یونیسف خواستار بازگشت «ایمن و مرحلهای» کودکان و خانوادههای مهاجر به افغانستان شد
اخراج مهاجران افغان از ایران و پاکستان ادامه دارد. تنها در یک روز ۶۷۳ خانواده از این دو کشور اخراج شدند. با آغاز سال تحصیلی جدید کودکان افغان در ایران با مشکلات بسیار از جمله ثبتنام روبهرو شدهاند.

خانوادههای افغان پس از اخراج از ایران در گذرگاه اسلامقلعه در افغانستان روی زمین استراحت میکنند ـ ۴ ژوئیه ۲۰۲۵ ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) یکشنبه ۱۳ مهر / ۵ اکتبر خواستار بازگشت مرحلهای و ایمن کودکان مهاجر و خانوادههای آنها به افغانستان شد و از جامعه بینالمللی درخواست حمایت کرد.
این درخواست در حالی مطرح میشود که افغانستان با بحران فزاینده انسانی و گرسنگی عمیق روبهروست و از سوی دیگر، گزارشهایی مبنی بر محرومیت گسترده کودکان مهاجر افغانستانی از حق آموزش در ایران منتشر شده است.
تاجالدین اویواله، نماینده یونیسف در افغانستان، از اهداکنندگان کمکها خواست که از روند پذیرش، اسکان مجدد و دسترسی پایدار مهاجران افغانستانی اخراجشده از ایران و افغانستان به خدمات ضروری، بهویژه برای کودکان بدون همراه و جدا از خانواده، پشتیبانی کنند.
این فراخوان همزمان با ادامه اخراج خانوادههای مهاجر از ایران و پاکستان منتشر شده بهطوریکه تنها در روز گذشته، شنبه ۱۲ مهر / ۴ اکتبر، ۶۷۳ خانواده از این دو کشور وارد افغانستان شدهاند.
این زنان و کودکان به کشوری باز میگردند که در آن از حقوق اساسیشان، از جمله آموزش و کار، محروم هستند. بحران انسانی در افغانستان با کاهش کمکها رو به وخامت است؛ بهگونهای که برنامه جهانی غذا هشدار داده است که نزدیک به پنج میلیون مادر و کودک در این کشور با سوءتغذیه مواجه هستند.
برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد نیز گفته است که بیشتر افغانهایی که به کشورشان بازگردانده میشوند، در مناطق شهری ساکن میشوند و این امر سبب رشد سریع شهری میشود و خدمات شکننده را تحت فشار قرار میدهد.
این برنامه خواستار سرمایهگذاری در زیرساختهای حیاتی و خدمات اساسی شده تا شهرهای افغانستان بتوانند با شرایط کنار بیایند و رشد کنند.
در پی اخراج مهاجران افغانستانی از کشورهای همسایه، کمبود مسکن در شهرها، از جمله کابل به بحرانی جدی تبدیل شده است. شهروندان میگویند که خانه بهدشواری پیدا میشود و اجاره خانهها نیز سرسامآور شده است.
بحران آموزش کودکان افغانستانی در ایران
کودکان افغانستانی در حالی از ایران اخراج میشوند که با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۴ در ایران، گزارشهای متعددی حاکی از ممانعت از ثبتنام آنهاست، این مشکل حتی شامل دانشآموزانی با نمرات عالی در مدارس میشود.
روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان در گزارشی بهقلم سارا عنان نوشته است که والدین افغان در مراجعههای مکرر به مدارس در مناطقی مانند کهریزک تهران با پاسخهای ممانعتآمیز نظیر «برای اتباع پذیرش نداریم»، «مدارک اقامتی ندارید» یا «ظرفیت پُر است» روبهرو شدهاند.
روند ثبتنام برای مهاجران نیز با پیچیدگیهای شدید اداری همراه است و مدارس درخواست مدارک اقامتی معتبر، شماره ثنا، کد فدا یا نامه رسمی از اداره آموزش و پرورش میکنند. والدین این الزامات طولانی و کاغذبازیها را تلاشی برای خسته و ناامید کردن خانوادهها میدانند.
افزون بر موانع اداری، برخوردهای سلیقهای مدیران و تبعیض آشکار از سوی برخی والدین دانشآموزان ایرانی نیز به مشکلات افزوده است. برخی والدین ایرانی صراحتاً بیان میکنند که اولویت باید با کودکان ایرانی باشد و فرزندان مهاجر نباید در کنار فرزندان آنها تحصیل کنند.
بسیاری از این خانوادهها، بهویژه آنهایی که پیشینه نظامی در ارتش افغانستان دارند، پس از سقوط دولت جمهوری در سال ۲۰۲۱، بهدلیل تهدید جانی از سوی طالبان، به ایران مهاجرت کرده و امکان بازگشت ندارند.
یونیسف هشدار داده است که محرومیت از تحصیل میتواند منجر به افزایش فقر، کار کودکان و آسیبهای اجتماعی شود.
بهرغم این موانع، خانوادهها همچنان تعلیم را تنها کلید رهایی از فقر و تضمین آیندهای بهتر برای فرزندانشان میدانند.
روز معلم و محرومیت دختران از تحصیل
در همین حال، نمایندگی اتحادیه اروپا در کابل بهمناسبت روز جهانی معلم (۱۳ مهر / ۵ اکتبر) تأکید کرده که «آموزش برای همه»، کلید دستیابی به افغانستان مقاوم و خودکفا است و از تلاشهای معلمان افغانستان قدردانی کرده است.
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از کلاس ششم را از رفتن به مدارس محروم کردهاند و اخیراً نیز تجلیل از روز معلم را ممنوع اعلام کرده و مانع برگزاری مراسم آن در ولایت هرات شدهاند.
نظرها
نظری وجود ندارد.