دیده‌بان حقوق بشر: حمله اسرائیل به زندان اوین جنایت جنگی آشکار است
دیده‌بان حقوق بشر گفته است حملات اسرائیل به زندان اوین هیچ‌گونه هدف نظامی نداشته و منجر به کشته و مجروح شدن شمار زیادی از غیرنظامیان، از جمله زندانیان، اعضای خانواده آن‌ها و کارکنان زندان شده است. این نهاد خواستار تحقیقات کامل و پاسخگویی عاملان آن شد.
بخش حقوق
تهران، ایران - ۹ تیر ۱۴۰۴ - نمایی از ویرانی‌های زندان اوین پس از حمله هوایی اسرائیل (عکس از فاطمه بهرامی / آناتولی از طریق AFP)
سازمان دیده‌بان حقوق بشر پنج‌شنبه ۲۳ مرداد / ۱۴ اوت در گزارش تازه‌ای گفت حملات اسرائیل به مجموعه زندان اوین در تهران در روز ۲ تیر ۱۴۰۴ ( ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵)، به شکلی غیرقانونی و در مغایرت با اصل تمایز اهداف نظامی صورت گرفته و یک جنایت جنگی مشهود محسوب می‌شود.
به‌گفته این نهاد مدافع حقوق بشر، حملات اسرائیل چندین ساختمان در نقاط مختلف مجموعه زندان اوین را مورد هدف قرار دادند و بدون هیچ‌گونه هدف نظامی آشکار ـ بنا بر گزارش‌های رسمی مقامات ایران ـ منجر به کشته‌شدن دست‌کم ۸۰ نفر، از جمله زندانیان، بستگان آن‌ها و کارکنان زندان شدند.
بنا به این گزارش، تصور می‌رود که در زمان حمله، بیش از ۱۵۰۰ نفر زندانی در زندان اوین نگاهداری می‌شدند، از جمله بسیاری از فعالان و مخالفان سیاسی که حکومت ایران حقوقشان را نقض و آن‌ها را زندانی کرده است.
همچنین این حملات، در طول ساعات ملاقات، آسیب شدیدی به سالن ملاقات، آشپزخانه مرکزی، بهداری، و بخش‌هایی که زندانیان، از جمله زندانیان سیاسی در آن‌ها حبس بودند، وارد کردند.
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیده‌بان حقوق بشر، در این‌باره گفت:
حملات اسرائیل به زندان اوین در روز ۲۳ ژوئن بدون هیچ هدف نظامی آشکاری، بر خلاف قوانین بشردوستانه، ده‌ها غیرنظامی را کشته و مجروح کرد، و یک جنایت جنگی مشهود است.
او افزود:
حمله اسرائیل زندگی از پیش پُرمخاطره زندانیان اوین را با خطر جدی مواجه کرد. بسیاری از آن‌ها مخالفان و فعالانی هستند که به ناحق زندانی شده‌اند.
دیده‌بان حقوق بشر در رابطه با این حمله، بین ۳ تیر و ۷ مرداد (۲۴ ژوئن و ۲۹ ژوئیه) با ۲۲ نفر، از جمله بستگان قربانیان و زندانیان، زندانیان سابق اوین و دیگر افراد با اطلاعات گسترده درباره زندان مصاحبه کرد. این نهاد همچنین برای کسب اطلاعات با مقامات ایران و اسرائیل به ترتیب در روزهای ۱۱ تیر و ۱۶ تیر (۲ ژوئیه و ۷ ژوئیه) مکاتبه کرد اما پاسخی دریافت نکرد.
دیده‌بان حقوق بشر همچنین ویدئوها و تصاویر حملات اسرائیل که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند، و همچنین محتوایی که مستقیماً در اختیار پژوهشگران قرار گرفت، و تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حملات را مورد تحلیل و راستی‌آزمایی قرار داد. این سازمان گفته است که موفق به دیدار از محل نشده، زیرا ایران به سازمان‌های مستقل حقوق بشری اجازه دسترسی به کشور را نمی‌دهد.
تحقیق درباره حملات اسرائیل به زندان اوین بخشی از پژوهش گسترده‌تر دیده‌بان حقوق بشر درباره جنگ اسرائیل و ایران بین روزهای ۲۳ خرداد و ۴ تیر (۱۳ ژوئن و ۲۵ ژوئن)، از جمله حملات موشکی بالستیک ایران به مناطق پرجمعیت در اسرائیل است.
گفته‌های شاهدان عینی، بررسی ویدئوها و تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند که چندین ساختمان با فاصله صدها متر از یکدیگر مورد اصابت قرار گرفته‌اند.
ورودی اصلی جنوبی و یک ورودی در شمال زندان کاملاً تخریب شدند. ساختمان اطلاعات بازدیدکنندگان نیز که خانواده‌ها برای تحویل لباس و دارو به آن مراجعه می‌کردند، ویران شد.
بخش‌های داخلی زندان شامل بهداری، آشپزخانه مرکزی و چندین بخش نگهداری زندانیان، از جمله بند ۴، بند ۸، و بخش زنان، آسیب دیدند.
زندانیان سیاسی مانند ابوالفضل قدیانی و مهدی محمودیان در گزارشی عمومی، صدای انفجارهای متعدد در نزدیکی بند خود را توصیف کردند و از سوختن بهداری اوین خبر دادند.
ساختمان‌های اداری و واحد دادستانی نیز آسیب دیدند. گزارش دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید، یکی از قربانیان به نام لیلا جعفرزاده، در حال طی کردن مراحل سپردن وثیقه برای همسرش در دفتر دادستانی بود که کشته شد.
به‌گفته این نهاد مدافع حقوق بشر اسامی ۴۱ نفر از کارکنان زندان و ۵ زندانی کشته‌شده به صورت رسمی اعلام شده است، اما اسامی کامل قربانیان منتشر نشده است. در میان کشته‌شدگان، ۵ مددکار اجتماعی زن و یک پسر ۵ ساله، و همچنین ۱۳ سرباز وظیفه نیز به چشم می‌خورند. این سربازان وظیفه طبق قوانین جنگ، غیرنظامی محسوب می‌شوند و هدف قرار دادن آن‌ها ممنوع است.
دیده‌بان حقوق بشر هیچ شواهدی مبنی بر وجود هدف نظامی در مجموعه زندان اوین در زمان حمله نیافته است.
بلافاصله پس از حمله، مقام‌های اسرائیلی حملات را به‌عنوان بخشی از حمله به نهادهای سرکوبگر ایران توصیف کردند و مدعی شدند که زندان اوین «نماد سرکوب مردم ایران» است. بعدها، یک سخنگوی ارتش اسرائیل مدعی شد که ایران در این زندان «عملیات اطلاعاتی علیه دولت اسرائیل» انجام می‌داده، اما هیچ مدرکی در این‌باره ارائه نکرد.
به‌گفته دیده‌بان حقوق بشر، قوانین بین‌المللی بشردوستانه حملات به غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی را ممنوع می‌کند. حملات بی‌رویه و غیرمتناسب که برعلیه غیرنظامیان باشد، نقض این قوانین است.
همچنین نقض جدی قوانین جنگ که با نیت مجرمانه انجام شود، جنایت جنگی محسوب می‌شود. دولت‌ها موظف به تحقیق و پیگرد قانونی عاملان این جنایت‌ها هستند. دیده‌بان حقوق بشر معتقد است که سابقه هر دو کشور در عدم پیگرد قانونی برای چنین جنایت‌هایی، زمینه‌ساز تکرار آن‌ها شده است.
دیده‌بان حقوق بشر خواستار آن است که عاملان این جنایت‌ها در دادگاه‌های بین‌المللی پاسخگو باشند تا عدالت برای قربانیان برقرار و از تکرار چنین فجایعی جلوگیری شود.
حمله به زندان اوین بخشی از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران بود که از ۲۳ خرداد تا ۴ تیر (۱۳ تا ۲۵ ژوئن) ادامه داشت. در این مدت، اسرائیل به مناطق مسکونی، تأسیسات نفتی، گازی و هسته‌ای حمله کرد و ایران نیز با حملات موشکی و پهپادی به مناطق مسکونی، یک نیروگاه و یک بیمارستان در اسرائیل پاسخ داد. ایالات متحده آمریکا نیز با حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران وارد این درگیری شد.
آمار رسمی جمهوری اسلامی از جنگ ۱۲ روزه یک‌هزار و ۶۲ کشته، شامل ۱۴۰ زن و کودک و پنج‌هزار و۸۰۰ زخمی است. محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی شمار غیرنظامیان کشته‌شده را حدود ۷۰۰ نفر اعلام کرد.
بر اساس آمار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، شمار کشته‌شدگان یک‌هزار و ۱۹۰ نفر بود که ۴۳۶ نفر آن‌ها غیرنظامی بودند.
آمار رسمی اسرائیل نیز نشان می‌دهد که در حملات ایران به این کشور ۳۰ غیرنظامی، شامل ۴ کودک، کشته و سه هزار و ۳۴۳ نفر زخمی شدند.
پیش از این، سازمان عفو بین‌الملل نیز در گزارشی تفصیلی حملات اسرائیل به زندان اوین را جنایت جنگی توصیف کرده بود.
روز جمعه ۱۷ مرداد شمار زیادی از زندانیان زندان اوین، از جمله زندانیان سیاسی، که پس از حملات اسرائیل به زندان‌های دیگر از جمله تهران بزرگ منتقل شده بودند، به زندان اوین بازگردانده شدند.
نظرها
نظری وجود ندارد.