عضو کمیسیون سیاست خارجی مجلس میگوید در صورت استفاده از مکانیسم ماشه، گزینه جمهوری اسلامی عدم تعهد به امنیت در تنگه هرمز است
وزیر امور خارجه ایران، در نامهای به دبیرکل سازمان ملل نیز هرگونه تلاش سه کشور اروپایی برای احیای تحریمهای شورای امنیت را بیاعتبار و از نظر حقوقی باطل دانست.

پرچمهای آلمان، بریتانیا و فرانسه ــ عکس از Shutterstock
در حالیکه سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که مذاکرات هستهای با بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور موسوم به E3 جمعه ۳ مرداد / ۲۵ ژوئیه در استانبول از سر گرفته خواهد شد، عباس مقتدایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران روز دوشنبه ۳۰ تیر به خبرگزاری برنا گفت:
«در صورت استفاده اروپا از مکانیسم ماشه، گزینه ایران مجموعه وسیعی از آبراههها و امنیتی که ایجاد کردیم است. این علاوه بر اینکه شامل منطقه، خلیج فارس و تنگه هرمز میشود سایر مناطق دریایی را با توجه به ظرفیتها و پیشرفتهای دریایی ایران شامل می شود.»
مقتدایی با بیان اینکه «مکانیسم ماشه وقتی معنا پیدا میکند که همه طرفها در برجام باشند»، افزود:
«اروپا هم از نظر حقوقی و هم سیاسی دستش باز نیست. اگر قرار باشد آنها فشار بیاورند ما هم ابزارهای خودمان را داریم.»
وزیران امور خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان همراه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پنجشنبه ۲۶ تیر / ۱۷ ژوئیه برای نخستین بار پس از شروع جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی تلفنی گفتوگو کردند. آنها در این تماس هشدار دادند که اگر تا پایان تابستان اقدامات مشخصی در مورد برنامه هستهای صورت نگیرد، مکانیسم ماشه را فعال و تحریمهای سازمان ملل را دوباره اعمال خواهند کرد.
این سه کشور، بههمراه چین و روسیه، طرفهای باقیمانده در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران هستند که در ازای اعمال محدودیتهایی بر برنامه هستهای ایران، تحریمها علیه این کشور را لغو کرد.
قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که این توافق را تأیید میکند، در تاریخ ۲۶ مهر / ۱۸ اکتبر منقضی میشود و طبق مفاد آن، تحریمهای سازمان ملل میتوانند دوباره اعمال شوند. این فرآیند حدود ۳۰ روز طول میکشد.
عباس مقتدایی در ادامه سخنان خود گفت:
«ما اکنون در موقعیتی هستیم که علیرغم خویشتنداری ابزارهایی در اختیار داریم که تاکنون از آن استفاده نکردهایم. اروپا در جدالهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود با روسیه، چین و حتی آمریکا در موقعیتی نیست که خودش را در خلیج فارس در عمان و تنگه هرمز به خطر بیندازد.»
در گذشته، جمهوری اسلامی ایران از تهدید به اخلال در عبور و مرور دریایی در تنگه هرمز یا متوقف نکردن قاچاق مواد مخدر به مقصد اروپا بهعنوان ابزاری برای مقابله با فشارهای غرب بر برنامه هستهای خود استفاده کرده است.
سه کشور اروپایی و ایران در ماههای اخیر همزمان با مذاکرات غیرمستقیم هستهای بین تهران و واشنگتن مذاکرات بینتیجهای درباره برنامه هستهای تهران برگزار کردهاند. حمله اسرائیل به ایران منجر به تعلیق این مذاکرات شد.
هفته گذشته اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران گفت که تهران در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی واکنش نشان خواهد داد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران نیز روز گذشته یکشنبه ۲۹ تیر / ۲۰ ژوئیه در نامهای به دبیرکل سازمان ملل متحد گفت که سه کشور اروپایی فاقد صلاحیت قانونی برای فعالسازی این سازوکار هستند.
عراقچی گفت موضع آنها در قبال حملات اسرائیل و ایالات متحده آمریکا به تأسیسات هستهای ایران در ماه گذشته، آنها را دیگر مشارکتکننده در توافق هستهای سال ۲۰۱۵، که مکانیسم ماشه به آن مربوط است، نمیسازد.
این موضعگیریها در حالی انجام میشود که سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرده است که مذاکرات هستهای با بریتانیا، فرانسه و آلمان جمعه ۳ مرداد / ۲۵ ژوئیه در استانبول و در سطح معاونان وزیر از سر گرفته خواهد شد.
مجید تختروانچی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه و کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی این وزارتخانه در این مذاکرات شرکت خواهند کرد.
نظرها
نظری وجود ندارد.