احضار روح «مارگارت تاچر» در ژاپن؛ سانائه تاکایچی نخستین نخست‌وزیر زن ژاپن شد

سانائه تاکایچی، سیاستمدار محافظه‌کار و از چهره‌های نزدیک به شینزو آبه، امروز سه‌شنبه ۲۱ اکتبر/ ۲۹مهر با کسب ۲۳۷ رای در رای‌گیری مجلس نمایندگان (از مجموع ۴۶۵ کرسی) به‌عنوان نخستین زنِ نخست‌وزیر ژاپن انتخاب شد.

او که خود را تحسین‌کننده سیاست‌های مارگارت تاچر می‌داند، پس از موافقت حزب حاکم لیبرال‌دموکرات با یک توافق ائتلافی با حزب راست‌گرای نوسازی ژاپن به این پیروزی رسید.

مجلس مشاوران (سنا) نیز انتخاب او را تایید کرد و تاکایچی به‌عنوان نخست‌وزیرِ صد و چهارم ژاپن سوگند یاد کرد.

او جانشین شیگرو ایشیبا شد که ماه گذشته به‌دلیل شکست‌های انتخاباتی از مقام نخست‌وزیری کناره گرفت. ناظران می‌گویند پیروزی تاکایچی در کشوری که همچنان مردان بر سیاست مسلط‌اند نشانه‌ای از چرخش پررنگ‌تر به راست در موضوعاتی مانند مهاجرت و مسائل اجتماعی است.

ژاپن که سال‌ها با تورم پایین دست‌وپنجه نرم می‌کرد، اینک با افزایش قیمت‌ها مواجه است؛ موضوعی که نارضایتی عمومی را دامن زده و به رشد برخی گروه‌های مخالف و جریان‌های راستِ افراطی انجامیده است.

انتظار می‌رود تاکایچی، همچون آبه، هزینه‌های دولتی برای تحریک اقتصاد را افزایش دهد؛ رویکردی که امروز به رکوردشکنی شاخص نیکی کمک کرد، اما نگرانی سرمایه‌گذاران را درباره توان دولت در تامین مالی مخارج اضافی در کشوری با بدهی عمومی بسیار بالاتر از تولید ناخالص داخلی نیز برانگیخته است.

سانائه تاکایچی در ۷ مارس ۱۹۶۱ در استان نارا زاده شد. او دانشگاه کوبه را در رشته مدیریت امور بازرگانی فارغ‌التحصیل شد و در اواخر دهه ۱۹۹۰ وارد مجلس نمایندگان ژاپن شد.

تاکایچی عضو حزب لیبرال‌دموکرات (LDP) است و سابقه طولانی در مناصب وزارتی دارد، از جمله وزارت کشور و ارتباطات، امنیت اقتصادی، و وزیر امور داخلی.

او از شاگردان نزدیک شینزو آبه به شمار می‌آید و در جناح محافظه‌کار راستِ حزب خود جای دارد؛ جریانی که خواستار بازنگری قانون اساسی ژاپن، افزایش قدرت نظامی و سخت‌گیری در سیاست مهاجرت است.

 برای رسیدن تاکایچی به منصب نخست‌وزیری و تشکیل دولت، حزب لیبرال‌دموکرات (LDP) با دیگر حزب راست‌گرا به نام حزب نوآوری ژاپن «ایشین» ائتلاف تشکیل داد تا بتواند از بن‌بست سیاسی خارج شود.

تاکایچی برنامه‌ای با نام «سرمایه‌گذاری مدیریت بحران» ارائه کرده است که هدفش سرمایه‌گذاری دولتی گسترده در حوزه‌هایی مانند انرژی، امنیت اقتصادی، فناوری نیمه‌هادی‌ها، بیوتکنولوژی، و دفاع است؛ در عین حال بر کاهش تدریجی نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی تاکید دارد.

او خواستار کاهش مالیات بر درآمد و ارائه یارانه نقدی به خانوارها است تا تورم فزاینده در ژاپن را مهار کند.

تاکایچی همچنین حامی بازبینی ماده ۹ قانون اساسی ژاپن است که نقش ارتش را محدود کرده است؛ او قصد دارد نیروهای دفاعی کشور را در چارچوب «ارتش ملی» تعریف کند.

در روابط خارجی، او نسبت به چین سخت‌گیر است، از تقویت روابط با تایوان دفاع کرده و خواهان مشارکت ژاپن در اتحادهای امنیتی گسترده‌تر در منطقه اقیانوس آرام است.

از منظر اجتماعی، تاکایچی دیدگاهی بسیار محافظه‌کار دارد: مخالفت با ازدواج همجنس‌گرایان، مردانه ماندن جانشینی در امپراتوری این کشور و تاکید بر نقش سنتی خانواده.

دوره نخست‌وزیری تاکایچی آسان نخواهد بود. او با آنکه امروز نسبتا آسان به قدرت رسید، ولی دولت او فاقد اکثریت کامل است و به ائتلافی شکننده تکیه دارد؛ این موضوع چالش‌های احتمالی را افزایش می‌دهد.

ژاپن با چالش‌هایی مانند رشد پایین اقتصادی، تورم بالا و بدهی عمومی عظیم مواجه است؛ برنامه‌های تاکایچی اگر نتایج ملموسی نداشته باشند، ممکن است به واکنش منفی بازارها منجر شود.