دستگیری سارق موزه شاه نعمت‌الله ولی؛ زنگ خطر برای حفاظت از میراث فرهنگی ایران

در پی سرقت جنجالی آثار تاریخی از موزه شاه نعمت‌الله ولی در شهر ماهان، فرمانده انتظامی استان کرمان از دستگیری سارق اصلی این مجموعه تاریخی خبر داد. این فرد که پنجشنبه هفته گذشته چند جلد قرآن خطی و سکه‌های تاریخی را به سرقت برده بود، روز سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت در یکی از محله‌های شهر کرمان شناسایی و بازداشت شد.

جلیل موقوفه‌ای، فرمانده انتظامی استان کرمان با اعلام این خبر گفت:

ارزش تقریبی این آثار تاریخی، به گفته کارشناسان، بیش از هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

اما این سرقت و بازتاب آن در رسانه‌ها نگاه‌ها را به سمت بی‌توجهی به حفاظت از میراث فرهنگی و خلاءهای ساختاری در نگهداری آثار تاریخی در ایران معطوف کرده است. آن‌گونه که سینا بنی‌اسد، دادستان ماهان،  اعلام کرده است، این سرقت در روز ۲۵ اردیبهشت‌ماه رخ داد و از همان ابتدا نقص در تجهیزات نظارتی و ضعف در نگهبانی از جمله دلایل اصلی وقوع آن بود.

در پی این سرقت، مدیر مجموعه موزه و دو نگهبان آن بازداشت شدند. هنوز مشخص نشده است که سارق با نگهبانان و مدیران این موزه همدست بوده است یا نه. به گفته بنی‌اسد، فیلم‌های دوربین مداربسته بررسی شد و هرگونه قصور از سوی سازمان‌های متولی مورد پیگرد قضایی قرار خواهد گرفت.

موضوع مسئولیت حفاظت از این آثار تاریخی هم در روزهای گذشته جنجالی بوده است. محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی استان کرمان، با اشاره به اینکه این موزه تحت مدیریت اداره اوقاف قرار دارد، تأکید کرد:

به گفته موحدی، این واقعه نشان داد که بخش مهمی از موزه‌های ایران فاقد استانداردهای لازم برای ایمنی و حفاظت از آثار ارزشمند هستند. او خواستار همکاری میان نهادها برای ارتقای ایمنی این اماکن شد.

گزارش‌ها حاکی از آن است که در این موزه ۲۰ نسخه قرآن خطی از دوره ایلخانی نگهداری می‌شده که از این میان، ۴ نسخه در فهرست آثار منحصر‌به‌فرد جهانی قرار داشته‌اند. هنوز مشخص نیست که کدام یک از این نسخه‌ها به سرقت رفته‌اند.

موزه شاه نعمت‌الله ولی، یکی از مهم‌ترین اماکن فرهنگی استان کرمان، در شهر تاریخی ماهان و در ۳۰ کیلومتری شرق کرمان قرار دارد.