افشای تلاش نهادهای دولتی و شرکت‌های مدیریت اعتبار برای حذف محتوای افشاگرانه از سرویس‌های گوگل

بنیاد رسانه‌ای Qurium در تازه‌ترین تحقیق خود از تلاش هماهنگ بازیگران وابسته به دولت‌ها و شرکت‌های مدیریت اعتبار برای حذف محتوای افشاگرانه از اینترنت پرده برداشته است. بر اساس این گزارش، طی چهار سال گذشته دست‌کم ۲۰ درخواست رسمی برای حذف مطالب منتشرشده در سرویس Bifrost Mirror این بنیاد به گوگل ارسال شده است؛ اما گوگل تاکنون هیچ‌یک از آن‌ها را اجرا نکرده است.

سرویس Bifrost که از حدود یک دهه پیش توسط Qurium راه‌اندازی شده، با میزبانی از نسخه‌های زنده (Mirror) رسانه‌های مسدودشده در پلتفرم‌هایی چون Google Cloud و Amazon S3، امکان دسترسی آزاد به روزنامه‌نگاری مستقل را برای کاربران کشورهایی با سانسور شدید اینترنت فراهم می‌کند. این فن‌آوری به کاربران اجازه می‌دهد بدون نیاز به VPN یا ابزارهای خاص، محتوای سانسور‌شده را از طریق لینک‌های عادی مشاهده کنند.

Qurium Media Foundation یک سازمان غیردولتی سوئدی است که به دفاع از حقوق دیجیتال می‌پردازد و خدمات امنیت سایبری را به رسانه‌های مستقل در کشورهایی که تحت رژیم‌های سرکوبگر هستند ارائه می‌دهد. این سازمان از طریق ارائه زیرساخت‌های امن، محافظت از وب‌سایت‌ها در برابر حملات سایبری و کمک به حفظ آزادی بیان در فضای دیجیتال، به این رسانه‌ها کمک می‌کند تا بتوانند به کار خود ادامه دهند و صدای خود را به گوش عموم برسانند.

تحقیقات Qurium با استفاده از داده‌های پروژه شفافیت آنلاین Lumen Database نشان می‌دهد که این درخواست‌ها از سوی نهادها و افراد مرتبط با دولت‌های آذربایجان، پاکستان، روسیه و ونزوئلا ارسال شده‌اند. هدف آن‌ها، حذف گزارش‌هایی بوده که به فساد دولتی، سوء‌استفاده از قدرت و نفوذ سیاسی مقامات می‌پرداختند.

از جمله موارد برجسته می‌توان به درخواست‌های حذف از سوی یک وکیل روسی و شرکت بازاریابی اینترنتی در آذربایجان که خواستار حذف گزارش‌هایی درباره قتل خبرنگار مالتایی دافنه کاروانا گالیزیا و فساد گسترده در بانک بین‌المللی آذربایجان بودند، «واحد تحلیل وب» وابسته به سازمان تنظیم مخابرات پاکستان که در تلاش برای حذف مقاله‌ای درباره رئیس ستاد ارتش پاکستان، ژنرال عاصم منیر، و اتهام‌های مربوط به انتصاب‌های خانوادگی و سوءاستفاده از قدرت بوده است و چندین درخواست از سوی نهاد سانسور اینترنتی روسیه Roskomnadzor برای مسدودسازی کامل دامنه‌های رسانه‌های مستقل مانند Proekt Media و The Moscow Timesاشاره کرد.

در ونزوئلا نیز وکیل پرنفوذی به نام گوستاوو مندیری بورخس دست‌کم چهار بار خواستار حذف مقاله‌های تحقیقی درباره شبکه‌های فساد و معامله‌های نفتی شده است.

در مجموع، این بررسی نشان می‌دهد که دولت‌ها و متحدان آن‌ها در تلاش‌اند تا با استفاده از سازوکارهای قانونی و ادعای نقض کپی‌رایت یا افترا، صدای روزنامه‌نگاری مستقل را خاموش کنند.

تورد لوندستروم، مدیر بنیاد Qurium، در واکنش به این یافته‌ها گفت:

Qurium تأکید کرده است که با وجود این فشارها، تمام وب‌سایت‌های آینه‌ای و مقاله‌های مورد هدف همچنان از طریق جست‌وجوی گوگل در دسترس هستند. این بنیاد از گوگل خواسته است در آینده، در مورد دریافت چنین درخواست‌هایی، اطلاع‌رسانی مستقیم و شفاف به نهادهای هدف انجام دهد تا امکان بررسی و پاسخگویی وجود داشته باشد.

سرویس Bifrost هم‌اکنون به بیش از ۷۵ رسانه مستقل و سازمان حقوق بشری مسدودشده در سراسر جهان خدمات رایگان ارائه می‌دهد. هدف آن، تضمین دسترسی آزاد به اطلاعات و حفاظت از روزنامه‌نگاران در برابر سانسور دیجیتال است.