هفته هشتاد و نهم «سهشنبههای نه به اعدام»؛ در آستانه روز جهانی مبارزه با اعدام و با گرامیداشت یاد صمد بهرنگی و فرزاد کمانگر
در حالیکه ۱۱۳ کشور در جهان مجازات اعدام را از قوانین خود حذف کردهاند، در ایران ماشین مرگ همچنان با شتاب میتازد. از اکتبر ۲۰۲۴ تاکنون دستکم ۱۶۹۵ نفر در ایران اعدام شدهاند؛ آماری تکاندهنده که نشان از گسترش بیسابقهی اعدامها و تمرکز آن بر اقلیتهای ملی و مهاجران افغانستانی دارد.

دهم اکتبر (۱۸ مهرماه) روز جهانی مبارزه با اعدام است. سازمان عفو بینالملل در گزارش تازهی خود اعلام کرده است که تا پایان دسامبر ۲۰۲۴، ۱۱۳ کشور در جهان مجازات اعدام را بهطور کامل از قوانین خود حذف کردهاند و در مجموع ۱۴۵ کشور یا در قانون یا در عمل آن را متوقف کردهاند. اما در ایران، سایهی مرگ هر روز گستردهتر میشود.
در یک سال گذشته، از اول اکتبر ۲۰۲۴ تا امروز، شمار اعدامها به ۱۶۹۵ نفر رسیده است. تنها در ششماهه و نیم نخست سال ۱۴۰۴، ۹۵۷ تن جان خود را بر دار از دست دادهاند.
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشر ایران (۱۰ مهر)، در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ دستکم ۱۷۱ نفر در ایران اعدام شدند؛ از این میان، پنج زن، ۹ نفر افغانستانی، ۱۴ نفر بلوچ، ۱۸ تن کرد و ۴ نفر عرب بودند. این توزیع نشان میدهد که لبهی تیز تیغ دستگاه سلب حق حیات جمهوری اسلامی متوجه اقلیتهای ملی و مهاجران افغانستانی و شهروندان افغانستانیتبار است.
روز شنبه ۱۲ مهر، شش زندانی سیاسی عرب، علی مجدم، محمدرضا مقدم، معین خنفری، حبیب دریس، عدنان غبیشاوی، سیدسالم موسوی و همچنین سامان محمدی خیاره، زندانی سیاسی کرد، اعدام شدند. در همان روز، حکم اعدام زندانی سیاسی محمدجواد وفاییثانی برای سومین بار در دیوان عالی تأیید شد.
به گزارش «کمپین فعالین بلوچ»، روز پنجشنبه ۱۰ مهر، یک زندانی کودک بلوچ به نام محمدرضا شیهکی (سنگینزهی) به اتهام قتل در زندان ایرانشهر اعدام شد. جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که در ده سال گذشته هر سال اعدام کودکمجرمان را اجرا کرده است. در سه دههی اخیر، شمار قابل توجهی از اعدامشدگان در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشتهاند.
همچین طبق آمار نهادهای مستقل، بلوچها با وجود اینکه تنها حدود پنج درصد جمعیت کشور را تشکیل میدهند، سهم نامتناسبی در میان اعدامشدگان دارند.
در روز دوشنبه ۷ مهر (۲۹ سپتامبر)، پنج کارشناس حقوق بشری سازمان ملل متحد اعلام کردند که در کمتر از ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از هزار نفر در ایران اعدام شدهاند. آنها هشدار دادند که این آمار، نشانهی افزایش شدید اعدامها و نقض فاحش قوانین بینالمللی حقوق بشر است.
همانطور که کارزار «سهشنبههای نه به اعدام» در اطلاعیهی هفتگی خود تأکید کرده است، به دلیل نبود شفافیت در اطلاعرسانی، این آمار تنها بخشی از اعدامهای رسانهایشده را در بر میگیرد و شمار واقعی بسیار بیشتر است.
با وجود فشارهای امنیتی، این کارزار اعتصاب هفتگی، با تبریک روز معلم و با گرامیداشت یاد صمد بهرنگی و فرزاد کمانگر، وارد هفتهی هشتاد و نهم خود شد و اکنون در ۵۲ زندان کشور ادامه دارد.
در اطلاعیهی اخیر کارزار آمده است:
همه میدانیم اعدام در ایران نهتنها یک مجازات بلکه ابزاری برای ارعاب و ایجاد وحشت در جامعهای است که در شرایط انفجاری بهسر میبرد. از نظر این حکومت، هر اعتراض و اعتراضکنندهای را باید با اعدام و زندان مرعوب کرد. از همینروست که امروز “نه به اعدام” به شعار مشترک معلمان، کارگران، دانشجویان و بازنشستگان بدل شده است.
کارزار از همهی وجدانهای بیدار، فعالان مدنی، نویسندگان، هنرمندان، معلمان، بازنشستگان و کارگران خواسته است تا صدای خود را علیه اعدام بلندتر کنند و اصلیترین ابزار سرکوب و خفقان را از دست حکومت بگیرند.
نظرها
نظری وجود ندارد.