پناهجویان افغانستانی در تنگنای جنگ ایران و اسرائیل: گرفتار در چرخه ناامنی
در میان درگیری ۱۲ روزه بین ایران و اسرائیل، زندگی پناهجویان افغان در ایران بار دیگر با تروما، آوارگی و ناامنی درآمیخت. این درگیری زندگی میلیون‌ها پناهجوی افغان را که بسیاری از آن‌ها بدون مدارک قانونی در این کشور به سر می‌برند، تحت تأثیر قرار داده است.
بخش خبر
بازگشت روزانه هزار پناهجوی افغانستانی از مرز اسلام‌قلعه (عکس: خبرگزاری ایرنا)
به گزارش شبکه الجزیره، درگیری ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نه تنها زندگی روزمره پناهجویان افغان را مختل کرده، بلکه هزینه انسانی سنگینی نیز به همراه داشته است. به گفته مقامات بهداشتی ایران، سه مهاجر افغان به نام‌های حفیظ بوستانی، عبدالولی و حبیب‌الله جمشیدی در میان ۶۱۰ نفری بودند که در حملات اسرائیل کشته شدند. عبدالولی، کارگر ۱۸ ساله‌ای که شش ماه پیش تحصیل در افغانستان را رها کرده بود تا در ایران برای خانواده‌اش پول بفرستد، در ۲۸ خرداد در حمله‌ای به محل ساخت‌وسازش در تهرانپارس کشته شد.
برخی دیگر از شهروندان افغانستانی همچنان مفقود هستند. حکیمی، مرد سالخورده‌ای از ولایت تخار، به الجزیره گفت که چهار روز است از سه نوه‌اش که در یک محل ساخت‌وساز در مرکز تهران کار می‌کردند، خبری ندارد. او گفت:
آن‌ها بدون غذا در زیرزمین یک ساختمان نیمه‌کاره پناه گرفته بودند.
کارفرمای ایرانی آن‌ها نیز بدون پرداخت دستمزد شهر را ترک کرده است. حکیمی افزود که حتی اگر نوه‌هایش زنده باشند، بدون مدارک در خطر اخراج توسط پلیس قرار دارند.
ایران میزبان حدود سه میلیون و ۵۰۰ هزار پناهجوی افغانستانی که ۷۵۰ هزار نفر از آن‌ها به ثبت رسیده‌اند. استان تهران به‌تنهایی یک میلیون و ۵۰۰ هزار پناهجوی افغان را در خود جای داده است که اکثریت آن‌ها بدون مجور اقامت‌اند. در طول درگیری، حملات اسرائیل به مکان‌های غیرنظامی و نظامی در اطراف پایتخت، این جمعیت را در معرض آسیب‌پذیری شدید قرار داد. قطعی اینترنت، نبود کمک‌های اضطراری و بازرسی‌های شدید پلیس، جابه‌جایی و دسترسی به اطلاعات را برای آن‌ها تقریباً غیرممکن کرد.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل، در طول درگیری خواستار حفاظت از مهاجران افغان در ایران شد و نسبت به خطرات جدی برای ایمنی آن‌ها هشدار داد. لیلا فروغ محمدی، فعال افغان که اکنون در خارج از کشور زندگی می‌کند، از طریق رسانه‌های اجتماعی تلاش می‌کند توجه جهانی را به شرایط وخیم این پناهجویان جلب کند. او گفت:
پناهجویان [افغان] نمی‌توانند حرکت کنند، نمی‌توانند صحبت کنند. بدون مدارک، حتی نمی‌توانند دستمزدهایشان را از کارفرمایان فراری بگیرند.
تلاش برای نجات
در ادامه گزارش الجزیره آمده است که در این فاصله برخی سازمان‌های افغان برای کمک به شهروندان پناهجوی افغانستانی در ایران وارد عمل شده‌اند. سازمان هماهنگی فعالان زنان افغان (AWACB) به صدها زن و خانواده‌هایشان که به دلیل فعالیت علیه طالبان از افغانستان گریخته بودند، کمک کرد تا از شهرهای پرخطر مانند تهران، اصفهان و قم به شهرهای امن‌تری مانند مشهد منتقل شوند. پاتونی تایخمان، بنیان‌گذار این گروه در گفت‌وگو با الجزیره گفت:
ما ۱۰۳ زن از ۴۵۰ عضو خود را که عمدتاً فعالان حقوق زنان بودند، تخلیه کردیم.
بر اساس گزارش الجزیره در طول درگیری، حدود هفت هزار پناهجوی افغان روزانه از طریق مرز اسلام‌قلعه در هرات از ایران به کشورشان بازمی‌گشتند. مارک کال از ورلد ویژن افغانستان به الجزیره گفته است:
مردم جز لباس‌های تنشان چیزی ندارند. آن‌ها دچار تروما هستند و به کشوری بازمی‌گردند که همچنان در بحران است.
ایران اعلام کرده که قصد دارد دو میلیون افغان بدون مدارک را اخراج کند، اما بسیاری از پناهجویان به دلیل ترس از طالبان حاضر به بازگشت نیستند.
دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) نگرانی خود را درباره وضعیت وخیم بشردوستانه افغان‌ها در ایران ابراز کرده و گزارش‌هایی از جابه‌جایی‌های داخلی و خروج به کشورهای همسایه را زیر نظر دارد. با وجود آتش‌بس ۲۳ ژوئن/۲ تیر که با میانجی‌گری قطر و آمریکا برقرار شد، تنش‌ها همچنان بالا است و انتظار می‌رود تعداد افغان‌های فراری از ایران افزایش یابد.
نظرها
نظری وجود ندارد.