ترامپ «کاملا آماده» توافق با ایران هستم، مشاور خامنه‌ای: فقط بر اساس شروط قبلی
هم واشنگتن و هم تهران، هر دو، به‌طور هم‌زمان از «آمادگی برای گفت‌وگو» سخن می‌گویند، اما هر کدام این آمادگی را در چارچوب روایت خود تعریف می‌کنند.
بخش خبر
در سمت چپ تصویر، علی خامنه‌ای رهبر ایران ایستاده است و در سمت راست، دونالد ترامپ
در حالی که تنش بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی پس از حملات تابستان امسال به تاسیسات هسته‌ای ایران ادامه دارد، مواضع جدید واشنگتن و تهران، تصویری دوگانه از چشم‌انداز ازسرگیری مذاکرات ترسیم می‌کند؛ دونالد ترامپ از «آغاز گفت‌وگوها» و آمادگی کامل برای توافق با ایران سخن می‌گوید و در تهران، مشاور علی خامنه‌ای تاکید می‌کند که ایران تنها در چارچوب شروط قبلی خود وارد گفت‌وگو خواهد شد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه ۲۷ آبان/ ۱۸ نوامبر در نشست خبری مشترک با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در کاخ سفید اعلام کرد که ایالات متحده «کاملا آماده» دستیابی به توافق با ایران است. او گفت جمهوری اسلامی «به‌شدت» و «بسیار مایل» به توافق است و افزود که گفت‌وگوها میان دو کشور آغاز شده است. ترامپ روند فعلی را «در جریان» توصیف کرد و گفت این مذاکرات می‌تواند «اتفاق خوبی» باشد.
رئیس‌جمهوری آمریکا با اشاره به دوره پیش از جنگ اخیر میان ایران، آمریکا و اسرائیل یادآور شد که دو طرف «پیش از جنگ هم امکان رسیدن به توافق را داشتند»، اما این فرصت از دست رفت. با این حال او تاکید کرد که با وجود مواضع علنی مقام‌های جمهوری اسلامی، تهران در عمل «بسیار مایل به توافق» است و تصریح کرد: «آن‌ها شاید در ظاهر چیز دیگری بگویند، اما واقعیت این است که بسیار مایل به توافق هستند. فکر می‌کنم اتفاقی رخ خواهد داد.»
این اظهارات در فضایی مطرح می‌شود که هنوز سایه حملات تابستان به تاسیسات هسته‌ای ایران بر پرونده هسته‌ای سنگینی می‌کند. در خرداد و تیر امسال، در حالی که تهران و واشنگتن در حال گفت‌وگو برای حل اختلافات هسته‌ای بودند، اسرائیل حمله‌ای غافلگیرانه به ایران انجام داد که در ادامه، ایالات متحده هم وارد عمل شد و سه سایت هسته‌ای ایران را هدف قرار داد؛ نخستین حمله مستقیم نیروهای آمریکایی به داخل خاک ایران در این سطح.
به گفته مقام‌های ایرانی، این حملات به زیرساخت‌ها، ماشین‌آلات و ساختمان‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای خسارات جدی وارد کرده است، هرچند مسئولان در تهران تاکید می‌کنند که «اصل برنامه هسته‌ای» ایران همچنان پابرجاست. همین حملات، روند گفت‌وگوهای هسته‌ای تابستان را نیمه‌کاره گذاشت و اکنون هر دو طرف با احتیاط در حال سنجش بازگشت به میز مذاکره‌اند.
در چنین شرایطی، کمال خرازی، مشاور سیاست خارجی رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه ۲۸ آبان در گفت‌وگویی اختصاصی با شبکه سی‌ان‌ان در تهران، از آمادگی ایران برای ازسرگیری گفت‌وگو با آمریکا سخن گفته، اما با تاکید بر اینکه تهران قصد ندارد از مواضع پیش از جنگ ۱۲ روزه عقب‌نشینی کند.
او گفته است که ایران در صورت برقراری «مذاکرات محترمانه و بر اساس احترام متقابل» حاضر است بار دیگر وارد گفت‌وگو شود، اما این امر منوط به آن است که واشنگتن «گام نخست» را بردارد و نشان دهد که آماده گفت‌وگو «بر اساس شرایطی است که ایران پیش‌تر مطرح کرده است».
خرازی تاکید کرد که چارچوب مورد نظر تهران نسبت به پیش از حملات تابستان تغییر نکرده و ایران بر حق خود برای ادامه غنی‌سازی اورانیوم برای تامین سوخت نیروگاه‌ها و مصارف پزشکی پافشاری می‌کند.
او هم‌زمان یادآور شده که در صورت «مذاکرات اصیل و واقعی» راه‌حل‌هایی برای اطمینان‌بخشی به جامعه جهانی در این زمینه وجود دارد، اما به‌هرحال، تهران حاضر نیست درباره برخی حوزه‌ها، از جمله برنامه موشکی خود، وارد گفت‌وگو با آمریکا شود و محور گفت‌وگوها را صرفا «پرونده هسته‌ای» می‌داند.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی در این مصاحبه با انتقاد از سیاست‌های دونالد ترامپ گفت که رئیس‌جمهوری آمریکا «به‌جای دیپلماسی، به استفاده از زور گرایش دارد» و هشدار داده که هرگونه تلاش برای تکرار گزینه نظامی «غیرقابل قبول» خواهد بود.
با این حال، او دریچه‌ای هم برای کاهش تنش باز گذاشت و گفت اگر ایالات متحده «با رویکردی مثبت» وارد شود و از فشار و حمله نظامی پرهیز کند، تهران هم متقابلا واکنش مثبت نشان خواهد داد.
به این ترتیب، در حالی که ترامپ در واشنگتن از آغاز گفت‌وگوها و آمادگی کامل برای توافق سخن می‌گوید و مدعی است ایران «بسیار مایل» به چنین توافقی است، از تهران این پیام مخابره می‌شود که جمهوری اسلامی در اصل با مذاکره مخالفتی ندارد، اما این گفت‌وگو باید بر مبنای «برابری و احترام متقابل» و در چهارچوبی باشد که پیش از حملات به تاسیسات هسته‌ای تعریف شده بود.
چشم‌انداز پیش رو همچنان مبهم است: از یک سو، حملات نظامی تابستان و تخریب بخشی از زیرساخت‌های هسته‌ای ایران تردیدهای تهران را افزایش داده و زمینه را برای بی‌اعتمادی بیشتر فراهم کرده است؛ از سوی دیگر، هم واشنگتن و هم تهران، هر دو، به‌طور هم‌زمان از «آمادگی برای گفت‌وگو» سخن می‌گویند، اما هر کدام این آمادگی را در چارچوب روایت خود تعریف می‌کنند.
این شکاف میان روایت‌ها، در هفته‌ها و ماه‌های آینده تعیین خواهد کرد که آیا پرونده هسته‌ای ایران به سمت یک توافق جدید حرکت می‌کند یا خطر بازگشت به چرخه تنش و رویارویی بیشتر را در پیش خواهد داشت.
نظرها
نظری وجود ندارد.