علیه معیشت و زندگی مردم بلوچ: نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی حیوانات باربر را هدف قرار میدهند
در کمتر از یک هفته، نیروهای مرزبانی دو بار دست به کشتار دستهجمعی حیوانات باربر در بلوچستان زدهاند. این حیوانات به مردم بلوچی تعلق داشتند که برای امرار معاش با آنها سوختبری میکردند.

نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی در منطقه لَک اسفندَک سیستان و بلوچستان حدود ۱۰۰ رأس الاغ متعلق به شهروندان بلوچ را هدف تیراندازی قرار دادند ـ ۱۲ آبان ۱۴۰۴ ـ عکس از فیلمهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی
فشار اقتصادی و امنیتی بر مردم بلوچ در ایران ادامه دارد. شبکه خبری «حالوش» که خبرهای مربوط به بلوچها را منتشر میکند، گزارش داده که در مرز لَک اسفندَک در محدوده «بچهراهی» از توابع شهرستان گلشن (سراوان)، دو واقعه هولناک کشتار حیوانات باربر در کمتر از یک هفته گذشته رخ داده است.
در روز دوشنبه ۱۲ آبان، نیروهای مرزبانی در منطقه لَک اسفندَک، حدود ۱۰۰ رأس الاغ متعلق به شهروندان بلوچ را هدف تیراندازی قرار دادند. شاهدان عینی و تصاویر منتشرشده در شبکههای اجتماعی، دهها حیوان غرق در خون و در حال جان دادن را نشان میدهند.
منابع محلی تأکید کردهاند که این حیوانات چیزی حمل نمیکردند و متعلق به مردم فقیر مرزنشین بودند که از آنها برای سوختبری و امور روزمره استفاده میکردند. تیراندازی بدون هیچگونه هشدار قبلی صورت گرفته است.
پنجشنبه هفته گذشته، ۸ آبانماه جاری، تنها چهار روز قبل از این واقعه، در همین محدوده «بچهراهی» کلهگان، نیروهای مرزبانی حدود ۵۰ رأس الاغ را به ضرب گلوله کشته و شماری از آنها را به آتش کشیدند.
بهگفته منابع مطلع، این اقدام به بهانهی مقابله با قاچاق سوخت صورت گرفته، در حالی که در منطقه درگیری یا تهدید امنیتی وجود نداشته است. آتشسوزی ناشی از این اقدام، بخشی از پوشش گیاهی منطقه را نیز از بین برده است.
منابع محلی این اقدامات را در راستای تشدید فشار بر سوختبران و مرزنشینان بلوچ میدانند و بر این باورند که به جای مقابله با قاچاق سازمانیافته، معیشت مردم محروم هدف قرار گرفته است.
جان باختن سوختبر جوان در آتش
در کنار این خشونتها علیه حیوانات، گزارش دیگری از مرگ یک سوختبر جوان بلوچ به نام محسن شهنوازی، حدوداً ۱۹ ساله، اهل و ساکن خاش، بر اثر حادثه جادهای حکایت دارد.
خودروی سوختبری او ۴ آبان در محور ایرانشهر به سرباز واژگون شد، به داخل دره سقوط کرد و آتش گرفت. محسن شهنوازی که دچار سوختگی شدید شده بود، سه روز پس از حادثه، در ۷ آبان بر اثر شدت جراحات در بیمارستان ایرانشهر جان باخت.
بهگفته منابع، او به دلیل بسته شدن مرز روتک، مجبور به حرکت به سمت مرز پیرکور شده بود. این حادثه بار دیگر خطرات مهلک شغل پر ریسک سوختبری را، که از سر ناچاری و بیکاری تنها راه کسب درآمد برای شهروندان بلوچ شده، آشکار میکند.
اعتراض و مطالبه پاسخگویی
تکرار رفتارهای خشونتآمیز از جمله کشتار دامها و وسایل امرار معاش مردم محلی، خشم و اندوه اهالی مناطق مرزی را برانگیخته است. شهروندان بلوچ و فعالان حقوق حیوانات، خواستار پاسخگویی فوری مسئولان درباره این اقدامات و پایان دادن به سیاستهای سرکوب اقتصادی و رفتارهای خشونتآمیز علیه زندگی و معیشت مرزنشینان هستند.
پدیده سوختبری در استان سیستان و بلوچستان نه یک انتخاب، بلکه نتیجه فقدان زیرساختهای اقتصادی و فرصتهای شغلی پایدار است. مرزنشینان، بهویژه در جنوب استان، از سر ناچاری و برای تأمین حداقل نیازهای زندگی به این شغل پرخطر روی میآورند.
استان سیستان و بلوچستان، بهرغم ظرفیتهای بالقوه، فاقد زیرساختهای صنعتی و تولیدی کافی است. این امر باعث شده تا نرخ بیکاری در برخی مناطق به ارقام بسیار بالا ـ حتی تا ۶۰ درصد ـ برسد.
خشک شدن رودخانهها (مانند هیرمند) و بیرونق شدن مشاغلی چون کشاورزی و صیادی، معیشت سنتی مردم را نابود کرده است.
در چنین شرایطی، سوختبری به اجبار به تنها راه درآمد ناچیز برای جوانان و سرپرستان خانوار تبدیل میشود تا از سایر مشاغل غیرقانونی و پرخطر دیگر مانند سرقت یا موادفروشی دوری کنند.
تفاوت بسیار زیاد قیمت سوخت (بهویژه گازوئیل) در ایران و کشورهای همسایه (بهخصوص پاکستان و افغانستان) انگیزه قوی اقتصادی ایجاد میکند. هرچند درآمدی که به سوختبران میرسد در مقایسه با دلالان و «سرشاخهها» بسیار ناچیز است اما همین مقدار اندک نیز برای امرار معاش ضروری است.
برخوردهای منجر به مرگ و جراحت سوختبران و همچنین کشتار حیوانات باربر، پدیده تازهای نیست و سالهاست در این مناطق مرزی تکرار میشود.
سوختبران همواره در معرض شلیک مستقیم نیروهای نظامی و مرزبانی قرار دارند. این تیراندازیها اغلب منجر به کشته یا زخمی شدن سوختبران و یا آتش گرفتن خودروها و سوختن زنده زنده آنها میشود.
در اسفند ۱۳۹۹، کشتار حداقل ۱۷ تن از سوختبران در منطقه سراوان، به موج گستردهای از اعتراضات مردمی در شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان تبدیل شد. این اعتراضات نیز با شلیک و تلفات انسانی همراه بود.
کشتار حیوانات باربر، که وسیله امرار معاش مرزنشینان هستند، بارها در مناطق مرزی مانند سراوان، گلشن، سیبوسوران و کلهگان رخ داده است.
در بهمن ۱۴۰۱ نیز، گزارشهایی از «قتل عام صدها رأس الاغ» در منطقه مرزی کلهگان توسط نیروهای نظامی با هدف «مبارزه با قاچاق سوخت» منتشر شده بود که نشاندهنده تکرار این خشونت با حجم وسیع است.
این گزارشها تأکید میکنند که سیاستهای برخورد امنیتی و خشونتآمیز، بدون توجه به ریشههای فقر و بیکاری، نهتنها نتوانسته است این پدیده را متوقف کند، بلکه تنها باعث افزایش فشار، محرومیت و تلفات انسانی و اقتصادی در میان مردم حاشیهنشین شده است.




نظرها
نظری وجود ندارد.