دستکم شش زندانی، از جمله چهار زندانی بلوچ، مخفیانه در بیرجند اعدام شدند
موج اعدامها در ایران، با اجرای مخفیانه حکم شش زندانی در بیرجند، بار دیگر نگرانیها را درباره روند فزاینده و بیسابقه اعدامها تشدید کرده؛ روندی که طی پنج سال گذشته شتابی کمسابقه یافته است.
بخش حقوق
از راست به چپ: رمضان دلداده، بهزاد مزارزهی و علی براهویی ـ عکسها از سازمان حقوق بشر ایران
بهگزارش سازمان حقوق بشر ایران، در ادامه موج فزاینده اعدامها در ایران، صبح سهشنبه ۱۸ آذرماه، حکم اعدام دستکم شش زندانی در زندان مرکزی بیرجند بهصورت پنهانی اجرا شد؛ چهار نفر از آنها از شهروندان بلوچ بودند.
این زندانیان همگی با اتهامهای مربوط به «مواد مخدر» روبهرو بوده و در روندهای قضائی غیرشفاف به مجازات مرگ محکوم شده بودند.
هویت چهار تن از اعدامشدگان رمضان دلداده، بهزاد مزارزهی، علی براهویی و میرزاخان بساطی تأیید شده است.
یک منبع مطلع در گفتوگو با سازمان حقوق بشر ایران توضیح داده که دو نفر از این چهار زندانی بلوچ – بهزاد مزارزهی و علی براهویی – ساکن مشهد بودهاند و همراه با دو زندانی بلوچ دیگر که هویتشان هنوز تأیید نشده، در یک پرونده مشترک در سال ۱۳۹۸ بازداشت و به اعدام محکوم شده بودند. بهگفته این منبع، بهزاد مزارزهی پدر دو کودک و علی براهویی پدر پنج فرزند بوده است.
رمضان دلداده، دیگر زندانی اعدامشده، متأهل و اهل تایباد بوده است. او در سال ۱۳۹۷ در ایست وبازرسی سهلآباد نهبندان به اتهام حمل مواد مخدر بازداشت شده بود. خانوادهاش نیز از اجرای حکم بیخبر ماندهاند. رمضان دلداده پیشتر در اردیبهشت همان سال یک بار برای اجرای حکم به سلول انفرادی منتقل شده بود اما اجرای حکم متوقف شد. گفته میشود برادر او، حلیم دلداده، نیز در سال ۱۳۸۸ در زندان مشهد اعدام شده بود.
بنابر دادههای سازمان حقوق بشر ایران، اعدام محکومان پروندههای مواد مخدر در پنج سال گذشته روندی افزایشی داشته و شمار این نوع اعدامها از سال ۲۰۲۰ تاکنون حدود ۲۰ برابر شده است. تنها در سال ۲۰۲۴، دستکم ۵۰۳ نفر با اتهامهای مواد مخدر در ایران اعدام شدند؛ آماری که نسبت به سال قبل از آن ۶,۶ درصد رشد داشته است. همچنین طی ۱۰ ماه نخست سال ۲۰۲۵، از مجموع یکهزار و ۲۷۱ اعدام ثبتشده، ۶۲۱ مورد مربوط به جرایم مرتبط با مواد مخدر بوده است.
سازمان حقوق بشر ایران بهتازگی از افزایش ۷۰ درصدی اعدامها در ایران نسبت به سال گذشته خبر داد و این موج را «نگرانکننده و بیسابقه» خواند.
این سازمان اعلام کرد که در ماه نوامبر ۲۰۲۵، دستکم ۱۵۲ نفر در ایران اعدام شدهاند؛ آماری که شامل پنج زن، چهار شهروند افغانستان، یک تبعه عراق و شمار قابل توجهی از شهروندان بلوچ، کُرد و عرب است. این سازمان میگوید تنها سه درصد از این اعدامها توسط رسانههای رسمی اعلام شدهاند و بخش عمده آنها بهصورت مخفیانه انجام گرفته است.
افزایش مداوم و چشمگیر اعدامها، همراه با اجرای احکام در خفا، عدم شفافیت قضائی، و محروم ماندن خانوادهها از حق ملاقات آخر، نگرانی نهادهای حقوق بشری را نسبت به تشدید نقض نظاممند حقوق شهروندان در ایران افزایش داده است.
پرونده شش زندانی اعدامشده در بیرجند نمونه دیگری است از روند «تثبیت سیاست سرکوب از طریق گسترش دامنه اعدامها».
نظرها
نظری وجود ندارد.