راه‌حل مجلس شورای اسلامی برای بحران مسکن: تشدید تبلیغات مهاجرستیزانه

وبسایت خبری گسترش‌نیوز یکشنبه ۱۴ اردیبهشت/ ۴ مه نوشت که مجلس شورای اسلامی با هدف «کنترل بحران اقتصادی و مسکن»، طرحی را برای اخراج سریع اتباع غیرمجاز، به‌ویژه افغان‌ها، به جریان انداخته است؛ طرحی که با ممنوعیت خرید و اجاره ملک و خودرو برای این گروه همراه شده و تلاش دارد مسئولیت بخشی از بحران‌های ساختاری جمهوری اسلامی را متوجه حضور مهاجران کند.

به‌گزارش این رسانه، نمایندگان مجلس دلیل افزایش شدید قیمت مسکن و فشار بر اقشار کم‌درآمد و متوسط، به‌ویژه در استان‌های مرزی، را حضور پرتعداد اتباع خارجی اعلام کرده‌اند. این در حالی است که هیچ گزارش دقیق و مستقلی درباره سهم واقعی مهاجران در بحران مسکن منتشر نشده و سیاست‌های کلان اقتصادی، تورم افسارگسیخته، و نبود برنامه‌های حمایتی مؤثر، عوامل اصلی شناخته‌شده‌اند.

علی‌اصغر نخعی‌راد، نماینده مجلس و عضو کمیسیون شوراها، در گفت‌وگویی با «گسترش نیوز»، تأکید کرد که اتباع غیرمجاز از این پس نه‌تنها باید ایران را ترک کنند، بلکه اجازه هیچ فعالیت اقتصادی، از جمله خرید خودرو، ملک یا حتی اجاره مغازه را نخواهند داشت. او افزود:

او همچنین از تشکیل «سازمان ملی مهاجرت» خبر داد که مسئولیت تصمیم‌گیری‌های مرتبط با مهاجران را به‌صورت متمرکز بر عهده خواهد گرفت؛ سازمانی که قرار است جایگزین سیاست‌های پراکنده فعلی در وزارت خارجه، وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی شود.

این اقدامات در شرایطی صورت می‌گیرد که هم‌زمان، روایت‌های متعددی از فشارهای اقتصادی و اجتماعی بر مهاجران، به‌ویژه کودکان و زنان افغان، افزایش یافته و نگرانی‌هایی درباره تبعیض و محدودیت‌های فزاینده علیه این جامعه مهاجر ایجاد کرده است.

افغانستانی‌‌ها عامل بحران نان هم هستند!

ممنوعیت فروش و اجاره مسکن و محدودیت شغلی برای مهاجران عمدتا افغانستانی تنها پرده از نمایش مهاجرستیزی در جمهوری اسلامی نیست.

همزمان با بحث‌های داغ درباره حذف یارانه سه دهک بالا که از فروردین ماه آغاز شده، پرونده‌ای دیگر در رسانه‌ها به موضوع حذف یارانه نان از سفره مهاجران افغان در ایران اختصاص یافته است.

اظهارات محمد جواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف مبنی بر اینکه «ده میلیون اتباع افغانستانی هر روز از یارانه نان ما استفاده می‌کنند» موجی از واکنش‌ها را برانگیخت. او مدعی شده که سرانه مصرف نان مهاجران از شهروندان ایرانی نیز بیشتر است و راح حلش را این دانست: یارانه نان باید حذف شود.

محمد جواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف

طرحی که از آن سخن می‌رود، مبتنی بر حذف کامل یارانه مستقیم از نان است؛ به این معنا که نان به قیمت آزاد در نانوایی‌ها عرضه شود و یارانه‌ای اندک به حساب سرپرستان خانوار واریز شود. این الگو، تجربه شکست‌خورده‌ای است که در دهه هشتاد امتحان شد و تورم غذایی، اعتراضات و نارضایتی گسترده‌ای به همراه داشت. حالا در غیاب منابع پایدار برای ادامه طرح کالابرگ، دولت یا دست‌کم برخی محافل اقتصادی می‌کوشند با ابزار تحریک افکار عمومی، پذیرش این سیاست را تسهیل کنند.

روزنامه هم‌میهن در مطلبی به قلم علی ورامینی در مورد اظهارات این مقام اتاق اصناف نوشته است که استفاده از تصویرسازی «مهاجر پرمصرف و سربار»، حربه‌ای است که بارها در سیاست‌ورزی ایرانی تجربه شده است. این‌بار نیز رسانه‌ها و فعالان بازار کوشیده‌اند با بزرگ‌نمایی عدد «ده میلیون مهاجر افغان» و برساختن نوعی هیولای مصرف‌کننده، از قحطی نان در میان «ایرانیان مظلوم» سخن بگویند و پذیرش حذف یارانه نان را از مسیر احساسات میهن‌دوستانه هموار کنند. تحلیل‌گران اجتماعی این روند را خطرناک و غیراخلاقی توصیف کرده‌اند؛ روندی که نه تنها موجب تقویت بیگانه‌هراسی می‌شود، بلکه بنیان‌های همزیستی را در جامعه‌ای مهاجرپذیر متزلزل می‌کند.