رهبر طالبان فرمان داد که اینترنت پرسرعت قطع شود تا «منکرات» گسترش نیابد

در مزار شریف، مرکز ولایت بلخ در افغانستان، شهروندان صبح سه‌شنبه ۲۵ شهریور با قطع گسترده اینترنت روبرو شدند. کابل‌های فیبر نوری، که سال‌ها امید به اتصال سریع‌تر افغانستان به جهان را زنده نگه داشته بودند، به دستور مستقیم ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر گروه طالبان قطع شدند.

حاجی زاید، سخنگوی والی طالبان در بلخ، اعلام کرد که به فرمان رهبر طالبان استفاده از اینترنت پرسرعت «به‌منظور جلوگیری از منکرات» ممنوع است و قرار است جایگزینی برای آن پیدا شود.

ساکنان بلخ می‌گویند قطع اینترنت فیبر نوری نه فقط زندگی روزمره که ستون‌های خدمات عمومی را از هم پاشیده است: خدمات دولتی آنلاین متوقف شده، بانک‌ها با اختلال روبه‌رو شده‌اند، آموزش از راه دور قطع شده و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ برای ادامه کارشان دچار مشکل شده‌اند.

این تصمیم در کشوری اتخاذ شده که پیش از این میلیون‌ها دلار برای پروژه فیبر نوری آن هزینه شده بود و اکنون همه‌چیز با یک فرمان لغو شده است.

این اولین بار نیست که ملا هبت‌الله برای «صیانت از اخلاق» یا «حفظ شریعت» فرمانی جنجالی صادر می‌کند. کمتر از یک سال پیش، در اوت ۲۰۲۴، قانونی تحت عنوان «امر به معروف و نهی از منکر» تصویب شد که رسانه‌ها را از پخش تصاویر موجودات زنده منع می‌کرد. این فرمان، شامل انسان و حیوان، در دست‌کم ۲۰ ولایت افغانستان اجرا شده است. با این حال، رسانه‌های حکومتی و حتی برخی مقام‌های طالبان همچنان تصاویر جلسات خود را منتشر می‌کنند.

چند ماه بعد، فرمان دیگری صادر شد: منع زنان از تحصیل در رشته‌های پزشکی. دانشجویان دختر رشته‌های پرستاری، مامایی و پزشکی عمومی ناگهان با درهای بسته دانشگاه‌های خصوصی روبه‌رو شدند. این تصمیم نه تنها آینده صدها دانشجو را تباه کرده است، بلکه سلامت زنان و کودکان افغانستان را نیز به خطر می‌اندازد؛ چراکه در مناطق دورافتاده، تنها کارکنان زن قادر به رسیدگی به بیماران زن بودند.

ممنوعیت آموزش دختران در مقاطع متوسطه و دانشگاهی، بسته شدن درهای پارک‌ها و حمام‌ها به روی زنان، و حذف زنان از مشاغل دولتی همه بخشی از فرمان‌ّای رهبر طالبان از زمان به دست گرفتن قدرت در افغانستان است.

روزنامه هشت صبح و دیگر رسانه‌های افغانستان در مورد فرمان جدید رهبر طالبان برای قطع اینترنت پرسرعت از قول شهروندان بلخ نوشته‌اند که زندگی روزمره‌شان فلج شده است. دانشجویانی که به کلاس‌های آنلاین متکی بودند، حالا نحوه ادامه تحصیلشان در ابهام فرورفته، کسب‌وکارهای کوچک دیجیتال که تنها روزنه‌ای برای درآمدزایی جوانان بودند، مختل شده‌اند و بانک‌ها نمی‌توانند به‌درستی تراکنش‌ها را انجام دهند.

در عرصه بین‌المللی، سازمان‌های حقوق بشری بارها درباره چنین محدودیت‌هایی هشدار داده‌اند. آنها می‌گویند طالبان با چنین فرمان‌هایی، نه‌تنها آزادی‌های فردی را نقض می‌کنند، بلکه جامعه را در چرخه فقر، بی‌سوادی و انزوای جهانی گرفتار می‌سازند.