ایران و پاکستان در دو روز بیش از ۱۳۰۰ خانواده افغانستانی را اخراج کردند

گزارش‌های رسمی رسانه‌های زیر کنترل طالبان حاکی از آن است که روند بازگرداندن اجباری مهاجران افغانستانی از ایران و پاکستان همچنان ادامه دارد.

در دو روز متوالی (دوشنبه ۲۸ مهر و سه‌شنبه ۲۹ مهر) در مجموع ۱۳۱۸ خانواده مهاجر افغانستانی به کشورشان بازگردانده شده‌اند.

بر اساس گزارش خبرگزاری باختر تحت کنترل طالبان، روز سه‌شنبه (۲۹ مهر) ۵۹۹ خانواده مهاجر از طریق گذرگاه‌های نیمروز (پل ابریشم)، هرات (اسلام‌قلعه)، قندهار (اسپین‌بولدک) و هلمند (بهرامچه) به کشور بازگردانده شدند.

پیش از آن نیز، در روز دوشنبه (۲۸ مهر) ۷۱۹ خانواده از طریق پل ابریشم نیمروز (۳۷ خانواده)، اسلام‌قلعه هرات (۱۷۶ خانواده) و اسپین‌بولدک قندهار (۵۰۶ خانواده) به افغانستان بازگردانده شده بودند.

این آمار نشان‌دهنده موج گسترده اخراج مهاجران افغانستانی است که کارشناسان آن را ناشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشورهای میزبان، به‌ویژه ایران (بحران اقتصادی) و پاکستان (بحران‌های سیاسی و امنیتی)، می‌دانند. این مشکلات فشار را برای کاهش جمعیت مهاجران افزایش داده است.

در افغانستان بازگشت این جمعیت می‌تواند چالش‌های جدیدی از جمله افزایش فشار بر زیرساخت‌ها و خدمات اجتماعی ایجاد کند.

صدور ویزای کارگری

اخراج مهاجران افغانستانی در حالی ادامه دارد که تهران اعلام کرده که صدور ویزای کارگری برای اتباع افغانستان را با هدف «شفاف‌سازی» آغاز کرده است.

سید مالک حسینی، معاون توسعه‌ کارآفرینی و اشتغال وزارت کار ایران، روز سه‌شنبه ۲۹ مهر اعلام کرد که ایران از ابتدای ماه مهر صدور ویزای کارگری، به‌ویژه برای شهروندان افغانستان را با همکاری وزارت‌خانه‌های خارجه و کشور آغاز کرده است.

بر این اساس، کارفرمایان می‌توانند درخواست خود را از طریق «سامانه‌ اشتغال اتباع خارجی» ثبت کنند.

این ویزاها برای سال اول ۹ ‌ماهه صادر می‌شوند و قابلیت تمدید برای سال‌های بعد را دارند. به‌گفته معاون وزارت کار ایران، هدف اصلی «شفاف‌سازی و رصد نیروی کار مجاز اتباع خارجی برای جلوگیری از ورود غیرقانونی» است و توافق اولیه با وزارت خارجه برای صدور حداکثر ۲۰۰ هزار ویزای کار در سال اول صورت گرفته است. با این حال، صدور این ویزاها در حالی اعلام می‌شود که سفارت و کنسولگری‌های ایران در افغانستان روند عادی صدور ویزا را متوقف کرده‌اند.

به‌نظر می‌رسد تصمیم جدید مقامات ایرانی از آن رو گرفته شده که در پی اخراج مهاجران افغانستانی، در برخی مشاغل، از جمله کارهای ساختمانی و کارگران شهرداری کمبود کارگر مشهود است.

بازداشت و آزار نظامیان پیشین در پنجشیر

از سوی دیگر، روزنامه «اطلاعات روز» افغانستان در گزارشی از ولایت پنجشیر نوشته است که نیروهای اطلاعاتی طالبان به‌طور سازمان‌یافته اقدام به بازداشت، بازجویی و آزار نظامیان دولت سابق افغانستان می‌کنند که به‌تارگی از ایران اخراج شده و به خانه‌هایشان بازگشته‌اند.

این گزارش‌ حاکی از شکنجه، ضرب‌وشتم و تهدید نظامیان پیشین است که با محاصره خانه‌هایشان بازداشت می‌شوند.

محمدآغا حکیم، والی طالبان در پنجشیر، این بازداشت‌ها را «امری عادی» خوانده و تأیید کرده که «آن‌هایی که از ایران می‌آیند همه مشکوک‌‌اند، زیرا هسته‌‌ مقاومت در ایران فعال است».

محمدآغا حکیم افزود:

این اقدامات سایه ترس و وحشت را بر زندگی سکنان پنجشیر، به‌ویژه اخراج‌شدگان از ایران، افکنده است.