اکنون همهچیز تابع سفر ترامپ به خاورمیانه شده است
هم چشمانداز مذاکره میان ایران و آمریکا و هم لشکرکشی گستردهی اسرائیل به غزهی خونین و ویران تابع سفر ترامپ به عربستان، امارات و قطر شده است. در این سفر حد تأثیرگذاری کشورهای نفتی عرب بر کاخ سفید هم مشخصتر خواهد شد.

دولت ترامپ نسبت به دولت قبل رابطه بهتری با عربستان دارد
دیروز (۱۵ اردییشهت / ۵ مه) اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در مورد برگزار نشدن دور چهارم دیدار نمایندگان ایران و آمریکا در رم گفت، تعویق گفتوگوها «با پیشنهاد وزیر خارجه عمان و تفاهم طرفین» انجام شد. او در ادامه افزود که ایران منتظر پیام عمان برای مشخص شدن جلسهی بعدی مذاکرات است.
استیو ویتکاف، نمایندهی ویژه ترامپ در أمور خاورمیانه، به رسانهی اکسیوس گفته است که آمریکا در تلاش است دور چهارم گفتوگوهای هستهای با ایران را برای آخر این هفته برنامهریزی کند. او این احتمال داده که دیدار برگزار نشود، که اگر چنین شود «تنها دلیلش سفر رئیس جمهوری به خاورمیانه خواهد بود».
سفر ترامپ به خاورمیانه
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا عصر دوشنبهی گذشته در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید که در آن تعدادی از مقامات دولت او حضور داشتند گفت: «من هفته آینده به عربستان سعودی، امارات متحده قطر و کشورهای دیگر خواهم رفت و برخی از شما هم با من خواهید آمد.»
ممکن است این سفر از ابهام فعلی در مورد چشمانداز مذاکرات میان ایران و آمریکا بکاهد. ترامپ طبعا با موضع اسرائیل در این باره آشناست، و سفر به چند کشور عربی ثروتمند او را بیشتر در جریان موضع آنها قرار خواهد داد.
کشورهای نفتی عرب نگران برنامهریزیهای اقتصادی خود به دلیل چشمانداز کاهش بهای قیمت نفت در سال جاری هستند. اگر کار آمریکا و اسرائیل به جنگ با ایران بکشد، کشورهای عرب نیز هر یک به شکلی درگیر ماجرا خواهند شد. عربستان روابط خود را با ایران عادی کرده و به نظر میرسد که مایل است تنش بر سر برنامهی هستهای تهران بدون درگیری نظامی فروخوابد.
اکنون خبر مهم خاورمیانه تدارک اسرائیل برای یک لشکرکشی گسترده به غزهی خونین و ویرانشده است. گاردین نوشته است: «ترامپ قرار است ظرف ۱۰ روز آینده از خاورمیانه دیدار کند و مقامات اسرائیلی گفتند که این حمله پس از آن آغاز خواهد شد که رهبر مهمترین متحد کشورشان از مهماننوازی عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر بهرهمند شود. تصاویر ویرانی و مرگ از غزه اقامت رئیسجمهوری را از نظر دیپلماتیک بسیار حساستر خواهد کرد. در واقعیت، تدارکات پیچیده لازم برای جابجایی و بسیج نیروهای اضافی در اسرائیل احتمالاً به معنای تأخیر طولانیتری خواهد بود.»
پیچیدگی وضعیت
اگر پای سفر ترامپ به خاورمیانه و حدِ متغیری که واشنگتن برای ترکیب زور نظامی و دیپلماسی در نظر گرفته در میان نبود، ممکن بود که جهت حملهی اخیر اسرائیل با همکاری آمریکا به جای کوبیدن مواضعی در یمن متوجه ایران میشد و انتقام حمله به فرودگاه بنگوریون را با بمباران هدفهایی در ایران میگرفتند.
شاخص پیچیدگی وضعیت در خاورمیانه در هم رفتن چند عامل است که تغییر هر یک به ناگهان ممکن است شیوه و حد تأثیرگذاری دیگر عاملها و در نتیجه مسیر حوادث را دگرگون کند.
ترامپ که میخواست به مجرد ورود به کاخ سفید به جنگ اوکراین پایان دهد، در خاورمیانه مسئلهی غزه را حل کند، «پیمان ابراهیم» میان عربستان و اسرائیل را جوش دهد، و تکلیف ایران را بر مبنای خطی که از گذشته داشت، روشن کند، اکنون میبیند که نتوانسته است هیچ چیزی را پیش برد. روزنامهی ولایی کیهان در سرمقالهی روز ۱۶ اردیبهشت خود در مورد مذاکرات میان تهران و واشنگتن نوشته است: «آمریکاییها به توافق احتیاج دارند و باید برای رفع این احتیاج امتیاز بدهند.» اما با شدتی بیشتر حکومت اسلامی ایران به توافق احتیاج دارد و از خبرهای درز کرده از مذاکرات مشخص است که مایل است، امتیاز بدهد. از طرف دیگر ممکن سیر حوادث به سویی برود که آمریکا نه به توافق بلکه به درگیری نیاز داشته باشد.
نظرها
نظری وجود ندارد.