یک کشته و ده‌ها خودروی تخریب‌شده؛ تداوم برخوردهای مرگبار با سوختبران بلوچ

به‌گزارش «کمپین فعالین بلوچ»، شامگاه جمعه ۵ دی‌ماه یک راننده سوختبر در محدوده شهرستان میناب در استان هرمزگان و حوالی میدان تره‌بار، در پی تیراندازی مستقیم نیروهای انتظامی جان خود را از دست داد.

بر اساس گزارش‌های محلی، پس از اصابت گلوله به خودروی حامل سوخت، خودرو دچار آتش‌سوزی شد و راننده به‌دلیل شدت حریق فرصت خروج از خودرو را پیدا نکرد و در همان محل جان باخت.

منابع محلی تأکید کرده‌اند که پیش از تیراندازی، هیچ‌گونه هشدار یا اقدام بازدارنده‌ای صورت نگرفته است. تاکنون هویت این فرد اعلام نشده و مقام‌های رسمی نیز توضیح شفافی درباره جزئیات حادثه ارائه نکرده‌اند.

روز شنبه ۶ دی‌ماه نیز نیروهای نظامی و یگان تکاوری در مسیرهای خاکی میان بندرعباس و میناب، به‌ویژه محور فرعی میناب–حسن‌لَنگی (جلابی)، عملیات گسترده‌ای علیه سوختبران بلوچ انجام دادند. در جریان این عملیات دست‌کم ۶۰ دستگاه خودروی سوختبر توقیف و شمار زیادی از خودروها با لودر به‌طور کامل تخریب شدند.

گزارش‌ها حاکی است که مأموران پس از توقف خودروها، از رانندگان درخواست پرداخت مبالغ سنگین کرده و در صورت ناتوانی، اقدام به آتش‌زدن یا تخریب خودروها و ضبط پلاک‌ها کرده‌اند. همچنین منابع محلی از تعقیب و تیراندازی به سمت خودروهای غیرنظامی خبر داده‌اند؛ اقدامی که به آتش‌سوزی دست‌کم یک خودرو و گرفتار شدن بیش از ۱۰۰ خودرو در این مسیر خاکی انجامیده و ده‌ها راننده برای حفظ جان خود ناچار به رها کردن خودروها و فرار شده‌اند. به‌گفته شاهدان، تیراندازی حتی در زمان فرار رانندگان نیز ادامه داشته است.

فعالان محلی این اقدامات را مصداق ایجاد فضای رعب، ناامنی و تهدید مستقیم حق حیات شهروندان دانسته و تأکید می‌کنند که تیراندازی به خودروهای غیرنظامی و برخوردهای خشونت‌آمیز به الگویی تکرارشونده در این محورها تبدیل شده است.

به گزارش روزنامه هم‌میهن، جاده‌های جنوب شرقی ایران در سال جاری نیز، مانند سال‌های گذشته، صحنه مرگ ده‌ها سوختبر بوده است. بنا به این گزارش، از ابتدای سال جاری تنها خبر مرگ ۶۲ سوختبر در جاده‌های جنوب سیستان‌ و بلوچستان ثبت شده که دست‌کم ۹ نفر از آن‌ها نوجوان بوده‌اند. این آمار، سوختبرانی را که در مسیرهای جنوب استان کرمان، میناب، هرمزگان و بندرعباس تردد می‌کنند شامل نمی‌شود و با احتساب این موارد، شمار جان‌باختگان به دست‌کم ۶۶ نفر می‌رسد.

بر اساس گزارش سالانه ۲۰۲۴ «کمپین فعالین بلوچ»، طی این سال ۲۲۸ گزارش ثبت شده که دست‌کم ۳۷۵ سوختبر در اثر تیراندازی نیروهای نظامی یا تصادفات جاده‌ای کشته و زخمی شده‌اند؛ از این میان ۲۴۰ نفر جان باخته و ۱۳۵ نفر زخمی شده‌اند.

این آمار نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایشی ۵۴,۶۷ درصدی را نشان می‌دهد.

فعالان بلوچ ریشه تداوم این وضعیت را در فقر، نبود فرصت‌های شغلی و عدم به‌کارگیری نیروهای بومی می‌دانند؛ شرایطی که بسیاری از شهروندان را به سوختبری به‌عنوان تنها راه امرارمعاش سوق داده است.