اسناد جدید: همکاری پنهان اسرائیل و شش کشور عربی علیه ایران حتی پس از جنگ غزه

بر اساس گزارشی که واشنگتن پست ۱۱ اکتبر / ۱۹ مهر منتشر کرده است اسناد محرمانه‌ای از وزارت دفاع ایالات متحده نشان می‌دهد که در سه سال گذشته، و حتی پس از آغاز جنگ غزه، همکاری‌های امنیتی و نظامی میان اسرائیل و چند کشور عربی نه تنها قطع نشده، بلکه گسترش یافته است.

این همکاری‌ها، که با هماهنگی فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (CENTCOM) انجام می‌شود، زیر چتر ابتکاری با عنوان «سازوکار امنیت منطقه‌ای» (Regional Security Construct) شکل گرفته و شامل شش کشور عربی: بحرین، مصر، اردن، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی است.

بر اساس این اسناد، مقامات نظامی این کشورها طی چند سال گذشته در چندین نشست محرمانه با افسران ارشد اسرائیلی شرکت کرده‌اند. محور اصلی این دیدارها، تبادل اطلاعات امنیتی درباره‌ی «ایران، حزب‌الله و گروه‌های متحد تهران در منطقه» بوده است.

در یکی از اسناد، نقشه‌ای از «تهدیدهای منطقه‌ای» دیده می‌شود که ایران در مرکز آن قرار دارد. به نوشته واشنگتن‌پست، همکاری‌ها شامل «برنامه‌ریزی نظامی مشترک، رزمایش‌های محدود، ارتباطات رمزگذاری‌شده، اشتراک داده‌های راداری و پروژه‌های سایبری» بوده است.

این اسناد نشان می‌دهند که محور اصلی این ساختار ـ طرح دفاع هوایی برای مقابله با موشک‌ها و پهپادهای ایران ـ طی سه سال گذشته از مرحله نظری به واقعیت رسیده است. اسرائیل و کشورهای عربی در کنفرانس امنیتی سال ۲۰۲۲ این طرح را امضا و توافق کردند که تمرینات نظامی را هماهنگ کنند و تجهیزات لازم برای اجرای آن را تهیه کنند.

با وجود محکومیت رسمی حملات اسرائیل به غزه از سوی دولت‌های عربی، این اسناد نشان می‌دهند که کانال‌های ارتباطی میان تل‌آویو و پایتخت‌های عربی همچنان فعال بوده است. یک مقام ارشد آمریکایی به این روزنامه گفته:

در گزارش آمده است که در سپتامبر ۲۰۲۵، در پی حمله هوایی اسرائیل به خاک قطر، روابط میان برخی از اعضای ائتلاف دچار تنش شد و نخست‌وزیر اسرائیل ناچار به عذرخواهی از دوحه گردید. با این حال، پروژه امنیتی یادشده متوقف نشد و بنا به گفته‌ی منابع آمریکایی، واشنگتن برای حفظ «کانال ضدایرانی» فشار دیپلماتیک وارد کرده است.

وای‌نت‌نیوز، رسانه‌ی اسرائیلی نزدیک به ارتش این کشور، نیز در گزارشی تکمیلی نوشت:

واشنگتن‌پست همچنین فاش کرده است که این همکاری‌ها پس از آغاز جنگ غزه در سال ۲۰۲۳ نیز ادامه داشته، هرچند با احتیاط و بدون حضور علنی مقامات ارشد. در این اسناد تأکید شده که کشورهای عربی از تعهد به عملیات زمینی یا حضور نظامی در کنار اسرائیل خودداری کرده‌اند، اما «در سطح اطلاعاتی و لجستیکی» همکاری‌ها ادامه داشته است.

به گفته تحلیلگران، هدف واشنگتن از این سازوکار، ایجاد «دیوار امنیتی غیررسمی» در برابر محور ایران، حزب‌الله و گروه‌های متحد حوثی در یمن است. اما منتقدان در جهان عرب معتقدند که چنین همکاری‌هایی، «مشروعیت اسرائیل را در دوران محاصره غزه تقویت می‌کند و از ریشه‌های بحران غفلت دارد.»