آتش و گرمای بی‌سابقه اروپا را در برگرفته است

بسیاری از کشورهای اروپای غربی سه‌شنبه ۱۹ ژوئیه / ۲۸ تیر به خاطر دمای بسیار بالای هوا هشدار صادر کردند.

در اسپانیا درجه حرارت به ۴۳ درجه رسید. بریتانیا بیشترین دمای هوا از زمان ثبت رکورد را تجربه کرد: ۳۹,۱ درجه سلسیوس.

در فرانسه دمای هوا روز دوشنبه ۱۸ ژوئیه در شهر نانت به ۴۲ درجه رسید و رکورد قبلی سال ۱۹۴۹ (۴۰,۳ درجه) را زد. در بریتانی دما به ۳۹,۹ درجه رسید که شکست رکورد پیشین یعنی ۳۵,۱ درجه در ۲۰۰۲ را رقم زد. در نورماندی هم هوا ۳۳ درجه شد. موج گرمایی قرار است امروز سه‌شنبه هم ادامه یابد و بدتر شود.

در آلمان، دمای هوا روز سه‌شنبه در بخش‌هایی از جنوب غربی و غرب تا ۴۰ درجه افزایش می‌یابد. همین درجه حرارت بالا را بلژیک نیز تجربه می‌کند.

در هلند هم دمای هوا تا ۳۸ درجه بالا رفته است و سازمان بهداشت و درمان این کشور نسبت به کیفیت «بسیار بد» هوا به دلیل گردوغبار و دود پس از ساعت ۲ بعدازظهر نیز هشدار داده است.

موج‌های گرمایی بی‌سابقه در ماه‌های اخیر بارها اروپا را در نوردیده اند. دو ماه پیش، فرانسه داغ‌ترین ماه مه تاریخ خود را از زمان ثبت رکورد تجربه کرد. ماه گذشته بار دیگر این کشور با یک موج گرمایی دیگر روبرو شد که اسپانیا و ایتالیا و دیگر کشورها را نیز تحت تأثیر قرار داد. در ابتدای ماه جاری میلادی لهستان و دیگر کشورهای شرق اروپا حرارت هوا به شکلی کم‌سابقه افزایش یافت.

اکنون موج گرمایی از بریتانیا تا جنوب اسپانیا و پرتغال، قاره سبز را گرفتار خود کرده است. در اسپانیا، دوشنبه یک کارمند پنجاه و اندی ساله بر اثر دمای هوا جانش را از دست داد. تا کنون شمار قربانیان حرارت هوا در این کشور به بیش از ۵۱۰ تن رسیده است.

مکررشدن موج‌های گرمایی و کم شدن فاصله آنها یکی از پیامدهای گرمایش زمین به دلیل دخالت انسان در طبیعت است. به گفته دانشمندان، شدت و نزدیکی زمانی موج‌های گرمایی در اروپا از هر جای دیگری در سیاره با نرخ سریع‌تری افزایش می‌یابد.

به گفته کمیسیون اروپایی، هم‌اکنون ۴۶ درصد قلمروی سرتاسر اتحادیه اروپا با خطر خشکسالی رویارو هستند و هشدار صادر کرده اند. ۱۱ درصد از این قلمرو با خطر جدی روبرو هستند و در آن‌ها وضعیت اضطراری اعلام شده است.

آتش‌سوزی‌های طبیعی

۲۰۰۰ مأمور آتش‌نشانی هم‌اکنون در حال جنگیدن با آتش‌سوزی طبیعی در جنوب غربی فرانسه هستند. بدترین آتش‌سوزی در نزدیکی بوردو رخ داده که شعله‌های آن از دو هفته پیش زبانه می‌کشند. یک آتش‌سوزی نیز در ونساک شب گذشته دوشنبه شب آغاز شد.

تا کنون ۱۹ هزار هکتار (عموماً از جنگل‌های صنوبر و کاج) سوخته اند و ۳۷ هزار تن از منطقه تخلیه شده اند.

در اسپانیا، آتش‌سوزی طبیعی در استان شمال غربی زامورا زبانه می‌کشد. تا کنون یک آتش‌نشان و نیز یک چوپان ۶۹ ساله جان‌شان را از دست داده اند. ۲۰ آتش‌سوزی طبیعی همچنان در اسپانیا فعال اند.

در پرتغال، شعله‌های آتش چهار هزار و ۵۰۰ هکتار را خاکستر کرده اند و ۱۰۰۰ آتش‌نشان در حال نبرد با آنها هستند. شمار کشته‌شدگان این آتش‌سوزی روز دوشنبه به چهار تن رسید.

دمای دو قطب شمال و جنوب زمین در ماه مارس چنان بالا رفت که دانشمندان شگفت‌زده شدند: دمای قطب شمال ۳۰ درجه سلسیوس بالاتر از حد طبیعی آن بود و دمای قطب جنوب، ‌۴۰ درجه سلسیوس افزون‌تر.

بنا به پژوهش‌های اخیر، غلطت دی‌اکسید کربن، مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای در جو، به ۴۲۱ بخش در میلیون رسیده و از هر زمان دیگری در تاریخ بشر بیشتر شده است. ۴,۱ میلیون سال قبل، وقتی قطب شمال پوشیده از جنگل بود و انسانی وجود نداشت، سطح دی اکسید کربن جو به این میزان می‌رسید.

با وجود این‌که دانشمندان پنل تغییرات اقلیمی سازمان ملل بارها گفته اند که برای محدودماندن گرمایش زمین تا سطح ۱,۵ درجه نسبت به پیش از انقلاب صنعتی، باید تا ۲۰۳۰ معادل ۴۵ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح جهان کاسته شود، این هدف به دلیل سیاست‌های دولت‌ها و شرکت‌های عظیم چندملیتی هنوز بعید به نظر می‌رسد.

شکاف عمیقی بین حرف دولت‌ها و شرکت‌ها با عمل آنها در زمینه اقدام اقلیمی وجود دارد. حکومت‌ها و ابرشرکت‌ها نوامبر گذشته در اجلاس ۲۶ اقلیمی ملل متحد وعده‌هایی دادند که افزایش متوسط دمای جهانی نسبت به سطح پیش از انقلاب صنعتی را اندکی زیر دو درجه نگه می‌دارد. اما سیاست‌ها و تمهیدهای واقعی تصویب‌شده و پیاده‌شده توسط حکومت‌ها و شرکت‌ها در بهترین حالت به ۲,۷ درجه افزایش دما و در بدترین حالت به ۳,۶ درجه افزایش دما خواهد انجامید.

اگر انتشار گازهای گلخانه‌ای با روند فعلی پیش برود و جهان به زودی از سطح ۱,۵ درجه افزایش دما بگذرد، پیامدهای وخیم تغییرات اقلیمی در زمان حیات اغلب ما ساکنان زمین هویدا خواهد شد و برخی همین حالا نمایان شده اند: خشکسالی، قحطی، مهاجرت‌های اقلیمی انبوه، بیابان‌زایی،‌ پدیده‌های اقلیمی حاد،‌ سیل، خسارت‌های اقتصادی، آتش‌سوزی‌های طبیعی گسترده و بسیاری موارد دیگر که به گفته سازمان ملل به «آپارتاید اقلیمی» ختم خواهد شد.