداشده از والدین، زنان بی‌سرپرست، و کسانی که مدارک اقامتی معتبر داشته‌اند ولی تحت فشار قرار گرفته‌اند، در این روند آسیب‌پذیرترین گروه‌ها بوده‌اند.