طالبان برای جلوگیری از بسته شدن مرزهای پاکستان، مسیر تجارت خود را به ایران تغییر میدهند
مقامات طالبان میگویند ایران با مشوقهایی چون کاهش تعرفهها، تخفیف در هزینههای انبارداری و تسریع در جابهجایی محمولهها، کالاهای بیشتری از افغانستان را به سمت چابهار جذب میکند.

نقطه صفر مرزی نزدیک مرز افغانستان و ایران در اسلام قلعه ولایت هرات ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
مقامات طالبان در افغانستان اعلام کردند که این کشورِ محصور در خشکی، برای کاهش وابستگی به پاکستان، بهطور فزایندهای بر مسیرهای تجاری از طریق ایران و آسیای مرکزی تکیه میکند. این امر در حالی رخ میدهد که تنشها میان دو همسایه بالا گرفته و مرز مشترک آنها در هفتههای اخیر بسته شده است.
وابستگی افغانستان به بنادر پاکستان مدتهاست که به اسلامآباد اهرمی برای فشار بر کابل در مورد شبهنظامیان پاکستانی پناهگرفته در آن سوی مرز داده است.
اما افغانستان بهطور فزایندهای از امتیازات ایران برای انتقال کالا به بندر چابهار که تحت حمایت هند است، استفاده میکند. این اقدام، پاکستان را دور زده و از اختلالات مکرر مرزی و ترانزیتی جلوگیری میکند.
عبدالسلام جواد آخوندزاده، سخنگوی وزارت تجارت طالبان در افغانستان، به رویترز گفت:
در شش ماه گذشته، تجارت ما با ایران به ۱,۶ میلیارد دلار رسیده است که بالاتر از ۱,۱ میلیارد دلار تبادل شده با پاکستان است.
او افزود:
تسهیلات در چابهار تأخیرها را کاهش داده و این اطمینان را به تجار داده است که در صورت بسته شدن مرزها، محمولههایشان متوقف نخواهند شد.
مهلت سه ماهه
ملا عبدالغنی برادر، معاون نخستوزیر طالبان در امور اقتصادی، گفت که تجار سه ماه فرصت دارند تا قراردادهای خود در پاکستان را تسویه کرده و به مسیرهای دیگر روی آورند.
او ضمن متهم کردن اسلامآباد به استفاده از «مسائل تجاری و بشردوستانه بهعنوان اهرم سیاسی»، تأکید کرد که افغانستان پس از این مهلت، دیگر در اختلافات میانجیگری نخواهد کرد و به وزارتخانهها دستور داد تا ترخیص داروهای پاکستانی را بهدلیل واردات «بیکیفیت» متوقف کنند.
بزرگترین تغییر، به سمت چابهار است که از سال ۲۰۱۷ تحت یک پیمان ترانزیتی با ایران و هند مورد استفاده قرار میگیرد. مقامات طالبان میگویند مشوقهایی چون کاهش تعرفهها، تخفیف در هزینههای انبارداری و تسریع در جابهجایی محمولهها، کالاهای بیشتری را به سمت جنوب جذب میکند.
آخوندزاده، سخنگوی وزارت تجارت طالبان، گفت که ایران تجهیزات بهروز و اسکنرهایی با اشعه ایکس نصب کرده است، ضمن اینکه برای محمولههای افغانستان ۳۰ درصد تخفیف در تعرفههای بندری، ۷۵ درصد تخفیف در هزینههای انبارداری و ۵۵ درصد تخفیف در هزینههای پهلوگیری ارائه میدهد.
«پاکستان ضرری از تصمیم افغانستان نمیبیند»
خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، به «جیو نیوز» گفت که تصمیم افغانستان هیچگونه آسیب اقتصادی به پاکستان نخواهد زد. او گفت: «افغانستان میتواند از طریق هر بندر یا کشوری که میخواهد تجارت کند.»
با این حال، جم کمال خان، وزیر بازرگانی پاکستان، به رویترز گفت: «ما نمیتوانیم در مورد امنیت مصالحه کنیم.»
هند تعامل خود را با طالبان حاکم بر افغانستان افزایش داده است، از امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، میزبانی کرده و کمکهای بشردوستانه را گسترش داده است.
این کشور پایانههای کلیدی در چابهار را اداره میکند و این بندر را بهعنوان پیوندی استراتژیک به افغانستان و آسیای مرکزی میبیند. در اکتبر گذشته، ایالات متحده آمریکا به دهلی نو معافیت شش ماهه از تحریمها داد تا عملیات این بندر را ادامه دهد.
گسترش گذرگاههای آسیای مرکزی
افغانستان همچنین انتقال محمولههای خود را از طریق ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان افزایش داده است؛ مسیرهایی که بهگفته مقامات طالبان، سریعتر از مسیرهای پاکستان در حال رشد هستند.
آخوندزاده، توافقهای ترانزیتی جدید، کاهش هزینههای مرزی و تأسیس دفاتر در میلک و زاهدان (گذرگاههای اصلی مرزی ایران برای تجارت افغانستان) را بهعنوان مزایای این مسیرها ذکر کرد.
اما پاکستان همچنان سریعترین مسیر دسترسی به دریا است، بهطوری که کامیونها ظرف سه روز به بندر جنوبی کراچی میرسند. صادرات پاکستان به افغانستان در سال ۲۰۲۴ نزدیک به ۱,۵ میلیارد دلار بود.
اسلامآباد میگوید بستهشدن مرزها حرکت شبهنظامیان را محدود میکند؛ کابل ارائه پناهگاه امن به شبهنظامیان را تکذیب میکند.




نظرها
نظری وجود ندارد.