سازمان ملل می‌گوید در مدت دو ماه نیم‌میلیون مهاجر به اجبار از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اعلام کرده است که از اول آوریل تاکنون ۵۰۰ هزار مهاجر به‌شکل اجباری از ایران و پاکستان به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
بخش حقوق
مهاجران افغانستانی در ایران ـ عکس از محسن بخشنده زحمتی ـ خبرگزاری دولتی ایرنا
کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان جمعه ۹ خرداد / ۳۰ مه ضمن اعلام این خبر در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر) نوشت که بازگشت مهاجران باید ایمن، داوطلبانه و با احترام باشد.
این نهاد سازمان ملل همچنین هشدار داد که با کاهش کمک‌ها، افغانستان به لبه پرتگاه رانده می‌شود و حمایت از افغانستان بیش از هر زمان دیگری ضروری است، زیرا کسانی که بازمی‌گردند با آینده‌ای نامعلوم روبه‌رو هستند و برای بازسازی زندگی خود باید تلاش کنند.
مقامات جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده‌اند که بیش از چهار میلیون مهاجر را اخراج خواهند کرد. از این میان، بیش از دو میلیون نفر مهاجران افغان، ثبت‌شده و دارای برگه‌های سرشماری هستند.
پاکستان نیز قصد دارد حدود یک میلیون مهاجر را اخراج کند.
براساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت، از سپتامبر ۲۰۲۳ تا آوریل ۲۰۲۵، در مجموع ۲,۴۳ میلیون مهاجر فاقد مدرک از ایران و پاکستان وارد افغانستان شده‌اند.
کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان یکم دی / ۲۱ دسامبر گذشته نیز اعلام کرده بود که بازگشت مهاجران افغانستانی از ایران از ماه سپتامبر به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.
این نهاد تأکید می‌کند که بازگشت مهاجران باید داوطلبانه و در مصونیت و کرامت انجام شود.
حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان موجی از مهاجرت مردم این کشور را در پی داشت. مقصد اکثر مهاجران کشورهای همسایه، از جمله ایران و پاکستان است. اما این دو کشور تصمیم اخراج مهاجران را گرفته‌اند و این روزها روند اخراج شدت گرفته است.
نادر یاراحمدی، مشاور وزیر و رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور سه‌شنبه ۶ خرداد با اعلام اینکه بیش از شش میلیون تبعه خارجی در ایران حضور دارند، گفت:
از این میان، نزدیک به چهار میلیون نفر تبعه غیرمجاز هستند که بدون سند هویتی و برنامه مشخص وارد کشور شده‌اند.
به‌گفته یاراحمدی، در سال گذشته، کارت‌های موقتی که طی هشت سال گذشته به برخی مهاجران افغانستانی داده شده بود، با اعلام قبلی و هشدار به دارندگان آن، تا پایان ۳۰ اسفند ۱۴۰۳ اعتبار داشته و پس از آن این کارت‌ها غیرمجاز اعلام شدند.
او گفت وزارت کشور هیچ تعهدی برای ارائه خدمات به این افراد ندارد.
نادر یاراحمدی شمار افرادی را که برگه سرشماری دارند بیش از دو میلیون و ۳۴ هزار نفر اعلام کرد و افزود:
این افراد با خوداظهاری نام‌ها و مشخصات خود را اعلام کرده‌اند که حتی برخی اسامی واقعی خود را نگفته‌اند. هدف از این کار تنها داشتن یک نام مشخص برای ارائه خدمات موقتی بوده است.
او توضیح نداد که اگر این روند براساس «خوداظهاری» بوده چرا افراد اسامی واقعی خود را ارائه نداده‌اند.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور همچنین گفت:
تمامی افرادی که دارای برگه سرشماری بوده‌اند، برگه‌های آن‌ها باطل شده است، به جز شش گروه خاص که شرایط ویژه‌ای دارند و امکان ماندن در کشور را خواهند داشت.
از سوی دیگر، دانش‌آموزانی که سرپرستان آن‌ها نمی‌توانند در ایران بمانند، تا ۱۵ تیرماه فرصت دارند و پس از آن باید کشور را ترک کنند. این در حالی است که دختران دانش‌آموز افغان در صورت بازگشت به کشورشان امکان ادامه تحصیل از کلاس ششم به بالا را ندارند.
در حال حاضر حضور مهاجران افغانستانی در ۱۵ استان ایران ممنوع است و در برخی شهرها حتی اجازه اقامت به آن‌ها داده نمی‌شود.
احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور، روز چهارشنبه ۷ خرداد با تأکید بر اجرای قاطع قانون درباره مهاجران غیرمجاز، اعلام کرد که این افراد «مهمان ما نیستند، زیرا قانون کشور را زیر پا گذاشته‌اند» و باید دستگیر، به اردوگاه‌ها منتقل و از کشور اخراج شوند.
احد بیوته، نماینده مجلس و عضو کمیسیون فرهنگی هم با اشاره به حضور بیش از چهار میلیون «مهاجر غیرمجاز» در کشور هشدار داد: «اگر دولت اقدامی نکند، این حضور به بحران امنیتی منجر خواهد شد.» او دولت را به ناتوانی در مدیریت مهاجرت متهم و از مسئولان خواست اقدام فوری انجام دهند.
در ماه‌های اخیر، فضای سیاسی، رسانه‌ای و مجازی ایران شاهد تشدید بی‌سابقه‌ی سیاست‌ها و گفتمان‌های مهاجرستیزانه، به‌ویژه علیه مهاجران افغانستانی بوده است. این روند هم‌زمان با افزایش فشارهای انتظامی، تهدید به اخراج، قطع خدمات عمومی و تبلیغات منفی در رسانه‌های رسمی، چشم‌اندازی نگران‌کننده از برخوردهای نهادینه‌شده با مهاجران را ترسیم کرده است.
نظرها
نظری وجود ندارد.