گروسی: از سرگیری کامل بازرسی‌های آژانس در ایران باید بدون تأخیر نهایی شود
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود به شورای حکام گفت به‌دنبال راه‌هایی برای بازگرداندن همکاری ضروری بین آژانس و ایران بوده و «پیشرفت‌هایی حاصل شده است». او گفت هنوز زمان هست، اما نه زیاد.
بخش خبر
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام آژانس در وین ـ اتریش ـ ۴ مارس ۲۰۲۴ ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دوشنبه ۱۷ شهریور / ۸ سپتامبر در نشست فصلی شورای حکام این آژانس گزارشی از فعالیت‌ها آن ارائه کرد و در بخشی از این گزارش به موضوع برنامه هسته‌ای ایران پرداخت.
گروسی با تأکید بر اینکه پس از حملات اخیر اسرائیل به ایران بررسی برنامه هسته‌ای ایران در مرکز تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داشته است، گفت:
من به طور مستمر و سیستماتیک با ایران در ارتباط بوده‌ام تا به نگرانی‌های ابرازشده توسط آن‌ها رسیدگی کنم و به‌دنبال راه‌هایی برای بازگرداندن همکاری ضروری بین آژانس و ایران باشم.
جمهوری اسلامی پس از بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران توسط آمریکا و اسرائیل، فعالیت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران را هم متوقف کرده و آژانس تاکنون نتوانسته فعالیت‌های خود را در ایران از سر بگیرد. ایران در این مدت به بازرسان آژانس تنها اجازه بازدید از نیروگاه بوشهر را داده است.
به‌گفته گروسی از ۲۳ خرداد / ۱۳ ژوئن، تاریخ آغاز حملات اسرائیل به ایران،« آژانس گزارش‌های حسابداری مواد هسته‌ای و پرسش‌نامه‌های اطلاعات طراحی به‌روز شده را دریافت نکرده و به هیچ یک از تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان در ایران، به استثنای نیروگاه هسته‌ای بوشهر که چند روز پیش بازرسی کردیم، دسترسی نداشته است».
گروسی با اشاره به تصویب قانونی توسط مجلس ایران که همکاری با آژانس را به حالت تعلیق درآورد و سپس مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران نیز آن را تأیید کرد، گفت «با دقت» این مسائل را پیگیری کرده است. او افزود:
در گفت‌وگوی خود با ایران، آمادگی خود را برای در نظر گرفتن این تحول ابراز کرده‌ام، در حالی که یادآور شده‌ام که اگرچه قوانین ملی ممکن است تعهداتی را در داخل کشور ایجاد کند، اما نمی‌تواند چنین تعهداتی را برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد کند.
او در این راستا تأکید کرد که پادمان‌های جامع معاهده عدم اشاعه سلاح هسته‌ای (NPT) در ارتباط با ایران همچنان معتبر است و «تنها معاهده الزام‌آور قانونی است که حقوق و تعهدات آژانس و ایران را در خصوص اجرای پادمان‌ها در ایران تنظیم می‌کند».
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت:
من شرایط فعلی را درک می‌کنم و آمادگی آژانس را برای در نظر گرفتن نگرانی‌ها و پیشنهادهای ایران تا آن‌جا که با توافق‌نامه پادمان‌های جامع سازگار باشد، ابراز کرده‌ام. و دقیقاً همین موضوعی است که طی هفته‌های گذشته در یک سری بحث‌های فنی در تهران و وین با هدف دستیابی به توافق بر سر اقدامات عملی که برای انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی در ایران طبق توافق‌نامه پادمان‌های جامع اعمال خواهد شد، در حال بحث بوده‌ایم.
رافائل گروسی با بیان اینکه «پیشرفت‌هایی حاصل شده است»، افزود:
من مطمئن هستم که با اجرای این اقدامات عملی، سایر مشاوره‌ها و فرایندهای دیپلماتیک مهم، زمینه‌ای امیدوارکننده برای پیشرفت به سوی نتایج مثبت خواهند یافت. اجرای کامل حقوق و تعهدات آژانس و ایران تحت توافق‌نامه پادمان‌های ان‌پی‌تی ایران برای هموار کردن راه به سوی بهبود واقعی در وضعیت کلی ضروری است. هنوز زمان هست، نه زیاد، اما همیشه وقتی حسن نیت و حس مسئولیت‌پذیری روشنی وجود داشته باشد، کافی است.
گروسی از اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «نزدیک به سه ماه به اورانیوم غنی‌شده با درصد بالا در ایران دسترسی نداشته تا آن را راستی‌آزمایی کند» ابراز نگرانی کرد و گفت: «این بدان معناست که راستی‌آزمایی آن (برنامه هسته‌ای ایران)– بر اساس رویه استاندارد پادمان‌های آژانس – به تأخیر افتاده است.»
او با تأکید افزود:
بدون از سرگیری کامل اجرای پادمان‌ها در ایران، آژانس قادر به ارائه هیچ نتیجه یا تضمینی در مورد برنامه هسته‌ای ایران نخواهد بود. در این زمینه، روش‌های فنی برای فعال‌سازی از سرگیری کامل بازرسی‌های آژانس باید بدون تأخیر نهایی شود. من همچنان معتقدم که توافق بر سر چنین روش‌هایی امکان‌پذیر است.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۱۷ شهریور در نشست خبری خود روند مذاکرات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را «مثبت» خواند و گفت:
ملاحظات مربوط به امنیت و ایمنی تأسیسات هسته‌ای ایران، ملاحظات شورای امنیت ملی و مصوبه مجلس مدنظر مذاکره کنندگان ما بودند و منتظریم آخرین گفت‌و‌گو‌ها انجام شود و متن نهایی مورد توافق ایران و آژانس که در برگیرنده شیوه تعامل ایران و آژانس در شرایط جدید است، نهایی شود.
بقائی همچنین گفت پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران در کنفرانس عمومی آژانس ارائه خواهد شد.
روز دوشنبه حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، قرار است فردا، سه‌شنبه ۱۸ شهریور به مصر برود و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش بدهد مراکزی که در جریان جنگ ۱۲ روزه توسط اسرائیل و آمریکا بمباران شدند چه وضعیتی دارند.
حاجی‌دلیگانی گفت: «آقای عراقچی اگر خطایی کنی استیضاح و دادگاهی‌ات می‌کنیم.»
نظرها
نظری وجود ندارد.