کاهش ۴۲ درصدی ورودی سدها؛ تهران در آستانه بحران کم‌آبی

آخرین آمارها از وضعیت سدهای کشور نشان می‌دهد ورودی آب به مخازن از ابتدای سال آبی تا ۲۹ شهریور تنها ۲۴٬۶۳ میلیارد مترمکعب بوده است؛ رقمی که در مقایسه با سال گذشته (۴۲٬۳۱ میلیارد مترمکعب) کاهش ۴۲ درصدی را نشان می‌دهد. مجموع حجم آب موجود در سدهای ایران نیز ۱۸٬۸۳ میلیارد مترمکعب گزارش شده که ۲۵ درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل است. به این ترتیب، پرشدگی کل سدهای کشور تنها به ۳۶ درصد رسیده است.

در همین مدت، خروجی آب از سدها به ۳.۱۷ میلیارد مترمکعب رسید که نسبت به سال قبل ۲۳ درصد کمتر بوده است.

سدهای تهران و البرز در وضعیت بحرانی

بر پایه آخرین گزارش‌های خبرگزاری دیده‌بان ایران، سدهای استان تهران و البرز با کاهش چشمگیر ذخایر آبی روبه‌رو هستند:

این آمارها نشان می‌دهد منابع آبی تهران، به‌ویژه سدهای لتیان، امیرکبیر و لار، تحت فشار شدید کاهش بارش‌ها و خشکسالی‌های مکرر قرار دارند. همزمان برداشت بیش از حد از سفره‌های زیرزمینی نیز وضعیتی شکننده و نابسامان ایجاد کرده است.

تهران در آستانه بحران آب

کلانشهر تهران با جمعیتی بیش از ۹ میلیون نفر اکنون با یکی از جدی‌ترین چالش‌های خود روبه‌رو است: کم‌آبی. کاهش ورودی سدها، افت شدید سطح ذخایر و رشد تقاضا، این شهر را در معرض خطر جدی بحران آب قرار داده است.

برای عبور از این شرایط، اقدامات فوری لازم است: کنترل برداشت از منابع زیرزمینی، روی آوردن به کشاورزی پایدار، فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف خانگی و صنعتی، استفاده از فناوری‌های نوین در آبیاری، بازچرخانی و استفاده مجدد از آب، و مدیریت اصولی منابع موجود.

به بیان دیگر، وضعیت آبی تهران و ایران نیازمند توجه جدی مسئولان و همچنین مشارکت شهروندان است؛ چرا که بدون تغییر رویکرد، بحران کم‌آبی می‌تواند آینده تأمین آب برای نسل‌های بعدی را به خطر اندازد.

تلاش‌های ناکام برای تأمین آب تهران

بحران آب در تهران سابقه‌ای طولانی دارد. این شهر سال‌هاست با رشد جمعیت، توسعه بی‌برنامه شهری و برداشت بیش از حد از منابع زیرزمینی دست‌به‌گریبان است. برای جبران کمبودها، پروژه‌های متعددی از جمله انتقال آب از سد طالقان به تهران اجرا شده است؛ طرحی که با هدف تأمین بخشی از آب شرب پایتخت از اوایل دهه ۱۳۸۰ آغاز شد. با وجود این، کاهش بارش‌ها و افت شدید ذخایر سد طالقان سبب شده این پروژه نتواند پاسخگوی تقاضای فزاینده تهران باشد.

به گفته کارشناسان این حوزه، تکیه بر انتقال آب از حوضه‌های دیگر نه تنها بحران را حل نکرده، بلکه فشار مضاعفی بر منابع طبیعی وارد کرده است. امروز با پرشدگی کمتر از ۴۰ درصدی سدها و کاهش چشمگیر ورودی آب، تهران بیش از هر زمان دیگر نیازمند مدیریت پایدار منابع و تغییر الگوی مصرف است.