بحران کمبود نیرو و تجهیزات در بیمارستان‌های کابل

ویروس جدید کرونا در افغانستان مردم را مبتلا می‌کند، بدون این‌که دولت حتی قادر به تست‌گیری و تشخیص قطعی بیماران باشد. براساس تست‌گیری‌های محدود انجام شده بیش از ۱۷۰۰ نفر از کادر درمان به کرونا مبتلا شده‌اند. در کابل دو بیمارستان‌ اختصاص‌یافته به کرونا با کمبود شدید تجهیزات و نیرو و تکمیل ظرفیت مواجه‌اند. برخی از پزشکان مجرب به خاطر کرونا کار خود را رها کرده‌اند. به خاطر کمبود نیروی درمان، خانواده‌ها بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی به بیماران رسیدگی می‌کنند.

آمارهای رسمی از شیوع کرونا در افغانستان نشان می‌دهند این کشور تا دوشنبه ۳۰ تیر ۳۵هزار و ۴۷۵ مورد ابتلا و ۱۱۸۱ مورد مرگ بر اثر کووید۱۹ را ثبت کرده است. تعداد مبتلایان اما بسیار بیشتر از ارقام رسمی برآورد می‌شوند.

«کمیته نجات بین المللی» ماه گذشته نسبت به یک فاجعه انسانی در افغانستان هشدار داده و اعلام کرده بود این کشور توانایی تست‌گیری از ۸۰ درصد کسانی را که احتمال می‌رود به ویروس کرونا مبتلا شده باشند، ندارد. در عین حال اکمل سمسور، سخنگوی وزارت بهداشت (صحت عامه) دوشنبه گفت: از ۱۱۸ نمونه مشکوکی که در ۲۴ ساعت گذشته آزمایش شده‌اند، ۴۰ مورد مثبت بوده است.

وزارت صحت عامه افغانستان اعلام کرده است که تعداد مراجعان برای آزمایش کرونا رو به کاهش است و مردم به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند. به تایید این وزارتخانه، افغانستان در حال حاضر تنها می‌تواند روزانه از ۲۵۰۰ نفر تست‌گیری کند. ماه پیش تعداد مراجعان روزانه که متقاضی آزمایش کرونا بودند بین ۱۰ تا ۲۰ هزارنفر گزارش شده. دولت اما توانایی پاسخگویی و تست گیری ندارد.

کمبود پزشک و مخاطرات کرونا برای کادر درمان

به گزارش سازمان بهداشت جهانی، افغانستان به ازای هر سه هزار و ۵۰۰ نفر یک پزشک دارد. این رقم از یک پنجم میانگین جهانی هم کمتر است. شیوع ویروس کرونا به کمبود پزشکان دامن زده است.

براساس اعلام وزارت صحت عامه، بیش از ۱۷۰۰ تن از کارکنان مراکز درمانی از جمله ۴۰ نفر در بیمارستان افغان-ژاپن، در حین رسیدگی به بیماران کووید۱۹ به ویروس جدید کرونا مبتلا شده‌اند. ۲۶ تن از آن‌ها جان خود را از دست داده‌اند.

بیمارستان صدتختخوابی افغان-ژاپن (شفاخانه افغان-جاپان) در غرب کابل از معدود مراکز درمانی برای تست‌گیری و رسیدگی به بیماران مبتلا به ویروس جدید کروناست. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، بسیاری از پزشکان مجرب از بیم ابتلا به کرونا، کار در این بیمارستان را رها کرده‌اند اما پیوستن برخی از پزشکان تازه‌فارغ‌التحصیل به کادر درمانی ۳۷۰ نفره این بیمارستان، تا اندازه‌ای فقدان پزشکان را پوشش داده است.

به گفته حکیم‌الله صالح، رئیس شفاخانه افغان-جاپان، یکی از این پزشکان جواد نورزای، جراح ارشد ۳۲ ساله‌ای‌ است که به‌دنبال شیوع کرونا کار در یک بیمارستان خصوصی را رها کرده و اکنون در این بیمارستان روزانه به ۶۰ بیمار سر می‌زند و دانشجویان پزشکی را آموزش می‌دهد. نورزای و خانواده‌اش همگی به کرونا مبتلا شده‌اند و بهبود پیدا کرده‌اند.

صالح تک تک کارکناش را «قهرمان» می‌خواند و می‌گوید: آن‌ها جانشان برای نجات بیماران به خطر انداخته‌اند و گاه به گاه حتی از سوی خانواده‌هایی که فکر می‌کنند بیمارستان به ‌اندازه کافی به بیمارشان رسیدگی نکرده، تهدید می‌شوند.

بیمارستان‌های افغانستان در شرایط ویژه شیوع کووید۱۹ با خطرات جانی ناشی از حملات عمدی گروه‌های مسلح از جمله طالبان و داعش نیز روبه‌رو هستند.

خانواده‌ها به جای پرستاران

بخش آی‌سی‌یو ۹۲ مترمربعی بیمارستان افغان-ژاپن تنها ۱۳ تخت دارد و بیماران کووید ۱۹ که به این بخش آورده می‌شوند، در شرایط بحرانی‌اند. تنها چند بیمار به دستگاه تنفس مصنوعی وصل‌اند و برخی از آن‌ها ماسک اکسیژن دارند.

به خاطر کمبود نیرو در بیمارستان‌ها، وابستگان بیماران غالباً بر بالین بیمارشان حاضرند، اما بدون داشتن تجهیزات، و اغلب آن‌ها حتی ماسک هم به ‌صورت ندارند. به خاطر کمبود تجهیزات همراهان بیمار باید علاوه بر مراقبت از بیمار مراقب کپسول اکسیژن هم باشند چرا که احتمال دزدیده‌شدن کپسول‌ها وجود دارد. در برخی از موارد، به‌ویژه زمانی که وضعیت یک بیمار رو به وخامت می‌رود، همراهان بیماران ممکن است برسر این کپسول‌ها با هم درگیر شوند.

در همین بیمارستان، کمبود خون اهدایی که آن هم متاثر از شیوع کروناست، وضعیت بغرنجی را برای بیماران دیگر از جمله بیماران مبتلا به نقرس به وجود آورده است. آن‌ها تنها چند تخت آنطرف‌تر از بیماران کووید۱۹ بستری هستند.

بیمارستان دیگر شفاخانه محمدعلی جناح در غرب کابل است که توسط پاکستان ساخته شده. این مرکز ۲۰۰ تختخوابی‌ست اما تجهیزات کمتری دارد. یک مرکز قرنطینه نیر در خوابگاه دانشگاه کابل ایجاد شده اما خدمات درمانی در این مرکز وجود ندارد.

کمیته بین‌المللی و صلیب سرخ روز سه‌شنبه اعلام کردند علاوه بر کمبودهای افغانستان برای مواجهه با بحران شیوع کووید۱۹، تبعات اجتماعی و اقتصادی همه‌گیری کرونا هم ممکن است برای مردم این کشور فاجعه‌بار شود. به تایید این نهادها دست کم ۱۲,۴ میلیون نفر، یک سوم جمعیت افغانستان، در حال حاضر در شرایط اضطراری ناشی از کمبود غذا قرار دارند.

بانک جهانی در گزارشی پیش‌بینی کرده است همه‌گیری کرونا جمعیت زیر خط فقر در افغانستان را در سال جاری به ۷۲ درصد افزایش خواهد داد.

در همین زمینه: