هفته نودوهشتم «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»؛ اعتراض به مرگ مشکوک خسرو علیکردی، وکیل دادخواه

هفته نودوهشتم کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» سه‌شنبه ۱۸ آذر در ۵۵ زندان کشور با اعتصاب غذای زندانیان پیگیری شد. این کارزار که در سال‌های اخیر به یکی از حرکت‌های سازمان‌یافته علیه احکام مرگ در ایران تبدیل شده، در اطلاعیه تازه خود نسبت به افزایش اعدام‌ها ابراز نگرانی کرده است.

در این بیانیه با اشاره به موج تازه احکام اعدام آمده است:

بر اساس داده‌های کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، در هفته گذشته ۹۵ نفر، از جمله دو زن در ایران اعدام شده‌اند و تنها در ۱۷ روز نخست آذرماه جاری بیش از ۲۰۰ اعدام ثبت شده است.

به‌گفته برگزارکنندگان این کارزار، طی روزهای گذشته حکم اعدام کریم خجسته، زندانی سیاسی در زندان لاکان رشت، رسماً به او ابلاغ شده است. این خبر در کنار گزارش‌های مربوط به افزایش اعدام‌ها نگرانی‌های حقوقی و انسانی را تشدید کرده است.

روز ۱۵ آذرماه حکم اعدام کریم خجسته، زندانی سیاسی ۶۲ ساله و از زندانیان دهه ۶۰، پس از ماه‌ها بلاتکلیفی به او در زندان لاکان رشت ابلاغ شد. او که مهندس و ساکن انزلی است، ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ در کارگاه صنعتی‌اش بازداشت و به اتهام «بغی» به دلیل هواداری از مجاهدین خلق محاکمه شد، در حالی‌ که پیش‌تر در تیرماه همان سال به‌اتهام «تبلیغ علیه نظام» بازداشت و با وثیقه آزاد شده بود؛ با این حال پرونده او دوباره با اتهامی سنگین‌تر گشوده شد، امری که منتقدان آن را نقض اصل منع محاکمه مجدد می‌دانند.

بخش مهم دیگری از بیانیه کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، به مرگ مشکوک خسرو علیکردی، وکیل دادخواه و از همراهان کارزار، اختصاص دارد؛ فردی که به‌عنوان یکی از وکلای بازداشت‌شدگان اعتراضات ۱۴۰۱ و تکیه‌گاه خانواده‌های دادخواه شناخته می‌شد. کارزار با تسلیت این ضایعه تأکید کرده است که او از متعهدترین چهره‌های عرصه دادخواهی بوده است.

جسد خسرو علیکردی، وکیل ۴۶ ساله و فعال حقوق بشری، شامگاه جمعه ۱۴ آذر  در محل کارش پیدا شد و پلیس بلافاصله دفتر او را تحت محدودیت‌های امنیتی قرار داد. مقام‌های استان خراسان رضوی علت مرگ را «سکته قلبی» اعلام کردند، اما این خبر با واکنش گسترده فعالان حقوق بشر و کاربران شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو شد. مراسم تشییع او در ۱۶ آذر در سبزوار، با حضور جمعیت زیاد و فضای امنیتی برگزار شد و برادرش جواد علیکردی، بر فشارهای امنیتی، پرونده‌های باز و سابقه بازداشت او تأکید کردند.

پس از انتشار خبر مرگ خسرو علیکردی، شخصیت‌هایی مانند شیرین عبادی و نرگس محمدی، برندگان جایزه نوبل صلح از تلاش‌های علیکردی برای دفاع از زندانیان گمنام تقدیر کردند. همچنین بابک پاک‌نیا، وکیل قضائی با انتشار تصویری از مکالمه‌‌اش با او از «پرونده‌سازی‌های جدید» علیه علیکردی سخن گفت و نوشت که «تا لحظه آخر دست از سر او برنداشتند». این مجموعه واکنش‌ها سبب شد برخی کاربران و خانواده‌های دادخواه نسبت به روایت رسمی درباره علت مرگ او اظهار تردید کنند.

براساس فهرست منتشر شده توسط کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، زندانیان در ۵۵ زندان از جمله اوین، قزلحصار، تهران بزرگ، قرچک، زاهدان، شیبان، عادل‌آباد شیراز، ارومیه، تبریز، رشت و سنندج در اعتصاب غذا به سر می‌برند و خواستار توقف فوری اجرای احکام اعدام شده‌اند.

کارزار «سه‌شنبه‌های اعتصابی نه به اعدام» از سه‌شنبه ۹ بهمن ۱۴۰۲ توسط زندانیان سیاسی در ایران آغاز شد. سه‌شنبه هر هفته شمار بیشتری از زندانیان زندان‌های مختلف ایران که با اتهام‌های گوناگون در حبس‌اند به این کارزار اعتصابی پیوسته‌اند. آن‌ها هر سه‌شنبه به‌طور دسته‌جمعی علیه مجازات اعدام دست به اعتصاب غذا می‌زنند. بسیاری از آن‌ها شاهد اعدام هم‌بندی‌های خود بوده‌‌اند.